Cryptomunt Bitcoin heeft een imagoprobleem. De energie die nodig is om te minen of de schimmige wereld van altcoins zijn niet het enige probleem.

Een van de sterkste kenmerken van Bitcoin als digitaal alternatief voor cash is dat het geen “gezicht” heeft. De anonieme stichter (of groep stichters) gebruikte het pseudoniem Satoshi Nakamoto om te communiceren met vroege beleggers en programmeurs van ‘s werelds oudste cryptomunt. Maar Nakamoto verdween in 2010 van de aardbol, een jaar nadat hij Bitcoin losliet op de wereld. Zijn wallets, die zo’n 1 miljoen Bitcoins zouden bevatten, vertoonden tot op de dag van vandaag nooit activiteit.

De mysterieuze origine van Bitcoin geeft de digitale munt meer geloofwaardigheid als gedecentraliseerd systeem. Er is namelijk geen CEO of uitvinder van Bitcoin die onzin kan vertellen in interviews, hoewel velen valselijk beweren Nakamoto te zijn. 

Toch voelt een groot deel van de Bitcoingemeenschap de nood om zich vast te klampen aan bepaalde figuren om de cryptomunt te vertegenwoordigen. Het is de selectie van die groeiende kaste die problematisch begint te worden voor Bitcoin en die de massale adoptie van de cryptomunt tegenhoudt.

Cryptogekke en autoritaire president

Allereerst is er Nayib Bukele, de 40-jarige president van El Salvador. Onder Bukele werd Bitcoin vorig jaar geadopteerd als officieel betaalmiddel in het land. Naast de Amerikaanse dollar. El Salvador was het eerste land ter wereld dat dit deed. Daarom heeft de Bitcoingemeenschap Bukele permanent in zijn hart gesloten. 

Bukele’s beslissing was dan ook baldadig, ging in tegen elk advies van grote financiële instellingen zoals het IMF en zou volgens Bitcoiners in de toekomst heel wat welvaart kunnen opleveren voor zijn burgers. Door een “vulkaanobligatie” uit te brengen, die zal dienen voor de financiering van een geothermische centrale om onder andere Bitcoins te minen, deed Bukele dan ook iets revolutionair. Hij legitimeerde de cryptomunt als een instrument dat landen effectief kunnen gebruiken om waarde te creëren en Bitcoiners zullen dit nooit vergeten.

De gewaagde attitude van de Salvadoraanse leider en diens charme, geeft hem daarbovenop een soort rockstergehalte waardoor het makkelijk is voor prille en enthousiaste Bitcoinbeleggers om op te kijken naar de man. Zo pocht Bukele graag dat hij terloops Bitcoins aankoopt met belastinggeld via zijn smartphone. 

‘Bitoin 2022’

Bukele zou de belangrijkste gast geweest zijn op ‘Bitcoin 2022’, de jaarlijkse bijeenkomst van Bitcoiners in cryptostad Miami. De Salvadoraan moest echter last minute afzeggen. De toename van bendegeweld in zijn land zou de volle aandacht van de president opeisen. Zo werden er in maart op 72 uur 87 moorden gepleegd in het land met 6,5 miljoen inwoners; een grimmig record voor El Salvador.

Volgens de digitale Salvadoraanse krant El Faro sluit Bukele echter deals met die bendes. De gangsters zorgden er lange tijd voor dat er minder moorden werden gepleegd, waardoor de populariteit van de president steeg. De bendes zouden zich recent echter verraden voelen door Bukele en startten de moordmachine opnieuw op. Hierdoor kon de president de nationale noodtoestand uitroepen en nog meer macht naar zichzelf toetrekken. De afgelopen 3 maanden werden zo’n 36.000 mensen gearresteerd, omdat de politie forse arrestatiequota’s opgelegd kreeg.

Het invloedrijke Britse magazine The Economist waarschuwde er ooit voor dat crypto zodanig doordrenkt is van een anti-establishmentgeest, dat de technologie niet alleen libertariërs en mensen die het traditionele banksysteem wantrouwen, zal aantrekken, maar ook autoritaire figuren zoals de Salvadoraanse president.

“Waarom goederen ruilen voor dollars en euro’s die voor onze ogen aan waarde verliezen?”

Mogelijk nog zorgwekkender is de recente populariteit van Russisch dictator Vladimir Poetin binnen de Bitcoingemeenschap.

Poetin werd door Bitcoiners opgemerkt toen hij zich eind vorig jaar opeens mengde in het debat rond het gebruik van cryptomunten in zijn land. De Russische centrale bank overwoog een totaalverbod op cryptotransacties en het delven naar digitale munten. Poetin vond echter dat Bitcoin in de toekomst wel eens zou kunnen dienen als prima oppotmiddel van waarde en zelfs als transactiemiddel voor de handel in grondstoffen zoals gas en olie. Muziek in de oren van Bitcoiners.

