Steeds meer jongeren die door Islamitische Staat gerekruteerd worden in het Westen hebben geen islamitische achtergrond maar zijn recent bekeerd. Volgens de Europese inlichtingendiensten en een aantal terrorisme-experts gaat het om één op vier ondertussen. Islamitische Staat is vreemd genoeg ook een stuk populairder bij jonge Europese meisjes dan bij jongens. Hoewel: steeds meer vrouwen in Europa kiezen er blijkbaar voor om zich te bekeren tot de islam. Zeven op de tien Westerlingen die de islam omarmen zijn vrouwen.
Er zijn geen exacte cijfers over het aantal West-Europeanen met geen enkele islamitische achtergrond die zich bekeren tot de islam. Maar, het zou toch gaan om ongeveer 200.000 per jaar. Het zijn bovendien vooral (meer dan 70 %) vrouwen. Volgens onderzoeken bekeert de helft van die vrouwen zich omdat ze verliefd zijn op een man die moslim is.
De andere helft is een bizar verhaal: het gaat doorgaans om vrouwen tussen de 30 en de 50, succesvol in het leven, met een diploma op zak. De meesten onder hen zijn thuis niet echt religieus opgevoed, een groot deel stamt uit atheïstische gezinnen zelfs. De voornaamste reden die ze aangeven is dat spiritualiteit hen aanspreekt en dat de islam hen een zinvolle invulling van hun leven geeft. Onder hen de schoonzus van Tony Blair, Lauren Booth en Kristiane Backer, hét voormalige sekssymbool van de eerste MTV-generatie.
Identiteitscrisis
Psychologen en andere gedragswetenschappers die er onderzoek naar hebben gedaan zeggen echter dat een identiteitscrisis doorgaans aan de basis ligt van zo’n bekering. Om het heel simpel te stellen: een soort midlifecrisis. In Zweden alleen al zijn er de jongste jaren 5.000 ongehuwde en ongebonden vrouwen met een eigen carrière die zich bewust bekeerd hebben tot de islam. Negen van de tien vrouwen uit bovenstaande categorie geeft toe dat hun bekering onder meer heeft geleid tot “zich meer conservatief kleden” en meer dan de helft draagt ook consequent een hoofddoek. Vijf procent zelfs een burka.
“Het soort meisjes dat vroeger in sekte belandde”
Het zijn echter niet meteen deze dames die de veiligheidsdiensten zorgen baren. Hoewel: remember Muriel Degauque, de 38-jarige bakkerijwerkster uit Charleroi die in 2005 een zelfmoordaanslag pleegde in Irak tegen Amerikaanse soldaten. Maar, wat wel verontrust, is het aantal jonge vrouwen en tieners die sinds een jaar of twee hun toevlucht zoeken tot de islam. In tegenstelling tot de midlifers hierboven zijn ze wel erg vatbaar tot radicalisering. Hun profiel is ook anders, het gaat om het soort meisjes dat je vroeger in sektes zag belanden zeggen de specialisten.
Probleemkinderen en hoertjes
De meeste van die meisjes hebben thuis problemen, ze hebben ook te kampen met psychologische en gedragsproblemen en soms is er zelfs sprake van borderline-persoonlijkheden. Nogal wat van die meisjes blijken overigens bij te verdienen als prostituee. “En dan komt er iemand langs die hen belooft dat Allah hen een nieuwe kans wil geven”, zegt Marion van San, senior researcher foreign fighters aan een instituut van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
“Bekeerlingen zijn het meest kwetsbaar omdat ze de islam nog niet goed begrijpen”, zegt Jamal Ahjjaj, imam in de As-Soennah-moskee in Den Haag. Vorig jaar alleen al bekeerden in die ene moskee zich bijna 100 jonge, blanke Nederlandse meisjes, de meesten tussen 19 en 21 volgens de imam. Er zijn speciale godsdienstlessen voor die meisjes in de moskee, maar de imam geeft toe: “Soms staan mensen hen op te wachten wanneer die lessen gedaan zijn. De verkeerde mensen.” En zo belanden ze in de klauwen van Islamitische Staat.
In Frankrijk ondertussen …
In Frankrijk, het land in Europa waar het grootste aantal mensen zich bekeert tot de islam, is nog iets anders aan de gang. En sociologen spreken er niet graag over, want “het is koren op de molen van de mensen die een probleem hebben met de islam”. Samir Amghar, docteur en sociologie de l’Ecole des hautes études en sciences sociales à Paris, en overigens een uitgesproken tegenstander van het salafisme, doet het wel.
Bekeringen als sociaal fenomeen
“Bekeringen zijn wel degelijk een sociaal fenomeen hier in Frankrijk geworden”, zegt hij. “Bekeringen om te kunnen trouwen bestaan al langer, maar nu zien we een groeiend aantal jonge mensen die zich bekeren tot de islam omdat ze zichzelf sociaal beter willen integreren in wijken waar de islam dominant is. Het is een soort omgekeerde integratie aan het worden. We hebben het hier over jongeren die thuis nog christelijk zijn opgevoed, of waar ze geen godsdienst beleden. Ze willen gewoon zijn zoals hun vrienden en vriendinnen waarmee ze op school zitten. In veel banlieues is de islam al de sociale norm geworden. Zelfs niet-moslims doen er mee met de ramadan bijvoorbeeld. Ze houden van het groepseffect, van de feestelijke kant van de islam.”
“Er is ook het feit dat de islam meer structuur lijkt te bieden en meer discipline vergt dat jongeren aanspreekt. Een manier om zich af te zetten tegen modernisme. Bij veel van die jongeren is het thuis bovendien niet echt koek en ei. Ze voelen zich aangesproken door de familiewaarden en de duidelijkheid, bijvoorbeeld over de rol van mannen en van vrouwen, die het geloof hen belooft.”