Amazon-baas Jeff Bezos mag zich de rijkste man aller tijden noemen. Het kapitaal van Bezos bereikte maandag 105,1 miljard dollar (87,6 miljard euro). Nog nooit bezat iemand zoveel. ‘Visionair’ is een woord dat wel vaker valt als het om Bezos gaat, maar er is een woord dat hem misschien nog wel meer typeert: gierig. De rijkste man ooit zou namelijk zomaar eens ook de gierigste kunnen zijn.

Bill Gates, die jarenlang de rijkste persoon ter wereld was, maakte er een zaak van om te tonen wat je met die rijkdom moet doen. De Microsoft-topman is een notoir filantroop. Hij gaf in totaal al meer dan 26 miljard euro weg aan goede doelen. Dat staat in schril contrast met de man die hem nu van de troon stoot: Jeff Bezos, de oprichter van Amazon.

“De mijne is goedkoper”

Bezos is een echt visionair, hij zag zo het potentieel van het internet al in voor het mainstream werd, maar is daarnaast ook gewoon een keiharde zakenman. De laagste prijs kunnen bieden, is voor Bezos een maniakaal motto. Al in de lagere school probeerde hij aan te tonen dat prijzen lager konden zijn. Zo startte hij, nadat hij zag dat een speeltje in de lokale speelgoedwinkel 21 dollar kostte, een eigen project. Hij sprak toen, voor de eerste keer, in gesprek met een onderzoekster de befaamde woorden: “Mine was cheaper” (de mijne is goedkoper, red.).

Maar om bij zijn, ondertussen miljarden waard zijnde, bedrijf Amazon die laagste te prijs te kunnen blijven garanderen, moet de productiekost laag gehouden worden. Enorm laag. Geforceerd laag. En dat heeft gevolgen voor z’n werknemers.

Denk bijvoorbeeld aan de parking aan de kantoorgebouwen van Amazon in South Lake. Die kosten 220 dollar per maand, zo zegt Brad Stone in zijn boek Jeff Bezos and the Age of Amazon. Amazon springt hun werknemers wel bij … voor 180 dollar. Nog 40 dollar per maand te betalen door de werknemers zelf dus, om te mógen parkeren aan hún kantoorgebouw.

Nauwelijks pauze

Denk ook aan nieuwe werknemers die op hun eerste werkdag wel een rugzak met een adapter en een laptopdock krijgen, maar die wel weer moeten teruggeven als ze het bedrijf verlaten. Rugzak incluis. Bonussen zijn er nagenoeg onbestaande. Financiële tegemoetkomingen voor wie met een goed idee komt aanzetten ook. Werknemers worden voortdurend opgevolgd en gecontroleerd. Een doosje minder vullen dan van je wordt verwacht, levert je al snel een uitbrander op.

En uiteraard ook alle pauzes worden gemonitord. ’s Middags een lunchpauze van een half uur en twee pauzes van vijftien minuten doorheen de dag klinkt niet zo weinig. Ware het niet dat je die pauzes moet doorbrengen in een speciaal daarvoor ingeroepen ‘pauzeruimte’. En die ruimte bevindt zich voor de distributiemedewerkers, die de producten in dozen moeten inpakken, op zo’n 5 à 10 minuten stappen van hun werkplaats.

De pauze gaat in de seconde je je werkplaats verlaat. Dus van dat half uur lunchpauze blijft al maar weinig meer over, laat staan van dat pauze-kwartiertje. Smartphones worden in die ‘pauzeruimte’ ook niet getolereerd. Werknemers moeten er zelfs eerst door een metaaldetector passeren voor ze binnenkomen.

Wereldoverheersing niet goed genoeg

Maar dat heeft Bezos dus duidelijk geen windeieren gelegd. Hij werd niet lang geleden de tweede man ooit die 100 miljard dollar bezit (de enige met wie hij die eer moet delen is Bill Gates), en met zijn aankoop van ruimtevaartbedrijf Blue Origin toont hij dat zijn ambities niet stoppen bij wereldoverheersing.