Op maandag zal Nancy Pelosi, voorzitter van het Amerikaanse House of Representatives, aan vice-president Mike Pence vragen om het 25ste amendement te activeren. Als dat niet lukt, volgt een impeachmentprocedure. Maar waarom nog, eigenlijk?
In het nieuws: Nancy Pelosi, de House Speaker, zal op maandagochtend in de Verenigde Staten, aan Mike Pence vragen om het 25ste amendement te activeren. Aanleiding zijn de rellen in het Capitool, waarbij 5 doden vielen. Pence heeft 25 uur om te antwoorden, bij een ‘nee’ zal Pelosi de impeachmentprocedure starten.
Welk amendement? Sectie 4 van het 25ste amendement. Dat is de snelste manier om een president uit zijn functie te ontzetten. Daarvoor moet wel een meerderheid van zijn ministers hem onbevoegd verklaren. Het is niet duidelijk of dat lukt. Het lijkt eerder onwaarschijnlijk.
Afzetten dan maar? Inderdaad. Trump werd al eerder onder de loep genomen onder een impeachmentprocedure in 2019. Er werd toen geen verplichte tweederdemeerderheid gevonden in de Senaat, een voorwaarde om de afzetting te laten doorgaan.
Kan dat twee keer? Er is geen enkele reden waarom een president geen twee keer door de impeachmentprocedure zou kunnen lopen. Tenzij hij natuurlijk effectief afgezet wordt. Slechts drie Amerikaanse presidenten zijn ooit door impeachment gegaan. Geen enkele heeft twee procedures op zijn conto.
Waarom Trump nog afzetten? U zou kunnen stellen dat, met nog 8 of 9 dagen te gaan tot Trump president-af is, het bijna niet meer de moeite is om hem uit zijn presidentiële stoel te wippen. Maar bij impeachment zijn er wel wat gevolgen voor de huidige president.
- Hij mag dan binnen vier jaar niet opnieuw opkomen als president.
- Hij verliest zijn pensioen van 200.000 dollar per jaar, dat hem als voormalig president toekomt.
- De diensten van de Secret Service, waar hij ook recht op heeft voor de rest van zijn leven, verdwijnen dan als sneeuw voor de zon.
- De voormalige president mag normaal ook een onkostenvergoeding van 1 miljoen dollar opstrijken. Dat kan niet als hij uit de macht ontzet wordt.
Vooral die eerste reden lijkt de Democraten te drijven tot een impeachmentprocedure.
En wat als Trump al president-af is? Uiteraard heeft Trump het recht op een beroepsprocedure tegen amendement 25, die zowat een maand duurt. Dan moet er verder niets gebeuren en loopt zijn termijn gewoon af. Maar als het tot een impeachment komt, dan blijft die procedure lopen, ook als Trump al president-af is. Aangezien de Senaat wellicht niet meer zal samenkomen voor het einde van de termijn van Trump, is zo een impeachment nadien zelfs vrij waarschijnlijk.