Met een ander migratiebeleid was Antwerpen een spookstad

Bart De Wever of het onvermogen in eigen hart te kijken ’s avonds voor het slapen gaan. Het zal altijd wat zijn. Met een ander migratiebeleid scheen nu de zon,  met een ander migratiebeleid was Antwerpen nu een ruïne waar slechts de helft van de bevolking leefde als een halve eeuw geleden, met een ander migratiebeleid was De Wever geen burgemeester, met een ander migratiebeleid waren er geen 70 maar 200 Syriëstrijders of hoe men in het surrealisme terechtkomt als iemand z’n onvermogen om de toekomst te determineren enkel kan verteren door het verleden te herschrijven en te blameren

Interessant als iemand als De Wever in discussie komt over migratie en migratiebeleid. Zeker omdat er een onvermogen uit blijkt om zowel migratie als beleid in haar historische opbouw te zien, laat staan er de consequenties van te trekken voor het eigen beleid. Misschien moet Jan Peumans, socioloog met cursus Van Mechelen over demografie achter de kiezen eens een masterclass demografie organiseren voor de N-VA –iconen. In de 7de dag pleitte Lies Jans voor een ontkoppeling van kinderbijslag aan het aantal kinderen. Dan wordt de vervangingsratio nog negatiever stelde Manu Keirse, nu zijn er al niet genoeg geboorten om de bevolking op peil te houden, zelfs met alle migraties en hun procreatie erbij genomen. Minder geboorten, dus (nog) meer immigratie is dat het nieuwe parool van de NV-A?

Wat is de demografische evolutie van het huidige district Antwerpen geweest de laatste honderd jaar?  Er is maar één conclusie mogelijk: met een ander ‘migratiebeleid’ was Antwerpen nu een uitgestorven stad, sterker nog,  migratie naar Antwerpen heeft niets te zien gehad met beleid, het is het antwoord geweest op een ontvolking die op 70 jaar tijd het inwonersaantal van Antwerpen heeft gehalveerd, van 322.857 in 1922 tot 164.962 in 2000. Door de alsmaar groter worden leegstand, ook door de uitroeiing van de joodse Antwerpenaars, met medeweten en –werking van de administratie in Antwerpen en de Vlaamse SS/Wacht, werd vanaf de jaren 60 migratie alsmaar sterker aangezogen, zonder dat er woningen dienden bijgebouwd. 

Het heeft evenwel 3 decennia geduurd voor de migratie de ontvolking van Antwerpen, zowel het district als de stad, heeft kunnen omkeren. Na 1968 is het natuurlijk saldo, na jaren stabilisatie beginnen dalen heeft voor een accelerator gezorgd die pas na 2 decennia op toerental is gekomen en het natuurlijk saldo positief gemaakt heeft.

Niet te verwaarlozen is dat Antwerpen geen babyboom gekend heeft, jonge gezinnen trokken niet naar, of gingen weg uit Antwerpen. Met het ontbreken van de babyboom heeft Antwerpen ook mei 1968 gemist en is de maatschappelijke en politieke macht in handen gegeven van wie uit nostalgie en revanchisme niet moest zeggen liever dood dan rood, maar liever dood dan bruin, ook al hadden velen een bruine of zwarte achtergrond.

De transformatie van Antwerpen van oud naar jong is nog altijd bezig, de alsmaar voortdurende uitstroom wordt nog altijd niet door migratie en verhuis gecompenseerd, enkel de groei van het natuurlijk saldo zorgt voor een bevolkingsstijging in Antwerpen. In district Antwerpen is trouwens nog plaats voor 10.000 bijkomende inwoners om op het niveau van 1922 te komen. Migranten aller landen, in Antwerpen is nog plaats zat, met een burgemeester die voor échte integratie zal zorgen in werk, opleiding en wonen.

Voor de stad Antwerpen heeft deze bevolkingsdrift evenwel al gezorgd voor een transformatie van ‘autochtoon’ naar ‘allochtoon’ die nu al 70% met migratieachtergrond betreft bij de -6 jarigen. Bij de 50 jarigen in Antwerpen bedraagt die ¼  en bij de 65+ 12%. Vooral in het district Antwerpen is de 65+, zoals reeds geschetst niet progressief maar met een nationalistische en revanchistische achtergrond. 

Het is binnen deze vijver dat Bart De Wever verder vist terwijl die jaar op jaar aan het leeglopen is. Van de 305.306 stemplichten in 2012 waren er nog 235.797 ‘oude Belgen’ en 69.509 met migratieachtergrond. In 2018 zullen er 24.385 ‘oude Belgen’ minder zijn en 27.734 meer met migratieachtergrond zodat de verhouding van stemplichtigen (rekening houdend met een beperkt aantal ingeschreven vreemdelingen) 211.411 ‘oude Belgen’ bedraagt en 97.243 met migratieachtergrond zal bedragen.  

Ook Bart de Wever heeft het adagium van het Vlaams Blok/Belang overgenomen, liever een exclusie en identitaire zelfvernietiging dan een samenleving die divers, multicultureel, religieus tolerant en verantwoordelijk is, zowel voor het individu als voor de samenleving. De zondebok is nog altijd een stokpaardje van (extreem) rechts. Geen islamofobie maar islamhaat, zoals Dyab Abou Jahjah terecht aangeeft, die langs de recente uitspraken n.a.v. de boekvoorstelling van Bilal Benyaich opnieuw een paar stofjes heeft doen opwaaien. Ahmed Aboutaleb, burgemeester van Rotterdam, zal eens goed gelachen hebben hoe ‘die Belgen’, nu wetenschappelijk verantwoord, op de verkeerde paarden wedden en de evidentie niet willen onder ogen zien. Bilal Benyaich is allicht tot voldoende zelfreflectie in staat of te zien wat hij zelf wil en door wie of wat hij gebruikt wordt, een diepgaander studie van het verleden zou z’n analyse zeker ten goede komen en kunnen versterken. 

Als er al sprake in van een mislukt migratiebeleid dan is het de totale miskenning in Antwerpen van de alsmaar toenemende migratie, de politieke en maatschappelijk negatie ervan, de individuele uitsluiting, het niet als gelijke behandelen van wie de bevolking van Antwerpen heeft vervangen. Enkel de laatste jaren wanneer de directies en leerkrachten de burgemeester hebben gealerteerd dat deze vervanging van de bevolking zich al voor 50% in het onderwijs heeft doorgezet is hier en daar de € gevallen of de bel beginnen klingelen. En dan is het gemakkelijk(er) om het beleid in het verleden te besmeuren dan het licht te doen schijnen over de toekomst, met de migratie zal in Antwerpen ook de zon blijven schijnen. 

Wat De Wever doet is het verliesbod van iemand die niet naar de toekomst kan kijken en zich enkel kan wentelen in wat in het verleden gerealiseerd of beïnvloed kon worden. Het is voor hem zowel uitdrukking van z’n mislukking in het verleden als het onvermogen om deel te zijn van de toekomst.  

In de verkiezingen van 2018 zal komaf gemaakt worden met deze ridders die nooit een Robin Hood konden zijn, met calimero’s die meer dan de allochtonen die ze het verwijten, zelf voor slachtoffer spelen, kleuters die gehinderd worden in spelletjes waarin ze dachten ook de regels te kunnen bepalen. Maar geduld ontheft niemand van de plicht nu al te doen wat anderen laten.  

Jan Hertogen, socioloog