Politici die zich verontwaardigd tonen over de oorlog in Oekraïne hebben gelijk. De beelden die ons dagelijks bereiken van de brutaliteit waarmee Poetin jonge en andere levens verplettert en vernietigt zijn onverdraaglijk.

Politici die zich verbaasd tonen over die oorlog en zijn brutaliteit draaien hun kiezers een rad voor de ogen, want “Poetins oorlog” – die het wel degelijk is – kan enkel gedijen in de omstandigheden die door deze politici zijn gecreëerd. Die omstandigheden verraden veelal een gebrek aan kennis van de geschiedenis en van geopolitiek.

Kort na de annexatie van de Krim in 2014, schreef voormalig Amerikaans staatssecretaris Henry Kissinger een essay over de Oekraïne-problematiek in de Washington Post.

Wie is Henry Kissinger?

Kissinger is niet de eerste de beste. Hij was Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken in de regeringen van de Republikeinen Richard Nixon en Gerald Ford. Hij is één van de meest toonaangevende geostrategen van de voorbije zes decennia; er zijn bibliotheken te vullen met enkel biografieën van de man.

Het is ontnuchterend om zijn essay over de Oekraïneproblematie vandaag – 8 jaar later – opnieuw te lezen.

“Het Westen moet begrijpen dat Oekraïne nooit zomaar een vreemd land voor Rusland kan zijn. De Russische geschiedenis begon in het zogenaamde Kievan Rus. Van daaruit verspreidde de Russische religie zich. Oekraïne maakt al eeuwenlang deel uit van Rusland en de geschiedenis van de twee landen was al eerder met elkaar verweven.”

Kissinger: ”Voor het Westen is het demoniseren van Vladimir Poetin geen beleid, maar een alibi voor het ontbreken van een beleid. “

Natuurlijk verdedigde Henry Kissinger het recht van de Oekraïners op hun eigen staatssoevereiniteit. Maar hij maakte een belangrijke kanttekening: “Oekraïne moet niet toetreden tot de NAVO.”

Een “institutionele vijandigheid tegenover Rusland” moet ten koste van alles worden vermeden, gezien de geschiedenis en de geografische nabijheid. Als er geen oplossing komt tussen Oekraïne en Rusland, “zal het proces van confrontatie versnellen”.

Realpolitik

De ondertussen 98-jarige Kissinger begreep als een van weinigen wat “Realpolitik” is. Het gaat om een Duits begrip dat zich vertaalt als “een vorm van politiek bedrijven, waarbij op een nuchtere manier ideologie, politiek-filosofische overwegingen en ethiek achterwege worden gelaten”.

Kissinger: “In mijn leven heb ik vier oorlogen meegemaakt die met veel enthousiasme en steun van het publiek werden begonnen, waarvan niemand wist hoe ze zouden aflopen, en waaruit we ons in drie gevallen unilateraal hebben teruggetrokken. De test van de politiek is hoe het eindigt, niet hoe het begint.“