Er is groeiend bewijs dat Covid-19 bij sommige patiënten diabetes kan veroorzaken. Sommige artsen overwegen zelfs de mogelijkheid dat het virus – door het suikermetabolisme te verstoren – een geheel nieuwe vorm van suikerziekte zou kunnen veroorzaken.
In de afgelopen maanden hebben artsen meer gevallen gezien van patiënten die ofwel diabetes hadden ontwikkeld terwijl ze ziek waren met Covid-19, of kort daarna. Ze beginnen nu te denken dat er een verband waarschijnlijk waar is – en dat het virus een storing in de suikerstofwisseling kan veroorzaken.
Patiënten met reeds bestaande diabetes hebben een hoger risico op ernstige complicaties met Covid-19. Verbanden tussen andere virussen en diabetes, en de manier waarop het Sars-CoV-2-virus ervoor zorgt dat Covid-19 meerdere organen binnendringt, heeft tot bezorgdheid geleid.
Twee hypothesen
Wetenschappers nemen aan dat, aangezien Sars-CoV-2 interageert met een receptor genaamd ACE-2 om cellen in een reeks organen, waaronder de alvleesklier, te infiltreren, dit het suikermetabolisme zou kunnen verstoren. Een andere mogelijke verklaring is dat de uitbundige antilichaamreactie van het lichaam, die bedoeld is om het virus te bestrijden, overdreven reageert en de organen aanvalt die essentieel zijn voor het handhaven van normale glucosespiegels.
Andere virussen – met name enterovirusinfecties – zijn al in verband gebracht met het veroorzaken van diabetes type 1, waarbij het lichaam de cellen in de alvleesklier aanvalt en de productie van insuline tegenwerkt. Enterovirus-antilichamen zijn in hogere concentraties geregistreerd bij zwangere moeders van kinderen die diabetes type 1 hebben ontwikkeld. En meer enterovirusinfecties worden meestal gedetecteerd bij kinderen die de aandoening ontwikkelen, vergeleken met broers en zussen die dat niet doen.
Tussen 2,34 en 14,4 procent
Een review uitgevoerd van acht onderzoeken uit verschillende landen tijdens de eerste vijf maanden van de pandemie geeft in totaal 492 gevallen van nieuw gediagnosticeerde diabetes onder 3.711 in het ziekenhuis opgenomen Covid-19-patiënten, of een gepoolde proportie van 14,4 procent. Deze cijfers omvatten zowel Covid-19-patiënten bij wie voor het eerst diabetes werd vastgesteld, als mensen die eerder diabetes hadden, maar niet wisten dat ze de ziekte hadden.
Andere recente onderzoeken hebben Covid-19 in verschillende mate in verband gebracht met nieuw verworven diabetes. Onderzoekers in China die 2.469 Covid-19-patiënten volgden gedurende zes maanden nadat ze uit het ziekenhuis waren ontslagen, registreerden 58 (ongeveer 2,35 procent) gevallen van nieuw verworven diabetes. Een afzonderlijke nog te beoordelen studie waarin gekeken werd naar de resultaten van 47.780 Covid-19-patiënten in de vijf maanden na hun ontslag uit het ziekenhuis in Engeland, toonde aan dat bij 4,9 procent van de patiënten na ontslag diabetes werd vastgesteld.
Er is wel voorbehoud. Een stijging van de suikerspiegel kan niets te maken hebben met diabetes en alles met de reactie van het lichaam op infectie. Bovendien is bekend dat steroïden die worden gebruikt om bepaalde patiënten met Covid-19 te behandelen, ook de bloedsuikerspiegel verhogen, benadrukken artsen. (wdm)