Op 21 september 1993, exact 25 jaar geleden, brachten de mannen van Nirvana hun laatste studioplaat ‘In Utero’ uit. Daaruit kwamen eigenzinnige klassiekers zoals ‘Heart-Shaped Box’, ‘All Apologies’ en ‘Rape Me’. Deze 12 dingen wist je nog niet over dat album.
Dé tijdloze klassieker ‘Nevermind’ uit 1991 was de tweede plaat van Nirvana. Het betekende hun grote doorbraak, maar de bandleden waren niet 100 procent tevreden. De groep kwam uit een punky, artistiek milieu en had het moeilijk met het nieuwe, populaire imago.
De opvolger ‘In Utero’ was een stuk rauwer met een minder gepolijste sound. Toch is ook dat laatste Nirvana-studioalbum ondertussen een belangrijke voetnoot in de geschiedenis van de populaire muziek.
Hier zijn dingen wist je nog niet over ‘In Utero’:
1. De albumhoes van ‘In Utero’ werd ontworpen door Kurt Cobain zelf
Hij maakte een aantal losse schetsen en heeft die aan artdirector Robert Fisher gegeven. Ook de collage op de achterkant van de cover is door Cobain ontworpen.
2. De originele titel was ‘I Hate Myself and Want to Die’
Emo voor z’n tijd! Cobain vertelde in september 1993 aan het Amerikaanse muziektijdschrift Rolling Stone dat die titel “niet meer dan een grap” was.
Toch was het geruime tijd de werktitel van ‘In Utero’. “Ik word gezien als een kwade, zagende schrizofreen die zichzelf wil ombrengen”, zei de frontman. “Daarom vond ik dat een grappige titel. Maar ik wist dat de meerderheid van het publiek dat niet zou begrijpen.”
3. Cobain ging met producer Steve Albini in zee om een plaat in stijl van de Pixies te maken
Cobain heeft altijd toegegeven dat het Pixies-album ‘Surfer Rosa’ uit 1988 een belangrijke invloed was voor ‘Nevermind’ en de wereldhit Smells Like Teen Spirit.
“Toen ik de Pixies voor het eerst hoorde, had ik zo’n connectie met de band dat ik zelf lid wou zijn, of toch op z’n minst lid van een Pixies coverband”, zei Cobain.
“Na ‘Nevermind’ konden we doen wat we wilden”, zei bassist Krist Novoselic later. “Kurt wou een Pixies-album maken.”
4. Albini was eigenlijk geen Nirvana-fan
“Dat was niet het soort muziek dat mij aanstond”, zei Albini enkele jaren later. De alternatieve producer was sceptisch over groepen die het succesniveau van Nirvana genoten. Hij had het grungetrio ook nog nooit live gezien en kende hen eigenlijk alleen van MTV.
Maar het wemelde destijds in de muziekpers van de geruchten dat Albini de volgende Nirvana-cd zou producen. “Is dit waar? Ik wist hier niks van”, faxte Albini naar de band. Daarna vroeg Nirvana hen officieel.
5. Albini deed prank-telefoontjes naar Pearl Jam-zanger Eddie Vedder tijdens de opnamesessies
Albini deed zich voor als David Bowie-producer Tony Visconti en vertelde dat hij met Vedder in zee zou gaan als hij solo zou gaan.
Er was in die tijd een conflict tussen Nirvana en Pearl Jam, maar dat was vooral georkestreerd door de media.
6. Om te vieren dat de plaat af was, staken de bandleden hun broek in brand
Tijdens de luistersessie van de uiteindelijke mix staken Kurt Cobain, Dave Grohl en Krist Novoselic hun broeken in brand. De vlammen werden uiteindelijk uitgeblust met bier. Dave Grohl, toen nog fulltime drummer, stak ook zijn pet in de fik.
7. ‘In Utero’ werd op 14 dagen opgenomen, een veel kortere periode dan bij ‘Nevermind’
Albini geloofde in snel werken en niet te veel nadenken en malen. “Als een plaat opnemen langer dan een week duurt, is er iets mis”, zei Albini aanvankelijk tegen de band. Dit verklaart dan ook het rauwe geluid en de minimale productie van ‘In Utero’. ‘Nevermind’ daarentegen klinkt erg gepolijst en gestroomlijnd. “Veel fans en platenbazen verwachtten ‘Nevermind’ deel 2, maar Steve had natuurlijk geen interesse om dat te doen”, zei studiomedewerker Jack Endino aan het muziektijdschrift Goldmine.
8. R.E.M.-producer Scott Litt nam enkele singles onderhanden om de band meer airplay te geven
Nirvana had schrik dat de plaat te ruig was voor het grote publiek. Daarom gingen ze met R.E.M.-producer Scott Litt in zee. Zijn taak: de singles opkuisen.
Litt zat achter de knoppen bij de opnamesessies van de R.E.M.-albums ‘Green’, ‘Out of Time’, ‘Automatic for the People’, ‘Monster’ en ‘New Adventures in Hi-Fi’.
9. De Amerikaanse winkelketens Wal-Mart en Kmart weigerden om de plaat te verkopen vanwege het nummer Rape Me en de grafische artwork
10. Cobain hoopte met ‘In Utero’ het seksime uit de rock-‘n-roll te bannen
Anders dan de titel misschien zou doen vermoeden, was Rape Me een grote aanklacht tegen seksisme en vrouwenhaat.
“De jongste jaren hebben mensen het zo moeilijk om te begrijpen wat onze boodschap is. Daarom heb ik besloten zo duidelijk mogelijk te zijn.”
Cobain droeg in het publiek vaak T-shirts van vrouwelijk bands. “Misschien zal het meisjes inspireren om gitaar beginnen te spelen en bands te starten”, zei hij in 1993 aan het tijdschrift Spin. “Dat is de enige toekomst van de rock-‘n-roll.”
11. Cobain schreef Pennyroyal Tea al in 1990, maar hij vond de song niet goed genoeg voor ‘Nevermind’
Pennyroyal Tea is een typische Nirvana-song die het van z’n zacht-luid-dynamiek moet hebben. Het livedebuut van de song vond tijdens hetzelfde optreden plaats als dat van Smells Like Teen Spirit in 1991.