Een opvallend diplomatiek initiatief moet de oorlog in Oekraïne een adempauze geven. Vier Europese leiders eisen samen met Oekraïne een onmiddellijke wapenstilstand van 30 dagen. Rusland reageert afwachtend, maar krijgt van het Westen een duidelijke waarschuwing: wie vrede weigert, krijgt sancties.
De Oekraïense regering heeft officieel een voorstel ingediend voor een volledig staakt-het-vuren van 30 dagen. Dat zou al maandag ingaan en zou moeten gelden op het land, op zee én in de lucht. De boodschap is duidelijk: Oekraïne is klaar om alle vijandelijkheden tijdelijk stop te zetten, zonder voorwaarden vooraf.
Minister van Buitenlandse Zaken Andriy Sybiha benadrukte dat zo’n wapenstilstand – als die gepaard gaat met onafhankelijk toezicht – de deur zou kunnen openen naar “duurzame vredesonderhandelingen”. Volgens hem is dit hét moment voor Rusland om te tonen of het vrede ernstig neemt.
Europese top in Kiev: “Geen vrede? Dan sancties”
Het voorstel kwam er na een opvallende bijeenkomst in Kiev. President Volodymyr Zelensky kreeg het bezoek van vier sleutelfiguren uit de Europese politiek: de Duitse bondskanselier Friedrich Merz, de Franse president Emmanuel Macron, de Poolse premier Donald Tusk en de Britse premier Keir Starmer. Zij maken deel uit van de informele “Coalition of the Willing” die Oekraïne al sinds het begin van de oorlog steunt.
Tijdens hun bezoek voerden ze ook een gezamenlijk telefoongesprek met de Amerikaanse president Donald Trump. Die had eerder al opgeroepen tot een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren van 30 dagen. Daarmee staat nu een breed westers front achter het vredesvoorstel.
Kremlin houdt de boot af
Kanselier Merz dreigde expliciet met bijkomende sancties tegen Moskou als het Kremlin weigert in te gaan op het aanbod. Hij toonde zich tegelijk gematigd hoopvol en verwees naar het recente vrijwillige staakt-het-vuren van drie dagen door Poetin op 9 mei. “Dat toont dat het wel degelijk kan. Maar nu is het tijd voor een echte stap naar vrede”, zei Merz.
Rusland heeft voorlopig nog niet gereageerd op het voorstel van Oekraïne en de Europese leiders. Wel liet het Kremlin al verstaan dat het enkel wil instemmen met een wapenstilstand als er voldaan wordt aan bepaalde voorwaarden – al zijn die voorlopig niet publiek bekend.