Wil je de beste serie van het moment bekijken? Volgens de filmdatabank IMDb is dat Chernobyl, die in amper vijf afleveringen het verhaal vertelt over de grootste radioactieve ontploffing in de geschiedenis. De serie is een parel, maar is ook niet perfect.

Chernobyl, de jongste serie van HBO, doet het niet slecht. Integendeel. De reeks staat helemaal bovenaan het lijstje met beste televisieshows op database IMDb. Chernobyl is een van de weinige manieren waarop het verhaal van de grootste radioactieve explosie uit de geschiedenis op de wereld wordt losgelaten. Dat is goed nieuws, maar ook niet helemaal.

Combinatie van fictie en realiteit

Het goede aan het succes van Chernobyl is dat het verhaal eindelijk verspreid wordt. Toen de koeltoren ontplofte, maakte Oekraïne namelijk nog deel uit van de Sovjet-Unie en de toenmalige leiders hebben het verhaal nogal in de doofpot gestopt. Het nadeel: de serie is fictie en niet alles is dus correct.

In Chernobyl zien we ook veel juiste dingen. Zo geven de makers een heel goed beeld van de materiële zaken in de Sovjet-Unie. Alle personages zijn precies gekleed zoals mensen uit de Unie echt door het leven gingen. Ook de voorwerpen die ze in hun handen nemen en zelfs de verlichting ziet er exact hetzelfde uit als die uit de jaren 1980.

Probleem met machtsrelaties

Helaas loopt er – volgens The New Yorker – ook heel wat mis in Chernobyl. Zo toont de serie niet genoeg dat de verschillende socio-economische klassen op een totaal andere manier leefden. Valery Legasov bijvoorbeeld is een academicus, maar leeft in dezelfde barre omstandigheden als de brandweermannen in de stad. In de echte Sovjet-Unie zou hij ook geen al te goede levensstandaard hebben, maar wel een andere dan de eerste beste brandweerman.

Dat is het grootste probleem in de serie: in Chernobyl geeft HBO de machtsrelaties niet helemaal weer zoals ze zijn. In de reeks wordt heel wat afgedwongen door te dreigen met geweerschoten bijvoorbeeld. In de realiteit was dat helemaal niet nodig: de ‘onderdanen’ deden gewoon wat van hen gevraagd werd, zonder uitleg of dreigementen.

Censuur en verantwoordelijkheid

Ook het personage Ulyana Khomyuk is compleet verkeerd. Oké, het is een fictief personage en dat kunnen we ook in de aftiteling van Chernobyl zien. Khomyuk stelt een hele hoop verschillende wetenschappers voor en dat is helemaal geen probleem. Wat dan weer wel verkeerd is, is dat ze heel snel te weten komt wat er in de kerncentrale gebeurd is en alles oplost. In de Sovjet-Unie kon dat helemaal niet: met censuur wilden de leiders ervoor zorgen dat informatie niet verspreid werd, deels omdat die geheim was, maar ook om de bevolking dom te houden.

Een andere grote, maar tegelijk verstaanbare fout is de voorstelling van de verantwoordelijke van de ontploffing. In het echt was de radioactieve explosie eigenlijk de schuld van de hele Sovjet-Unie. De mensen konden alles doen wat van hen gevraagd werd, bijna zonder erover na te denken. De ontploffing is er gekomen, omdat ze er moest komen – op de één of andere manier. Maar in Chernobyl worden individuen naar voren geschoven als verantwoordelijken voor het ongeval. Dat is spectaculairder.

Chernobyl blijkt een topserie, ondanks haar gebreken. Kijkers zijn enorm tevreden, anders zouden ze de reeks geen bijna perfecte score gegeven hebben. Al is niet iedereen het daarmee eens.