In het eerste cyberbordeel van Europa (Cybrothel in Berlijn) – waar een combinatie van sekspoppen en AI wordt gebruikt om aan de wensen van gebruikers te voldoen – lijkt zo’n beetje alles toegestaan. Olivia Petter onderzoekt de opkomst van deze nieuwe, door technologie aangedreven seksscène en vraagt zich af wat de ontwikkeling van AI-bots en cyberseks betekent voor de toekomst van menselijke relaties.
In Berlijn vind je Cybrothel, Europa’s eerste cyberbordeel. Deze plek combineert kunstmatige intelligentie, virtual reality en echte stemactrices om bezoekers een op maat gemaakte seksuele ervaring te bieden met levensechte siliconenpoppen.
Cybrothel werd oorspronkelijk in 2020 opgezet als kunstproject door de Oostenrijkse filmmaker Philipp Fussenegger. “Ik ben opgegroeid in een erg conservatieve wereld, waar seksualiteit vooral achter gesloten deuren plaatsvindt”, zegt de 35-jarige, wiens werk zich richt op LGBTQI+ rechten en seksualiteit. “Toen kwam ik in Berlijn en werd ik overweldigd door deze liberale, hedonistische wereld.” Fussenegger werd geïnspireerd om het bedrijf te starten na het maken van een korte film over een man die samenleeft met sekspoppen. “Ik dacht: we kunnen er een meeslepende tentoonstelling van maken – behalve dat de pop het kunstwerk is, en je ermee kunt praten en seks mee kunt hebben.”
“Het cyber-element kwam later, naarmate de technologie zich ontwikkelde. Maar zelfs in de beginfase was er volgens Fussenegger al veel vraag. Bijna alle (98 procent) bezoekers zijn mannen. “Enkele klanten komen met hun partner maar velen komen alleen omdat ze iets ethisch corrects willen doen in plaats van vreemdgaan. Ze doen het ook om cosplay uit te proberen, zoals doktersfantasieën of ontvoeringsscenario’s.” Of seks met een siliconen dokters-pop als vreemdgaan telt, is overigens discutabel.
Werking Cybrothel
De opzet bij Cybrothel is eenvoudig. Bezoekers kiezen de pop die ze willen en selecteren een van de vier boekingsopties, van een basisuurtarief tot de volledige VR-ervaring. Daarbij krijgen gasten een VR-headset en kunnen ze verschillende VR-porno bekijken terwijl ze met hun gekozen pop interageren. Ook kunnen ze communiceren met de poppen via een stemactrice die hen live vanuit een externe controlekamer kan zien en horen. Je kunt zo lang blijven als je wilt, met elke dag een andere, vers schoongemaakte pop. Voor wie meerdere nachten blijft, is er een keuken met snacks. Inchecken is anoniem, en gasten mogen pseudoniemen gebruiken.
Met slechts één mannelijke pop is de gemiddelde bezoeker van het bordeel een 34-jarige man, waarvan Fussenegger volhoudt dat het gewoon “normale” mannen zijn die hun seksuele horizon willen verbreden. “Er is een beeld dat zo’n service alleen aantrekkelijk is voor mannen met problemen in de slaapkamer, maar voor zover ik weet hebben de meeste jonge mannen die hier komen daar geen last van. Dit is gewoon hun kleine vakantieplek. Het is net zo goedkoop als een normaal hotel, maar je krijgt er een sekspop en onbeperkt porno bij. Je wilt geen sekspop thuis – die dingen zijn gewoon te lomp.”
