In Frankrijk lijkt de achtste golf begonnen: het ministerie van Gezondheid stelde er een toename van 33 procent vast in het aantal besmettingen met het coronavirus begin deze week. Op zich is dat niet zo verwonderlijk: experts hadden een najaarsgolf voorspeld. De grote vraag momenteel is echter welke variant dominant zal worden in die nieuwe opstoot. BA.4.6, een subvariant van de Omikron-variant die snel aan populariteit wint in de VS, lijkt dat nu ook in Europa te doen. Dus wat weten we over BA.4.6, en moeten we ons zorgen maken? Laten we eens kijken naar de informatie die we tot nu toe hebben.

Ook bij ons is er de jongste week een toename van het aantal besmettingen, maar die oogt momenteel minder spectaculair dan in Frankrijk. Het is wel opvallend dat de toename veel groter is in delen van ons land die grenzen aan Frankrijk. Hoe groot het aandeel van BA.4.6 daarin is, weten we niet.

In het Verenigd Koninkrijk is de prevalentie van BA.4.6 in enkele weken verdrievoudigd. De variant is daar nu goed voor 10 procent van de coronagevallen. BA.4.6 is een afstammeling van de BA.4-variant van Omikron. BA.4 werd voor het eerst ontdekt in januari 2022 in Zuid-Afrika en heeft zich sindsdien samen met de BA.5-variant over de hele wereld verspreid.

Het is niet helemaal duidelijk hoe BA.4.6 is ontstaan, maar het is mogelijk dat het een recombinante variant is. Recombinatie vindt plaats wanneer twee verschillende varianten van SARS-CoV-2 (het virus dat COVID-19 veroorzaakt) dezelfde persoon tegelijkertijd infecteren. Hoewel BA.4.6 in veel opzichten vergelijkbaar is met BA.4, draagt ​​het een mutatie naar het spijker-eiwit, een eiwit op het oppervlak van het virus waardoor het onze cellen kan binnendringen. Deze mutatie, R346T, is al waargenomen in andere varianten en ze helpt het virus te ontsnappen aan antilichamen die zijn verkregen door vaccinatie en eerdere infectie(s).

Er is goed nieuws en minder goed nieuws

Eerst het goede nieuws: het lijkt er niet op dat BA.4.6 mensen zieker maakt dan andere Omikron-varianten. Maar de variant is wel beter overdraagbaar dan eerdere varianten. BA.4.6 blijkt nog beter in het ontwijken van het immuunsysteem dan BA.5, de nu dominante variant. BA.4.6 repliceert sneller in de vroege stadia van infectie en heeft een hogere groeisnelheid dan BA.5.

Uit onderzoek blijkt ook dat mensen die drie doses van het originele COVID-vaccin van Pfizer hadden gekregen, minder antilichamen produceren als reactie op BA.4.6 dan dat ze dat doen op BA.4 of BA.5. Dat impliceert dat COVID-vaccins minder effectief zijn tegen BA.4.6. Of dat voor de nieuwe boosters die nu zullen worden ingezet in de pas gestarte vaccinatiecampagne, die specifiek gericht zijn op Omikron, ook geval is en in welke mate, is nog niet duidelijk.

BA.4.6 is sowieso slecht nieuws voor mensen die immuungecompromitteerd zijn of niet zo goed reageren op COVID-vaccins: hun alternatief, Evusheld, een antilichaamtherapie, heeft blijkbaar geen verhaal tegen de nieuwe variant.

(kg)