Facebook en andere sociale media zullen in de toekomst mogelijk gebruikers de keuze moeten geven over hoe bepaald wordt welke content ze te zien krijgen. Dat moet vermijden dat dergelijke platformen met hun algoritme nieuws manipuleren en verslaving in de hand werken.

Wat vooraf ging: Facebook ligt sinds enkele weken zwaar onder vuur. Reden daarvoor zijn de zogenaamde Facebook Papers die door zeventien toonaangevende nieuwsorganisaties gepubliceerd zijn. Het gaat om ruim 10.000 interne documenten die klokkenluidster Frances Haugen indiende bij beurswaakhond SEC en het Amerikaanse Congres.

• Haugen zelf klaagt vooral het zogenaamde “manipulerende algoritme” van Facebook aan. De site zou namelijk bewust voor polarisatie zorgen en verkeerde informatie aanmoedigen.

Wat zou er kunnen veranderen? Politici van zowel de Democratische als de Republikeinse partij hebben in de Verenigde Staten in het Huis van Afgevaardigden en in de Senaat een wetsvoorstel ingediend dat komaf moet maken met die manipulatie door sociale media zoals Facebook. De website Axios kon de tekst van dat voorstel exclusief inkijken en publiceerde de inhoud ervan.

• The Filter Bubble Transparency Act zou internetbedrijven verplichten om mensen een versie van hun diensten aan te bieden waarbij de selectie van de getoonde content niet gekozen wordt door een algoritme.
• “Consumenten moeten de mogelijkheid hebben om met internetplatformen om te gaan zonder te worden gemanipuleerd door geheime algoritmen die worden aangedreven door gebruikersspecifieke gegevens”, zegt de Republikeinse volksvertegenwoordiger Ken Buck daarover.
• “Facebook en andere dominante platformen manipuleren hun gebruikers door middel van ondoorzichtige algoritmen die voorrang geven aan groei en winst boven al het andere. Door de monopoliemacht en dominantie van deze platformen hebben gebruikers weinig alternatieven op dit uitbuitende bedrijfsmodel, of het nu gaat om hun feed op sociale media, om betaalde advertenties of om hun zoekresultaten”, voegt zijn Democratische collega David Cicilline toe. Hij is als voorzitter van de commissie die verantwoordelijk is voor een antitrustonderzoek naar Big Tech al langer een uitgesproken criticus van Facebook.
• Het wetsvoorstel zou alleen van toepassing zijn voor bedrijven met meer dan 500 werknemers, met een jaarlijkse bruto-inkomst van 50 miljoen dollar (43 miljoen euro) en meer dan 1 miljoen gebruikers.
• Een woordvoerder van Meta – zoals het moederbedrijf van Facebook sinds kort heet – reageerde tegenover Business Insider dat Facebookgebruikers nu al de mogelijkheid geeft om te kiezen voor een chronologische tijdslijn. Het bedrijf is echter ook eigenaar van Instagram, waarbij die optie niet bestaat.