Payton Gendron, de 18-jarige man die zaterdagmiddag tien mensen doodschoot in een Amerikaanse supermarkt, werd volgens de autoriteiten gemotiveerd door racisme en haat. De supermarkt waar de schietpartij plaatsvond, ligt in het hart van een zwarte gemeenschap.

Door Annelore Byl

Terwijl de blanke tiener het vuur opende, livestreamde hij het bloedbad op de livevideosite Twitch. De schutter gaf zich over na de feiten en is al voor de onderzoeksrechter verschenen. Volgens de Amerikaanse autoriteiten zijn elf van de dertien slachtoffers die werden neergeschoten zwart. 

Rechts-extremisme 

Al snel na de dodelijke schietpartij werd Payton Gendron beschreven als een lone wolf met psychische problemen. Het is een benaming die vaak wordt gegeven aan blanke supremacisten die op hun eentje een terroristische aanval plegen. Maar de FBI noemt het een “geval van racistisch gewelddadig extremisme”.

Manifest

De schutter had zijn terroristische daad vooraf zorgvuldig gepland. Hij was van het plaatsje Conklin naar de zwarte wijk in Buffalo gereden, 300 kilometer verder. Voor de schietpartij had hij een 180 pagina’s tellend manifest gepost waarin hij zijn beweegredenen duidelijk uiteenzette. Payton Gendron bekent de aanslag en beschrijft zichzelf als een fascist, een blanke supremacist en een anti-semiet.

De schutter was een aanhanger van wat men de ‘Grote Vervangingstheorie’ noemt, het idee dat blanken worden vervangen door niet-blanken in een “blanke genocide”. Het is een samenzweringstheorie die ook de inspiratie vormde voor terreuraanslagen in Nieuw-Zeeland, Pittsburgh, San Diego en El Paso.