Aan het DNA van een persoon kan je niet zien of die zich al dan niet aangetrokken voelt tot mensen van hetzelfde geslacht. Maar toch blijkt uit onderzoek dat homoseksualiteit en DNA met elkaar in verband staan. Er is met andere woorden wel een link, maar we kunnen helemaal niet spreken over een homo-gen.

Wetenschappelijk is homoseksualiteit iets heel moeilijks. Veel onderzoekers bogen zich al over het onderwerp en de resultaten van hun studies kregen vaak bakken kritiek over zich heen. Op het einde van de vorige eeuw bijvoorbeeld kwam de Amerikaanse geneticus Dean Hamer tot de conclusie dat er een link was tussen DNA en de mannelijke seksuele oriëntatie.

Er is een link, maar geen homo-gen

Het grote probleem toen? De media had het plots over een gay gene, een bepaald gen dat erop wijst dat iemand zich aangetrokken voelt tot mensen van hetzelfde geslacht. Sindsdien is er heel wat onderzoek gebeurd, dat heel erg wisselende resultaten had. Maar nu blijkt dat DNA écht een link heeft met homoseksualiteit. Al is die niet zo simpel uit te leggen.

Wetenschappers uit Amerika en Europa hebben voor het eerst bewijs voor die link gevonden. Het onderzoeksmateriaal waar ze zich op baseerden, bestond al: verschillende databanken met de (genetische) gegevens van bijna 500.000 mensen. Die hebben ze in twee delen bestudeerd.

Variaties op genen

Eerst hebben de onderzoekers die data op een tamelijk zichtbaar vlak bestudeerd. Ze bekeken bijvoorbeeld hoeveel mensen al homoseksuele ervaringen hadden gehad. Bij de mannen ging dat om vier procent, bij de vrouwen om drie procent. De wetenschappers benadrukken dat ze daarbij niet focusten op identiteit of oriëntatie en dat ze geen rekening hebben gehouden met transgenders.

De genetische gegevens van de mensen met homoseksuele ervaringen vergeleken de onderzoekers dan met die van hun familieleden. Daardoor werd duidelijk dat de personen die zich aangetrokken voelen tot mensen van hetzelfde geslacht verschillende variaties hadden op het DNA van hun familie.

Door die vergelijking kwamen de onderzoekers tot de volgende conclusie: ongeveer een derde van de variaties rond homoseksuele relaties is genetisch bepaald. Dat komt overeen met eerder onderzoek over tweelingen, waarin de verdeling op 30 tot 50 procent lag.

Welke variaties?

Het tweede deel van het onderzoek was iets technischer. De wetenschappers zochten namelijk een antwoord op deze vraag: Welke genetische variaties zitten achter de link tussen DNA en homoseksualiteit? Met variaties bedoelen ze kleine verschillen in het DNA van een persoon.

Voor het eerst zijn er specifieke variaties naar boven gekomen, die aan homoseksualiteit kunnen gelinkt worden. De wetenschappers vonden er vijf: twee bij zowel mannen als vrouwen, twee enkel bij mannen en ééntje enkel bij vrouwen. Samen komen die variaties bij minder dan één procent van de homoseksuele mensen voor.

Veel variaties, kleine rol

Dat wijst er volgens de onderzoekers op dat er heel wat meer variaties in het menselijk lichaam kunnen opduiken die allemaal een heel kleine rol spelen in de seksuele oriëntatie van een persoon.

Wat het onderzoek dan weer niét aantoont, is dat de aanwezigheid van die genetische variaties de seksualiteit van een persoon kan voorspellen. Dat komt door de invloed van niet-genetische factoren, de complexiteit van het menselijke seksuele gedrag en de moeilijkheid om het precieze effect van die genetische variaties te berekenen.

En nu?

Homoseksualiteit en DNA zijn aan elkaar gelinkt, allemaal goed en wel, maar wat betekent dat nu concreet? Wel, voor iedereen die zich aangetrokken voelt tot mensen van hetzelfde geslacht wordt het gevaarlijk in 71 landen op deze aardbol. In die landen is het namelijk nog steeds verboden om homoseksueel te zijn.

Situaties waar die mensen tot nu nog simpelweg konden ontkennen dat ze homoseksueel waren, zouden er binnenkort wel eens heel anders kunnen uitzien. Wie weet komt er een bloedtest, waardoor dat allemaal wel eens verleden tijd zou kunnen zijn.