Nu het aantal besmettingen met het coronavirus in België blijft stijgen, stijgt ook het aantal ziekenhuisopnames door Covid-19. Experts waarschuwen daarom dat we er alles aan moeten doen om de druk op de ziekenhuizen te beperken. Maar hoe is de situatie op dit moment echt?

Al tijdens de eerste golf van de coronapandemie in ons land in maart en april lag de focus tijdens de dagelijkse coronacijfers meestal op het aantal bezette bedden in de ziekenhuizen. De dramatische doembeelden uit Italië en Spanje – met overvolle ziekenhuizen en patiënten op de gang – zorgden ervoor dat iedereen hier een gelijkaardig scenario wou vermijden.

Dankzij grote inspanningen van de gezondheidszorg slaagde België daar ook grotendeels in. Maar nu de coronacijfers in ons land opnieuw stijgen, komen dezelfde waarschuwingen opnieuw naar boven.

Huidige situatie

Dinsdag 6 oktober zijn in ons land 104 patiënten met het coronavirus opgenomen in de Belgische ziekenhuizen. Dat is het hoogste dagaantal sinds 7 mei. Op dit moment liggen er 952 mensen met Covid-19 in de Belgische ziekenhuizen. Dat zijn er 15 meer dan de dag ervoor. 189 van hen liggen op de afdeling intensieve zorg.

Op het hoogtepunt van de eerste fase van de epidemie begin april lagen bijna 6.000 mensen met het coronavirus in het ziekenhuis. Bijna 1.300 van hen lagen op de afdeling intensieve zorg.

Ziekenhuisbedden

Om overbelasting in bepaalde ziekenhuizen te vermijden, is er een federaal spreidingsplan uitgewerkt. Op die manier kunnen ziekenhuizen zo lang mogelijk ook andere patiënten opvangen. Het aantal bedden dat vrijgehouden wordt voor coronapatiënten hangt af van de huidige epidemiologische situatie.

In de eerste fase (fase 0) moet elk ziekenhuis 15 procent van zijn bedden op intensieve zorg vrijhouden voor patiënten met Covid-19. Daarnaast moeten ze nog eens vier keer zoveel gewone ziekenhuisbedden reserveren voor coronapatiënten. Nationaal komt dat neer op 300 bedden op intensieve zorg en 1.200 bedden op de gewone afdelingen.

Daarna kan er opgeschaald worden naar fase 1a. Daarbij reserveren ziekenhuizen 25 procent van hun bedden op intensieve zorg. Dat zijn 500 bedden in heel België en 2.000 op de gewone afdeling. Na deze fase is er ook nog fase 2a (50 procent: 1.000 bedden op intensieve zorg en 4.000 gewone) en fase 2b (60 procent: 1.200 bedden op intensieve zorg en 5.000 gewone). In een uitzonderlijke noodsituatie kan dat aantal zelfs nog uitgebreid worden tot 2.000 bedden op intensieve zorg en 8.000 op gewone afdelingen.

UZ Brussel en Antwerpen

Op het eerste zicht lijkt het dus alsof er nog ruim marge is voor de Belgische ziekenhuizen. Toch zorgt het toegenomen aantal patiënten al voor heel wat extra werk en drukte op sommige plaatsen. “Wij hebben al moeten opschalen van fase 0 naar fase 1a”, zegt Marc Noppen, de CEO van het UZ Brussel, aan De Tijd. Daardoor moet het ziekenhuis voortdurend puzzelen en transfereerde het ook al coronapatiënten naar ziekenhuizen in Gent, Aalst, Vilvoorde en Mechelen.

Dezelfde situatie doet zich voor in het UZ Antwerpen. “Voorlopig komt de reguliere zorg niet in het gedrang. Maar we zijn zeker dat de Covid-instroom nog zal stijgen, rekening houdend met de stijgende ratio aan positieve testen in de afnamecentra in de buurt”, klinkt het daar.

UZ Gent

Het UZ in Gent zit nog steeds in fase 0, maar ook zij voelen het verschil al met een maand geleden. “Zondag namen we een eerste patiënt op uit Brussel”, zegt woordvoerster Karlien Wouters aan De Tijd. “Onze grootste bezorgdheid is de mogelijke impact op de reguliere zorg, als we straks nog meer bedden en personeel moeten vrijmaken voor Covid-patiënten. We merken nu al dat het extra druk en spannend is, mede omdat we ook nog uitgestelde reguliere zorg, ingrepen die tijdens de eerste golf niet konden doorgaan, aan het inhalen zijn.”