Poppen gebaseerd op een gepornoficeerde mannelijke blik
Op het eerste gezicht kun je stellen dat het een bewonderenswaardig doel is. Mensen een veilige plek bieden waar ze hun seksuele zelf zonder oordeel kunnen verkennen. Maar er is genoeg aan de werkwijze van Cybrothel dat dit ondermijnt. Allereerst de poppen zelf. Met enorme borsten, minuscule tailles en een porieloze, kinderlijke huid voldoen ze bijna allemaal aan een specifiek, gehomogeniseerd schoonheidsideaal dat is afgestemd op een sterk gepornoficeerde mannelijke blik. Fussenegger haalt ze uit China en wijt de beperkingen aan wat er beschikbaar is in een industrie “die wordt gecontroleerd door heteroseksuele witte mannen.” “De manier waarop de poppen eruitzien is hetzelfde als in videogames en reclames”, zegt hij. “Ik doe mijn best om vormen te vinden die hier niet in meegaan, maar we zijn een klein bedrijf en dat is niet zo makkelijk.” Fussenegger heeft de poppen zelf gebruikt en zegt dat hij het product “heel goed” kent.
Plaats delict
Het tweede probleem betreft het gebruik. Gasten mogen elke wens uiten die ze willen, en het kleine interne team van Cybrothel – vijf mensen – probeert daaraan te voldoen. De enige regels? “Geen kinderen en geen dieren”, zegt Fussenegger stellig. “Wij zijn niet de plek voor duistere fantasieën.”
Toch beweren sommige bezoekers anders. Vorig jaar bezocht schrijfster en activiste Laura Bates Cybrothel undercover voor haar nieuwste boek, The New Age of Sexism: How the AI Revolution is Reinventing Misogyny.
“Het voelt alsof ik een plaats delict binnenstap”, schrijft ze over het zien van haar pop, waarvan de kleding volgens haar was gescheurd op haar verzoek – puur om te testen of het bordeel daaraan zou voldoen. “Wat ik het meest schokkend vond, was het grote verschil tussen de glanzende marketingpraat van Cybrothel over ‘de toekomst van seks’ en de werkelijkheid. Een kamer, een paar trappen op, waar een levenloze ‘vrouw’ met gescheurde kleding lag te wachten, met een van haar schaamlippen eraf gescheurd, vermoedelijk door een vorige bezoeker”, vertelt ze aan The Independent.
Fussenegger ontkent dit. “We hebben onze gegevens nagekeken en herinneren ons niets van dat soort incidenten”, zegt hij, en legt uit dat beschadigde poppen snel worden vervangen. Gebeurt dat vaak? “Nee”, antwoordt hij resoluut. “In de afgelopen vier jaar is er maar één incident geweest waarbij een pop door een klant werd gesloopt. Die moest er uiteindelijk voor betalen. De meeste van onze klanten zijn best aardig voor de poppen.”
(Gevaarlijke) gevolgen voor menselijke relaties
Cybrothel is ook bezig met het ontwikkelen van AI-mogelijkheden, nadat eerder al berichtendiensten waren getest waarbij klanten hun pop konden sms’en voorafgaand aan hun bezoek. Op de website kunnen gebruikers nu chatten met een van de poppen, Kokeshi, via een AI-chatsysteem. Voor Bates, die voor haar bezoek al met een pop kon berichten, was dit een van de meest verontrustende aspecten. “Het vervaagde bewust de grens tussen echt en robot, waardoor ik haar als een echte, voelende vrouw ging zien. Maar in deze situatie is er geen enkele mogelijkheid tot toestemming”, zegt ze.
Volgens Bates is het naïef om te denken dat mannen anoniem en op welke manier dan ook seksueel kunnen omgaan met siliconen sekspoppen, zonder dat dit gevolgen heeft. “We weten dat mysogyn geweld een misdaad is van escalerende patronen”, zegt ze. Ze verwijst naar Wayne Couzens, die drie keer werd gerapporteerd voor onzedelijk gedrag voordat hij Sarah Everard verkrachtte en vermoordde. “We leven nu al in een wereld waarin een op de drie vrouwen op aarde in haar leven wordt verkracht of mishandeld. Denken we echt dat het een goed idee is om een hyperrealistische ‘vrouw’ 24/7 beschikbaar te stellen voor een man, die haar volledig naar wens kan ontwerpen, aanpassen en controleren? Zonder enige mogelijkheid tot toestemming?”
