Sinds het begin van de coronaviruspandemie hebben critici van de ongekende lockdown-maatregelen betoogd dat die meer schade aanrichten dan de ziekte zelf. Maar een analyse van wereldwijde gezondheidsgegevens suggereert dat er daarvoor geen bewijs is.

De studie concludeert vooral dat veel problemen die worden toegeschreven aan lockdowns niet gemakkelijk kunnen worden onderscheiden van die veroorzaakt door de pandemie zelf. De belangrijkste conclusie is dat beslissen tussen lockdown of pandemie een zeer gebrekkig uitgangspunt is. De pandemie bestaat, of er nu een lockdown is of niet. Hoewel lockdowns een aantal negatieve gevolgen kunnen hebben voor de geestelijke gezondheid, is er weinig of geen bewijs om te zeggen dat deze gevolgen erger zijn dan wat we zouden zien in dezelfde situatie zonder lockdown. Het is veel waarschijnlijker dat het tegenovergestelde waar is.

Als onderdeel van hun studie onderzochten onderzoekers landen die zware beperkingen oplegden met weinig Covid-gevallen om te beoordelen of die lockdowns overmatige sterfte veroorzaakten. Met behulp van een internationale dataset van sterftegevallen door alle oorzaken uit 94 landen, ontdekten de onderzoekers dat landen als Nieuw-Zeeland en Australië vorig jaar geen oversterfte hadden.

In sommige landen die snel en agressief optraden zelfs minder doden

Daarentegen hadden plaatsen met weinig Covid-beperkingen, zoals Brazilië, Zweden, Rusland en soms delen van de VS, tijdens de pandemie een groot aantal extra sterfgevallen. In sommige landen die snel en agressief optraden vielen daarentegen vaak zelfs minder doden dan in voorgaande jaren. Dat zou overigens vooral te maken hebben met het feit dat het jaarlijkse griepvirus er geen kans kreeg.

De relatie tussen geestelijke gezondheid en lockdowns wordt vaak aangehaald, maar het verband tussen grootschalige Covid-uitbraken en depressie en angst wordt daarbij vaak over het hoofd gezien, merken de onderzoekers op: “Het missen van school heeft duidelijk invloed op de mentale gezondheid van kinderen, maar dat geldt ook voor het verliezen van een dierbare aan Covid-19.”

De paper, die geen economische overwegingen bevat, stelt dat het waarschijnlijk is dat lockdowns negatieve effecten hebben. Maar “het feit dat er nergens ter wereld locaties zijn waar een lockdown zonder grote aantallen Covid-gevallen gepaard ging met grote aantallen overtollige sterfgevallen, toont vrij overtuigend aan dat de interventies zelf niet erger kunnen zijn dan grote Covid-uitbraken, althans in de korte termijn”.

(evb)

Lees ook: Vraagtekens rond Pukkelpop niet weg: “Het komt gewoon te vroeg”, zeggen corona-experts

Lees ook: Waarom Freedom Day een enorme ramp dreigt te worden