De Europese Unie is in gesprek met verschillende fabrikanten om blusvliegtuigen te kopen, om zo het toegenomen aantal natuurbranden in Europa te bestrijden. De unie heeft momenteel de beschikking over 12 blusvliegtuigen en één helikopter, beschikbaar gesteld door verschillende lidstaten, die indien nodig de nationale brandweer bij kunnen staan.

Duizenden brandweerlieden in heel Zuid-Europa zijn al weken bezig met de bestrijding van honderden natuurbranden in Portugal, Frankrijk en Spanje, te midden van een historische hittegolf. 

Naarmate door klimaatverandering het brandgevaar toeneemt – hittegolven en droogte zorgen ervoor dat branden zich sneller kunnen verspreiden en langer kunnen branden – vragen meer landen om noodhulp om de inferno’s te bestrijden.

Om hieraan te beantwoorden is de EU van plan om te investeren in extra blusvliegtuigen, die volledig door de Europese Unie worden gefinancierd, zegt EU-commissaris voor Crisisbeheersing Janez Lenarčič. De Sloveen weigerde de namen te noemen van de betrokken bedrijven, omdat de contracten momenteel nog niet ondertekend zijn.

“Inferno was een echt monster”

De EU heeft deze maand verschillende blusvliegtuigen gestuurd naar Portugal, Frankrijk en Slovenië. Daarnaast heeft het 200 Europese brandweerlieden gestationeerd in Griekenland, om daar de plaatselijke brandweer te ondersteunen. Lidstaten zijn zelf verantwoordelijk voor het voorkomen en bestrijden van natuurbranden, maar kunnen aan Brussel om hulp vragen in geval van nood.

Verschillende brandweerkorpsen in Europa zijn momenteel in gevecht met meerdere verwoestende inferno’s. Door de hoge temperaturen en het droge weer zijn er momenteel de ideale omstandigheden voor het uitbreken van branden. 

Zo ging deze maand in de Spaanse provincie Zamora al ruim 30.000 hectare natuur in vlammen op. “Het vuur kon een stuwmeer van ongeveer 500 meter breed oversteken, waar het zijn verwoestende weg vervolgde”, aldus Juan Suárez-Quiñones, een ambtenaar uit de regio Castilla y León. “Het inferno was een echt monster”.

Onderwijl bestrijden in Portugal meer dan 630 brandweerlieden en acht vliegtuigen een natuurbrand die dit weekend in Murça is uitgebroken, dat gelegen is in het noorden van het land. Er moesten daarbij zeker 300 mensen worden geëvacueerd. Dieptepunt was op maandag toen een bejaard echtpaar dood werd aangetroffen in een verbrande auto.

Europese begroting moet worden verhoogd

Brussel heeft dit jaar van zijn lidstaten al vijf verzoeken om hulp ontvangen. Aangezien het brandseizoen in het Middellandse Zeegebied nog niet halverwege is, normaal van juni tot september, gaat Europa volgens Eurocommissaris Lenarčič een moeilijke zomer tegemoet. 

Vorig jaar ontving de EU negen verzoeken om hulp, gedurende het op één na slechtste bosbrandseizoen ooit. Meer dan een half miljoen hectare brandden toen af, vergeleken met meer dan 895.000 hectare in 2017, het slechtste seizoen sinds 1985.

De EU-begroting voor civiele bescherming, dat landen helpt te investeren in het voorkomen van en reageren op crises, bedroeg in 2021 ongeveer 900 miljoen euro. “In de nabije toekomst zal deze begroting ontoereikend zijn, waardoor hij snel moet worden verhoogd”, zegt Lenarčič.

De Europese lidstaten hebben in 2019 gezamenlijk 30,9 miljard euro uitgegeven in hun strijd tegen het vuur, zo blijkt uit cijfers van Eurostat. Dit kwam neer op ongeveer 0,5 procent van de totale overheidsuitgaven op Europees niveau, een cijfer dat volgens Eurostat stabiel is gebleven sinds 2001. Uitschieters waren Bulgarije met 0,9 procent en Denemarken met 0,1 procent. België zit net onder het gemiddelde met 0,4 procent.

Natuurbranden zullen in aantal toenemen

Vorige week waarschuwde de Europese Commissie dat het continent een van zijn moeilijkste jaren op het gebied van natuurrampen tegemoet gaat. Door klimaatverandering zullen Europeanen in toenemende mate te maken krijgen met droogte, hittegolven en bosbranden.

“Statistieken laten zien dat we sinds 2017 de meest intense bosbranden hebben die we ooit in Europa hebben gezien. En helaas verwachten we dat 2022 deze trend zou kunnen volgen”, waarschuwde Europees commissaris Maroš Šefčovič vorige week. Volgens een rapport van het WNF kosten bosbranden op het Europese continent jaarlijks zo’n 3 miljard euro.

(as)