Toch is het misschien al te laat. Zowel Cybrothel als de opkomst van AI-chatbots hebben ingrijpende gevolgen voor menselijke relaties, en dreigen de manier waarop we emotioneel en seksueel met elkaar omgaan voorgoed te veranderen. Door de snelle opkomst van die laatste is het aantal gebruikers dat psychoseksuele relaties aangaat met niet-menselijke entiteiten inmiddels explosief gestegen.
Replika en ChatGPT
Veel van deze AI-bots, waaronder Replika – dat meer dan 25 miljoen actieve accounts telt – zijn ontworpen om eenzaamheid te bestrijden. Maar zoals Dr. Kerry McInerney, senior onderzoeker aan het Leverhulme Centre for the Future of Intelligence, opmerkt, kunnen ze ook seksuele interactie aanmoedigen. “Een paar jaar geleden probeerde ik met Replika te praten over multiraciale identiteit, en het zei dat het idee van multiraciaal zijn hem opwond”, zegt ze. “Daarna probeerde het mijn gesprek te escaleren naar de betaalde sextingdienst.” Als reactie daarop voerde Replika een veiligheidsupdate door die het programma minder seksueel expliciet maakte. “Dat was echter impopulair bij sommige gebruikers, die hun AI’s ‘oude persoonlijkheid’ terug wilden”, merkt McInerney op.
Er zijn ook berichten dat volwassenen ChatGPT voor seksuele doeleinden gebruiken. Een 28-jarige vrouw vertelde The New York Times dat ze het gevoel had een emotionele én seksuele relatie met de dienst te hebben. Het risico bestaat dat dit snel de norm wordt. OpenAI-CEO Sam Altman riep eerder publiekelijk op tot een “volwassen modus” voor ChatGPT, hoewel het bedrijf officieel stelt maatregelen te nemen om te voorkomen dat de modellen reageren met NSFW-inhoud.
Toch blijkt het dat je dergelijke beschermingsmechanismen gemakkelijk kunt omzeilen. “Het is relatief eenvoudig voor gebruikers om moderatiecontroles te omzeilen en seksueel expliciete gesprekken met ChatGPT te voeren”, zegt Dr. McInerney, verwijzend naar talloze online fora waar gebruikers hun methodes delen. Ondertussen wees onderzoek van de Mozilla Foundation – een Amerikaanse non-profitorganisatie die pleit voor veiligere online omgevingen – uit dat het gemiddeld slechts vijf klikken en vijftien seconden kostte om gebruikers bloot te stellen aan pornografische, gewelddadige of anderszins ongepaste inhoud op sommige AI-chatbotplatforms.
Grenzen van veiligheid voor vrouwen en kinderen
In deze nieuwe cyberspace van menselijke interactie is niets meer helemaal duidelijk. “Een van de bredere psychologische gevolgen van seks in deze digitale AI-ruimte is de mismatch tussen de verwachtingen van gebruikers van ‘echte’ ontmoetingen en relaties, en de behoeften en beperkingen van echte mensen”, zegt Dr. Daria J. Kuss, universitair hoofddocent psychologie aan Nottingham Trent University. “De data waarmee AI wordt getraind, is inherent bevooroordeeld tegen vrouwen – en dat geldt ook voor online ruimtes buiten cyberbordelen. Daardoor lopen deze omgevingen het risico misogynistische opvattingen te bestendigen, wat de rechten van vrouwen en andere minderheidsgroepen in gevaar brengt. Geweld tegen vrouwen kan daardoor worden genormaliseerd.”
Daarbij komt dat het gebrek aan regulering in de sector ertoe leidt dat ook kinderen toegang krijgen tot deze technologieën. Vorige maand meldde OpenAI’s ChatGPT dat het werkte aan het oplossen van een bug die het mogelijk maakte voor minderjarigen om erotische gesprekken te voeren op het platform. “Ons beleid staat dit soort reacties niet toe en ze hadden niet aan gebruikers getoond mogen worden”, verklaarde een woordvoerder van OpenAI tegenover The Independent. “In dit geval zorgde een bug ervoor dat reacties buiten die richtlijnen toch werden gegenereerd. We werken actief aan een oplossing om dit te beperken.”
