Wanneer over kernenergie en ons veranderend klimaat wordt gesproken, dan gebeurt dat doorgaans in de context van hoe die ons al dan niet kan voorzien van genoeg energie als alternatief voor fossiele brandstoffen. En vanuit het productiviteitsstandpunt valt er wel degelijk iets te zeggen voor atoomcentrales. Maar kernenergie is zeker niet de veiligste gok voor de toekomst. De stijging van de zeespiegel en andere effecten van de klimaatverandering vormen nu al een gevaar voor de werking van de nucleaire sector.
Kernenergie is niet de veiligste gok in een opwarmende wereld – dit is waarom
Waarom is dit belangrijk?
Kernenergie wordt vaak gecrediteerd voor het bieden van energiezekerheid in tijden van klimaatverandering. Maar ironisch genoeg zijn het net de gevolgen van die klimaatverandering die dat ondermijnen.De overgrote meerderheid van de kerncentrales die tegenwoordig actief zijn, zijn in gebruik genomen lang voordat de wetenschap van klimaatverandering goed ingeburgerd was. Twee op de vijf kerncentrales staan aan de kust en er zijn er minstens 100 gebouwd op slechts enkele meters boven zeeniveau. Kernenergie staat letterlijk in de frontlinie van klimaatverandering – en niet op een goede manier.
Recente wetenschappelijke gegevens geven aan dat de zeespiegel wereldwijd verder en sneller zal stijgen dan eerdere voorspellingen suggereerden. Zelfs in de komende decennia, als extreme weersomstandigheden frequenter en destructiever worden, zullen sterke winden en lage atmosferische druk grotere stormvloeden veroorzaken die kustinstallaties kunnen bedreigen.
Ongeveer 516 miljoen mensen binnen een straal van 80 kilometer van ten minste één werkende kerncentrale
Kerncentrales moeten putten uit grote waterbronnen om hun reactoren te koelen, vandaar dat ze vaak in de buurt van de zee worden gebouwd. Maar kerncentrales verder landinwaarts zullen soortgelijke problemen krijgen met overstromingen in een opwarmende wereld. Steeds ernstigere droogtes en bosbranden vergroten de dreiging alleen maar.
De stijging van de zeespiegel en andere effecten van de klimaatverandering vormen nu al een gevaar voor de werking van de nucleaire sector. In het Midden-Oosten bijvoorbeeld wordt het zeewater stilaan te warm om de kernreactors afdoende te kunnen koelen. In Frankrijk en in de VS raakten rivieren al zodanig opgedroogd dat kerncentrales moesten sluiten op momenten dat hun stroom dringend nodig was.
Wereldwijd wonen ongeveer 516 miljoen mensen binnen een straal van 80 kilometer van ten minste één werkende kerncentrale en 20 miljoen mensen binnen een straal van 16 kilometer. Deze mensen lopen de gezondheids- en veiligheidsrisico’s van elk toekomstig nucleair ongeval. Inspanningen om installaties te bouwen die bestand zijn tegen klimaatverandering zullen de toch al aanzienlijke kosten die gemoeid zijn met het bouwen, exploiteren en ontmantelen van kerncentrales aanzienlijk verhogen, om nog maar te zwijgen over kernafval.
60 procent van de nucleaire capaciteit loopt gevaar door toekomstige zeespiegelstijging, zware stormen en koelwatertekorten
Kernenergie wordt vaak gecrediteerd voor het bieden van energiezekerheid in tijden van klimaatverandering. Maar ironisch genoeg zijn het net de gevolgen van die klimaatverandering die dat ondermijnen. Extreme overstromingen, droogtes en stormen die ooit zeldzaam waren, komen steeds vaker voor, waardoor beschermende maatregelen van de industrie, die in een vroeger tijdperk zijn opgesteld, steeds meer achterhaald zijn. Klimaatrisico’s voor kerncentrales zullen niet lineair of voorspelbaar zijn. Naarmate de zeespiegelstijging, stormvloeden en hevige regenval de kust- en binnenwaterkeringen aantasten, zullen natuurlijke en gebouwde barrières hun grenzen bereiken.
De Amerikaanse Nuclear Regulatory Commission concludeerde al dat de overgrote meerderheid van haar nucleaire sites nooit zijn ontworpen om bestand te zijn tegen de toekomstige klimaateffecten waarmee ze worden geconfronteerd, en velen hebben al enige overstromingen meegemaakt. Een recent rapport van het US Army War College stelt ook dat kerncentrales een hoog risico lopen op tijdelijke of permanente sluiting als gevolg van klimaatdreigingen – 60 procent van de Amerikaanse nucleaire capaciteit loopt gevaar door toekomstige zeespiegelstijging, zware stormen en koelwatertekorten. Voor Europa bestaat zo’n analyse voorlopig nog niet.
(bzg)
Lees ook: Kan enkel kernenergie ons redden?