We weten nu dat Poetin het verbod op cryptomunten verijdelde omdat Rusland vandaag inderdaad digitale munten zoals Bitcoin aanvaardt als betaalmiddel voor bepaalde goederen en diensten. Poetin zag potentieel in de gedecentraliseerde munt omdat het buiten de controle van de VS en zijn bondgenoten ligt. Bovendien weet Poetin dat de stroom voor Bitcoinminers in Rusland goedkoop is en miners in het land dus een groot concurrentievoordeel genieten, wat het land meer controle over het systeem van de cryptomunt kan geven.

Veel Bitcoiners kijken ondanks de verschrikkelijke oorlog in Oekraïne eigenlijk wel een beetje op naar Poetin. De manier waarop hij het potentieel van een op grondstoffen gebaseerde munteenheid en Bitcoin gebruikt om de legitimiteit van het dollarsysteem te ondergraven, past dan ook binnen hun droom om het huidige financiële systeem te transformeren.

Poetin geen rolmodel

De pijnlijke realiteit is dat Poetin helemaal geen bondgenoot van Bitcoin is en zeker geen rolmodel voor de transformatie van het financiële systeem. Poetin aanvaardt enkel Bitcoin omdat het momenteel zijn eigen agenda dient. Op de achtergrond werkt hij met China aan een eigen versie van het internationaal betaalsysteem SWIFT en zelfs aan een nieuwe reservemunt, die een alternatief voor de Special Drawing Rights (SDR) van het IMF zou moeten worden. De SDR zijn reservepapier dat landen en centrale banken kunnen gebruiken en leunt op de waarde van een korf fiatgeld, namelijk de dollar, euro, pond, Japanse yen en Chinese yuan. Poetin en Chinees president willen een eigen versie die leunt op de roebel, yuan, Braziliaanse real, Indiase rupee en Zuid-Afrikaanse rand.

Poetin wil het oude systeem helemaal niet afbreken, hij wil het vervangen door een eigen versie waarop hij de volledige controle heeft.

“Dit zijn de vijanden van crypto”

Tenslotte zijn er nog figuren zoals PayPal-medeoprichter Peter Thiel, een voormalig raadgever en geldschieter van Donald Trump. Thiel heeft de demografie van Bitcoin geïdentificeerd als een groeiende kracht, die in de nabije toekomst ook een politieke impact kan hebben. 

In 2009 zei de techmiljardair in een essay dat hij niet langer geloofde dat vrijheid en democratie verenigbaar zouden zijn. Daarom zou hij zijn geld inzetten om het machtsevenwicht in een “vastgelopen” Amerikaanse senaat te doorbreken door zijn beschermelingen in de Republikeinse partij financieel te steunen.

Thiel heeft dus duidelijk een appeltje te schillen met personen die hij ziet als pilaren van ‘het status quo’. Dat werd nogmaals duidelijk tijdens de ‘Bitcoin 2022’-conferentie waar hij gastspreker was. Onder oorverdovend applaus van het publiek identificeerde hij in Miami – op Trumpiaanse wijze – de “vijanden van Bitcoin”. Op dat lijstje stonden legendarisch belegger Warren “de sociopathische opa van Omaha” Buffett, JP Morgan-CEO Jamie Dimon en BlackRock-CEO Larry Fink. 

Ironisch genoeg hebben die twee laatste figuren al meer gedaan voor de adoptie van Bitcoin op Wall Street dan Thiel.

Nieuwe (of oude) rolmodellen

Bitcoin heeft nieuwe rolmodellen nodig als het serieus wil genomen worden en meer adoptie wil zien. In juli 2021 gingen techmiljardairs Elon Musk en Jack Dorsey een van de belangrijkste Bitcoindebatten van dat jaar aan. Beide heren geloven er oprecht in dat cryptomunten het geld van de toekomst zijn, hoewel Musk er tegenwoordig voor kiest om mememunt Dogecoin naar voren te schuiven als cryptokampioen. 

Dorsey, een ietwat idealistische man, liet zijn passie voor Bitcoin zien door zijn functie als CEO bij Twitter op te geven en zijn leiderschap bij betaalbedrijf Block, het voormalige Square, prioriteit te geven. Dorsey blijft een techmiljardair met een eigen agenda, maar werkt in de achtergrond stilletjes verder aan de massale adoptie van Bitcoin. Hij doet dat door de ontwikkeling van technologie, niet door een politieke agenda te pushen via Bitcoin. Of door cryptomunten te misbruiken voor autoritaire doeleinden.

Het zijn dan ook mensen zoals Jack Dorsey, de innoverende en gepassioneerde Bitcoiners, die de cryptomunt groot hebben gemaakt en betere rolmodellen zijn, dan de massa tafelspringers die enkel en alleen uit zijn op eigen gewin.

(ddw)