Het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken is zich bewust van de toenemende risico’s op dit gebied. “Het VK heeft stevige wetten om kinderlijke sekspoppen aan te pakken, en we zijn vastbesloten nieuwe vormen van misbruik, ook online, te bestrijden”, aldus een regeringswoordvoerder. “Volgens de Online Safety Act moeten diensten zoals sociale media, zoekmachines en AI-chatbots gebruikers beschermen tegen illegale inhoud. Vanaf deze zomer zijn platforms bovendien verplicht leeftijdscontroles te implementeren om te voorkomen dat kinderen toegang krijgen tot porno op hun sites, ook als die door AI is gegenereerd.”
“Ingebouwde discriminatie en ongelijkheid”
Kritische stemmen blijven echter sceptisch, want deze technologie is zo nieuw dat niemand precies weet hoe je er veilig mee om moet gaan – zelfs de ontwikkelaars niet. Ondertussen verschijnen er voortdurend nieuwe AI-companion-apps zonder essentiële waarborgen, omdat de sector grotendeels ongereguleerd blijft.
“Ik denk dat de meeste mensen geen idee hebben van de ingebouwde discriminatie en ongelijkheid in veel van deze technologie”, zegt Bates. “Nu zien ze het vooral als een nieuwigheid, een beetje lol. Het is echt belangrijk dat we deze bedrijven aan dezelfde normen van verantwoordelijkheid en veiligheid houden als andere sectoren, zoals de voedingsindustrie. Die zou nooit wegkomen met de schouderophalende houding van techbedrijven en de suggestie dat het simpelweg te moeilijk is om zoiets groots te reguleren.”
(Onrustwekkende) toekomst van seksrobots
De vooruitzichten zijn somber. Naarmate steeds meer techbedrijven inspelen op de menselijke behoefte aan verbinding – seksueel of anderszins – groeit de dreiging voor ons vermogen om normaal te interageren in niet-digitale omgevingen. Er wordt meerdere keren aan Fussenegger gevraagd of hij vindt dat wat hij doet onethisch is. Elke keer antwoordt hij van niet. Ook maakt hij zich geen zorgen over misbruik van de poppen. “Ik heb nog nooit gehoord van gevallen waarin iemand de poppen daarvoor heeft gebruikt. Dit is daar zeker niet de plek voor. We proberen zoveel mogelijk liefde te steken in het klaarmaken van de poppen. Hoe meer moeite we erin steken, hoe beter ze met de poppen omgaan, dat ervaren we toch zo.”
Een woordvoerder van Cybrothel verklaarde: “Hoewel we werken met levenloze siliconen poppen, geloven we sterk dat respectvolle interactie centraal moet staan in de ervaring. We accepteren geen inhoud of gedrag dat te maken heeft met geweld, dwang, niet-consensuele fantasieën, of suggesties van minderjarigen of kinderlijke kenmerken. We hebben fundamenteel respect voor de concepten van toestemming, waardigheid en verantwoordelijkheid.”
Maar uiteindelijk kunnen we op dit moment vrijwel niets doen om de ontwikkeling van dit soort diensten te stoppen. De technologie bestaat en zal alleen maar geavanceerder worden. Fussenegger sprak eerder al over het vullen van Cybrothel met seksrobots – en naarmate dat gebeurt, worden de mogelijkheden eindeloos, net als de gevolgen. Zoals Bates stelt: “We razen in volle vaart af op een wereld waarin snel verspreidende AI en andere technologie vrijwel elk aspect van ons leven zullen beïnvloeden op manieren die we ons nu nog nauwelijks kunnen voorstellen.” En toch moeten we een manier vinden om onszelf te beschermen – ook al weten we nog niet precies waartegen.