Brits premier Boris Johnson zet alles op alles om “zijn” Verenigd Koninkrijk op 31 oktober uit de Europese Unie te krijgen, met of zonder deal. Hij heeft er heel wat voor over, maar lijkt toch niet in zijn opzet te slagen. Het ziet er namelijk niet naar uit dat er een no deal-brexit zit aan te komen. Maandag was een opvallend bewogen dag, en wel om deze vier redenen:

Maandag 9 september is een dag die de Britse premier Boris Johnson waarschijnlijk niet snel zal vergeten. En de rest van de wereld ook niet. Het was een bewogen dag, met een ondertekende wet, een ontslagnemende voorzitter, een tijdelijke opschorting van het parlement en een tweede stemming tégen vervroegde verkiezingen.

Parlement opgeschort

Maandagavond gaat de schorsing van het Britse parlement in. Die vroeg premier Boris Johnson twee weken geleden aan bij Koningin Elizabeth en die ging daarmee akkoord. Het parlement komt anderhalve maand niet meer samen, tot 14 oktober.

Vanaf het moment dat bekend raakte dat het parlement opgeschort zou worden, benadrukte de regering dat alle geplande agendapunten eerst nog zouden besproken worden. De kans was groot dat aan die agenda nog een nieuwe stemming over vervroegde verkiezingen zou toegevoegd worden. Die kwam er en draaide voor premier Boris Johnson opnieuw uit op een sisser.

Wet goedgekeurd en ondertekend

Toen hij de schorsing aanvroeg, moet Johnson gedacht hebben dat op die manier het parlement geen tijd genoeg meer zou hebben om een brexit zonder deal uit de weg te kunnen ruimen. Maar hij heeft zich vergist.

Het Lagerhuis keurde vorige week het wetsvoorstel goed, waardoor Johnson de Europese Unie om uitstel zou moeten vragen als hij voor 19 oktober geen meerderheid zou vinden in het parlement die een brexit zonder deal steunde. De premier was nog op zijn gemak, want het voorstel moest ook nog langs het Hogerhuis passeren, en dat duurt normaal wel even.

Deze keer niet: afgelopen vrijdag werd alles aangepast, waardoor de Conservatieve partij van Johnson niet meer zou kunnen filibusteren. Maandag kwam het voorstel dan bij de Koningin terecht, die dat ondertekende. Het voorstel werd pas een echte wet toen The Queen er haar krabbel onder zette.

Parlementsvoorzitter neemt ontslag

Aan het begin van de voorlopig laatste zitting van het Britse parlement, had voorzitter John Bercow ook nog een mededeling. En dat was niet de minste: hij stopt ermee. Of toch op 31 oktober, als er tegen dan geen vervroegde verkiezingen zouden plaatsvinden.

Naar eigen zeggen heeft Bercow zijn vrouw en kinderen beloofd dat de verkiezingen van 2017 zijn laatste zouden zijn, en daar wil hij zich aan houden. De speaker staat vooral bekend om de manier waarop hij zijn luidruchtige parlement tot rust maant. “Order!” is een uitspraak die we dus waarschijnlijk niet vaak meer zullen horen.

Bercow liet weten dat hij op 31 oktober de functie als speaker en als parlementslid opgeeft. Hij keert dus wel nog terug midden oktober, wanneer de Queen het nieuwe parlementaire jaar inluidt. Naar eigen zeggen is het beter om daarbij een ervaren parlementsvoorzitter aanwezig te hebben.

Een samenvatting van de mooiste momenten van Bercow in het parlement? Die vind je hier:

Geen vervroegde verkiezingen

Na een stemming waardoor Johnson verplicht werd alle interne communicatie van de Conservatieve partij op tafel te leggen, kondigde de premier vervroegde verkiezingen aan. Klein detail: het parlement moest die eerst nog met een tweederde meerderheid (ofwel 434 stemmen) goedkeuren.

Die meerderheid vond Johnson niet. 293 parlementsleden stemden voor de verkiezingen, 46 tegen. Dat wil zeggen dat meer dan 300 parlementsleden zich onthouden hebben in de stemming. Er komen dus géén vervroegde verkiezingen en Boris Johnson verliest de zesde stemming op rij.

“Silenced“

Na de stemming over de ontbinding van de regering en de organisatie van vervroegde verkiezingen, kondigde premier Johnson de schorsing van het parlement aan. Zijn partij, de Conservatieven, stond bijna onmiddellijk collectief recht en vertrok.

Dat gebeurde onder luid gejoel van de oppositiepartijen. Die maakten hen met uitspraken als “Shame on you!” duidelijk dat ze zich moesten schamen voor zichzelf. Verschillende leden van de oppositie hielden ook papieren omhoog, met daarop het woord silenced. Volgens hen heeft Boris Johnson het parlement het zwijgen opgelegd om zijn eigen brexit-plannen te kunnen verderzetten.