In verschillende landen in het zuiden van Afrika is er momenteel een vreselijke hongersnood. Doordat er nauwelijks regen valt, mislukken oogsten op grote schaal. Zo’n 29 miljoen mensen in zuidelijk Afrika hebben te weinig eten. De droogte wordt veroorzaakt door El Niño. In Ethiopië dreigt ondertussen de ergste droogte in 50 jaar. Daardoor ontstaat er nog een hongersnood die het leven kan kosten aan nog eens 10 tot 15 miljoen mensen.

Een krachtige El Niño – en we hebben er nu met eentje te maken – kan meer dan een jaar aanhouden. In sommige landen regent het nauwelijks, terwijl andere landen te maken krijgen met overstromingen.

Het Wereldvoedselprogramma van de VN noemt de situatie in zuidelijk Afrika alarmerend. “De regio is nauwelijks voorbereid op probleem van deze omvang, vooral omdat het vorige oogstseizoen ook al is mislukt”, zegt een woordvoerder. “Het betekent dat de voorraden zijn uitgeput, dat de prijzen voor voedsel hoog zijn en dat steeds minder mensen te eten hebben.”

Zuid-Afrika: noodtoestand

Zuid-Afrika is het grootste slachtoffer van de droogte. Het land is de grootste maisproducent van de regio, maar vorig jaar daalde de productie met 30 procent tegenover 2014. De regering moet nu al 6 miljoen ton mais importeren om hongersnood te voorkomen. Kleine boeren zijn zwaar getroffen door de droogte. In vijf van de negen provincies en in delen van twee andere is de noodtoestand uitgeroepen.

Malawi & Zimbawe

De graanoogst van 2014/15 was ook in Malawi 24 procent lager dan gemiddeld. Van de 16 miljoen inwoners lijden er 2,8 mensen honger. Maisprijzen stegen in december naar een recordhoogte. In Zimbabwe was de graanoogst van 2014/15 42 procent lager dan gemiddeld. Zo’n 3 miljoen Zimbabwanen hebben voedselhulp nodig. In grote delen van het platteland is de noodtoestand uitgeroepen. Ook zijn er 16.000 stuks vee bezweken en staan 12.000 waterputten droog.

Angola & Mozambique

Drie zuidelijke provincies van Angola (Cunene, Huila, en Cuando Cubango) zitten ook in de problemen. In Cunene zijn 800.000 mensen – 72 procent van de bevolking – getroffen door schade aan gewassen en verlies van vee. Ruim 15 procent van de kinderen is ondervoed.

Mozambique is in tweeën gedeeld: in het noorden is er sprake van overstromingen, in het zuiden van droogte. Zo’n 750.000 mensen hebben nauwelijks voedsel, of moeten daarmee rekening houden.

Zambia & Lesotho

Zambia is normaal een grote maisexporteur, maar de oogst was in 2015 21 procent lager dan het jaar ervoor. Door de grote voorraden kon Zambia nog exporteren naar buurland Zimbabwe. Bijna 800.000 Zambianen lopen nu zelf het risico op gebrek aan voedsel.

In Lesotho hebben zo’n 650.000 mensen – een derde van de bevolking – te weinig eten. In verschillende regio’s mag maar beperkt water worden gebruikt en dat heeft invloed op landbouw, industrie, ziekenhuizen en scholen. De kans op veeziekten is groot.

Madagascar, Swaziland & Namibië

In Madagascar zit bijna 1,9 miljoen mensen – 46 procent van de bevolking – in de problemen. Vooral de zuidelijke regio’s zijn door de droogte getroffen. In Swaziland hebben 200.000 mensen, een vijfde van de bevolking, te weinig voedsel. Veel vee is bezweken door de droogte; hun karkassen liggen te rotten in de velden.

In Namibië was de maisoogst was 44 procent lager dan het jaar ervoor. Door de droogte en hoge temperaturen heeft ongeveer de helft van de boeren hun complete oogst verloren. Ruim 370.000 mensen kampen met voedseltekort.

Gevechten in het oosten van de Democratische Republiek Con verergeren de voedselcrisis. In vier provincies is de noodtoestand uitgeroepen. 6,6 miljoen mensen hebben voedsel tekort.

Ethiopië & Somalië

In Ethiopië dreigt de ergste droogte in 50 jaar door de El Niño. Daardoor ontstaat er een hongersnood die het leven kan kosten aan 10 tot 15 miljoen mensen. Vooral in de noordelijke Ethiopische regio Tigray dreigt een voedselcrisis die doet denken aan de hongersnood van 1984 als gevolg van aanhoudende droogte. Volgens gegevens van de VN treft El Niño ook 3 miljoen mensen in het naburige Somalië.