De Amerikaanse Brittney Griner, een van de beste basketbalsters ter wereld, is enkele dagen terug van een gewone gevangenis in Moskou overgeplaats naar een strafkamp elders in Rusland. Daar moet ze de 9 jaar gevangenisstraf uitzitten waartoe ze deze zomer veroordeeld is. Die straf is het gevolg van vapepatronen met hasjolie die in februari op een luchthaven in Moskou in haar bagage zijn gevonden. Waar Griner zich sinds haar overplaatsing precies bevindt, weten zelfs haar advocaten niet.
Amerikaanse basketbalster Brittney Griner overgeplaatst naar strafkamp op onbekende locatie
Waarom is dit belangrijk?
De levensomstandigheden in Russische strafkolonies zijn veel harder en strenger dan in de gevangenis in Moskou waar Brittney Griner al zo'n negen maanden opgesloten zat. Nadat de bekende Amerikaanse basketbalster al een opvallend zware straf kreeg voor een relatief lichte overtreding van de Russische wet, lijkt Rusland zo opnieuw extra druk uit te willen oefenen op de Verenigde Staten. Beide landen onderhandelen namelijk al enkele maanden over een eventuele gevangenenruil.9 jaar gevangenisstraf
Wat eraan vooraf ging?
- De Amerikaanse basketbalster Brittney Griner werd op 17 februari 2022 gearresteerd op de Sheremetyevo-luchthaven in Moskou met hasjolie op zak, een verboden stof in Rusland.
- Ze probeerde toen door de toegenomen spanningen met Oekraïne Rusland te verlaten. Daar was Griner aan de slag bij topclub UMMC Ekaterinburg, dezelfde ploeg als waar ook Emma Meesseman tot voor de oorlog speelde.
- De tweevoudige olympische kampioene speelt ook in de WNBA bij de Phoenix Mercury. Maar omdat de lonen in die Amerikaanse topcompetitie zelfs voor topspeelsters zeer laag zijn, trekken velen in het tussenseizoen naar het buitenland.
- Afgelopen zomer Brittney Griner uiteindelijk veroordeeld tot 9 jaar gevangenisstraf.
- Tegen die uitspraak ging ze in beroep. Haar advocaten noemden die straf toen “buitensporig” en zeiden dat de uitspraak van de rechter “veel gebreken bevat”. “Geen enkele advocaat zal in alle eerlijkheid kunnen zeggen dat dit vonnis in overeenstemming is met de Russische rechtspraktijk”, klonk het toen
- De Russische rechter negeerde echter al die argumenten en bevestigde op 25 oktober 2022 de gevangenisstraf van 9 jaar voor Brittney Griner.
Gevangenenruil?
Hoe moet de situatie nu verder?
- Vertegenwoordigers van de Amerikaanse ambassade in Moskou hebben op 3 november 2022 voor het laatst Griner kunnen bezoeken in de gevangenis in de Russische hoofdstad.
- Eén dag later zou de basketster zijn overgeplaatst naar een strafkamp op een onbekende locatie. Sindsdien heeft niemand nog contact gehad met haar. Dat laat haar manager Lindsay Kagawa Colas weten aan ESPN.
- De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft in een statement laten weten dat de overplaatsing van Griner “een nieuw onrecht is dat voortvloeit uit haar aanhoudende onterechte en onrechtmatige detentie”.
- Sinds juni onderhandelen Amerikaanse functionarissen over een gevangenenruil met Rusland. Zo proberen ze naast de basketbalster ook Paul Whelan, een andere Amerikaan die in Rusland gevangen zit, vrij te krijgen. Volgens de VS is er, ondanks meerdere voorstellen van hun kant, echter nog steeds geen aanvaardbaar tegenaanbod gekomen van Russische zijde.
- Rusland zou interesse hebben in zo’n ruil, maar vraagt daarvoor de vrijlating van Viktor Bout, een van ’s werelds grootste wapenhandelaars en bijgenaamd ‘The Merchant of Death‘. Het is niet geweten of de Verenigde Staten zo’n ruil wil overwegen.
- Experts denken dat de onderhandelingen tussen Rusland en de Verenigde Staten na de tussentijdse verkiezingen van 9 november in de Verenigde Staten mogelijk in een stroomversnelling kunnen komen. Voor die belangrijke stembusgang zou Vladimir Poetin Joe Biden namelijk bewust geen symbolisch overwinning hebben gegund.