In een brief aan Het Nieuwsblad waarschuwen enkele gerenommeerde artsen dat het mensenlevens zal kosten, als we de Antwerpse ring niet overkappen. Het is niet gezond om langdurig in de buurt van de drukste verkeersader van het land te wonen. Verschillende wetenschappelijke studies hebben al uitgewezen dat uitlaatgassen van auto’s in steden fatale gevolgen kunnen hebben.

Antwerpen komt net na Brussel op de lijst van de plaatsen waar de langste files ter wereld staan. En daarmee zou de stad wereldwijd op de tweede plaats komen. Maar wat de situatie in Antwerpen nog erger maakt, is dat er behoorlijk veel mensen in de buurt van de ring wonen. En dat weegt op de luchtvervuiling die in grote steden sowieso al redelijk schadelijk is. Enkele cardiologen, longartsen en kinderartsen hebben daarom aan de alarmbel getrokken. Ze stellen onder andere dat luchtvervuiling alleen al de levensverwachting met 13 maanden doet dalen, wat voor Antwerpenaars in de buurt van de ring naar schatting al drie jaar zou zijn.

De enige oplossing voor het probleem is het overkappen van de ring. Dat zou overigens ook positieve gevolgen hebben voor de geluidsoverlast, wat onder andere slaapstoornissen en hart- en vaatziekten veroorzaakt. Met hun brief steunen de artsen de actie van Ringland, een plan van stedenbouwkundigen en architecten om de ring te overkappen. Vandaag worden in Antwerpen zo’n 2.000 mensen verwacht op een manifestatie voor die overkapping.

Longkanker

Dat er medisch een risico bestaat om in de buurt van de ring te wonen, kan niemand meer ontkennen. Heel wat studies hebben al bevestigd dat de uitlaatgassen voor veel ziekten verantwoordelijk zijn. Roken is nog steeds de grootste boosdoener om longkanker te krijgen, maar daarnaast hebben veel patiënten de ziekte gekregen door de plaats waar ze wonen. Dat stelde een studie in de Lancet Oncology. De onderzoekers gingen naar gegevens van 17 studies in 9 Europese landen kijken, goed voor in totaal bijna 313.000 mensen. Zij zijn langdurig blootgesteld geweest aan stoffen die in uitlaatgassen aanwezig zijn. In 13 jaar follow-up ontwikkelden 2.095 mensen longkanker.

Uit de studie bleek dat voor iedere toename van 5 microgram PM2.5 vervuiling – wat we het best kennen als fijn stof en het diepst in onze longen kan doordringen – het risico op longkanker met 18 procent toeneemt, en voor iedere toename van 10 microgram van PM10 lopen we 22 procent meer gevaar om de ziekte te ontwikkelen. Niet alleen auto’s zijn daarvoor verantwoordelijk, ook de industrie en de energieconsumptie spelen een rol. Maar die factoren zijn dan ook allemaal heel sterk vertegenwoordigd in grote steden waar iedereen dicht bij elkaar woont.

Meer hartproblemen

Maar je loopt niet alleen het risico op longkanker, volgens een andere studie is luchtvervuiling ook een belangrijke reden waarom mensen aan hartproblemen sterven. Wereldwijd zijn er 20 miljoen patiënten met hart- en vaatziekten, en voor hen kan luchtvervuiling fatale gevolgen hebben. Dat was de conclusie van een studie van de universiteit van Edinburgh. “Zelfs de kleinste vermindering van luchtvervuiling zou al positieve gevolgen voor de gezondheid, en bijgevolg ook de onkosten, kunnen hebben.” Vooral in de nieuwe industrielanden zoals China en India is de situatie zorgwekkend, aangezien de vervuiling daar bijna constant te hoog is.

Twee miljard euro

De Belgische artsen stellen voor Antwerpen dat het risico het hoogst is bij mensen die op 100 meter van de ring wonen. Maar de effecten zouden zelfs op 1.500 meter afstand nog aanwezig kunnen zijn. Volgens Ringland zou het ongeveer 2 miljard euro kosten om de ring te overkappen, maar dat zou best haalbaar moeten zijn. In ruil komt er boven de overdekte ring een ruimte vrij die even groot is als de Antwerpse binnenstad. De overkapping zou op termijn zelfs complementair kunnen zijn met de Oosterweelverbinding, zo stelde BAM in maart. Maar een alternatief kan het niet worden.

Zowel Vlaams minister-president Kris Peeters als Antwerps burgemeester Bart De Wever wijzen het idee niet af. Maar Peeters stelt wel als voorwaarde dat die overkapping de Oosterweelverbinding niet mag verstoren, want dat heeft al veel te lang geduurd. Het lijkt in elk geval een kwestie te worden die volgende Vlaamse regering zeker zal bespreken.