In Brecht en Izegem treedt Vlaams Belang toe tot het bestuur. De partij, die traditioneel gemeden wordt door andere politieke spelers, speelt een sleutelrol in beide gemeenten. Het doorbreken van de impasse in Brecht en de verrassende wending in Izegem zetten de discussie rond het cordon sanitaire opnieuw op scherp.
In Brecht zaten de lokale partijen muurvast. De gemeenteraad telt drie fracties: nu2960 met 15 zetels, N-VA met 10 zetels, en Vlaams Belang met 6 zetels. Een samenwerking tussen nu2960 en N-VA leek onmogelijk, en aanvankelijk wilden beide partijen ook Vlaams Belang niet in de coalitie betrekken. Uiteindelijk koos nu2960, een lijst met leden van cd&v, Open Vld en Vooruit, toch voor samenwerking met Vlaams Belang, dat voortaan onder de naam “Ons Brecht” zal zetelen.
Frans Van Looveren (nu2960/cd&v) wordt de nieuwe burgemeester, meldt Gazet van Antwerpen. Het akkoord roept de vraag op of hiermee opnieuw een barst in het cordon sanitaire ontstaat, een afspraak tussen Vlaamse partijen om niet met Vlaams Belang te besturen. Vlaams Belang noemt het een doorbraak; andere partijen benadrukken dat betrokken lokale mandatarissen hun lidmaatschap van nationale partijen verliezen, waardoor zij officieel geen deel meer uitmaken van het cordon.
Het scenario in Brecht is niet uniek. In Ranst sloten lokale partijen PIT en Vrij Ranst eerder een akkoord met Vlaams Belang, waarbij Christel Engelen (Vlaams Belang) schepen werd.
Izegem kiest voor coalitie met Vlaams Belang
In Izegem komt er eveneens een coalitie met Vlaams Belang. STiP+, een lokale lijst, sloot eerder een akkoord met Vlaams Belang, maar trok dat in na bedreigingen. Nu komt de samenwerking toch tot stand, meldt Krant van West-Vlaanderen.
STiP+-voorzitter Dominique Stove hield steeds vol dat een coalitie met Vlaams Belang een reële mogelijkheid was. Kurt Grymonprez (STiP+) wordt de nieuwe burgemeester, terwijl Vlaams Belang-lijsttrekker Sam Weyts erin slaagde om het initiatief van de N-VA over te nemen en een akkoord te sluiten.
Nationale partijen treden streng op tegen betrokken leden
Zowel Open Vld als cd&v reageren scherp op de lokale samenwerking met Vlaams Belang. Open Vld-voorzitter Eva De Bleeker liet weten dat leden die betrokken zijn bij het akkoord in Brecht conform de partijstatuten zullen worden uitgesloten. “Open Vld werkt onder geen enkele omstandigheid samen met anti-democratische partijen zoals Vlaams Belang”, verklaarde ze.
Bij cd&v luidt het gelijkaardige taal. “De betrokken leden worden uitgesloten, net zoals eerder in Ranst,” aldus de partij. Volgens De Standaard hebben inmiddels 12 cd&v-leden hun lidkaart verloren, samen met enkele leden van Open Vld en Vooruit.
Nieuwe coalities in andere gemeenten?
Het breken van het cordon in Brecht en Izegem kan navolging krijgen. In gemeenten zoals Diksmuide, Willebroek en Boom zijn de coalitievormingen nog niet rond. Vlaams Belang is in die gemeenten een potentiële partner als grotere partijen geen akkoord vinden. De vraag is of het lokale bestuur opnieuw zal kiezen voor pragmatische oplossingen of vasthoudt aan het cordon sanitaire.
De politieke impact van deze nieuwe coalities reikt mogelijk verder dan de betrokken gemeenten. Vlaams Belang blijft zijn positie als kingmaker versterken, wat de discussie over het cordon sanitaire alleen maar verder zal aanwakkeren.