Vlucht MH370 van Malaysia Airlines is goed op weg om een van de vreemdste in de geschiedenis van de luchtvaart te worden. Alleen al de bedenking dat een Boeing 777 zomaar van de kaart kan verdwijnen, roept veel vragen op. Maar er zijn nog verschillende mysteries die moeten worden uitgeklaard. Dat zal waarschijnlijk pas kunnen gebeuren wanneer de zwarte doos gevonden wordt, en die zit natuurlijk in het vliegtuig.
1. Waarom heeft de piloot geen alarm geslagen?
Het toestel Malaysia Airlines was onderweg van Kuala Lumpur naar Peking. Twee uur na het opstijgen ging het radiocontact verloren. Kort voordien zou een ander toestel nog even verbinding gehad hebben met de cockpit van de verdwenen Boeing. Er was echter veel geruis op de achtergrond, al stelt de commandant wel de stem van de piloot of de co-piloot te hebben gehoord. Wat er vervolgens gebeurd is, blijft een mysterie. Het vliegtuig heeft geen noodsignaal uitgestuurd en niemand begrijpt waarom de piloot geen oproep heeft gedaan. Eén van de enige verklaringen zou een terroristische actie kunnen zijn. Maar er is dan weer weinig reden om aan te nemen dat er zich een bom aan boord van het vliegtuig bevond.
2. Is het vliegtuig uit de lucht gevallen?
Volgens deskundigen had het toestel hoog genoeg moeten zitten om volledig op kruissnelheid te vliegen. Er is dus geen sprake van een ongeval bij het opstijgen of landen. Bovendien denken deskundigen dat het toestel van koers is veranderd, wat doet vermoeden dat de piloten geprobeerd hebben om terug te keren. En dat maakt het op zich nog vreemder dat de piloot niets van zich heeft laten horen. Is het vliegtuig dan letterlijk uit de lucht gevallen toen het van de radar verdween?
We zullen het waarschijnlijk pas weten wanneer de zwarte doos gevonden is, en dat kan nog wel even duren. Vijf jaar geleden gebeurde al eens een gelijkaardig ongeval toen een toestel van Air France boven het zuiden van de Atlantische Oceaan crashte. Er waren vier grote zoekacties verspreid over twee jaar nodig om het grootste deel van het vliegtuig en de meer dan 200 lichamen te vinden. Die lagen verspreid over een berglandschap diep in het water. De zwarte doos werd pas in mei 2011 boven water gehaald na onderzoek met miniatuurduikboten. Het lijkt een beetje op een duik naar de Titanic, maar een zwarte doos is dan ook heel klein. Zelfs al wordt het Maleisische toestel snel gevonden, dan nog kan het een tijd duren vooraleer we precies zullen weten wat de oorzaak van de crash was.
3. Is het wel neergestort?
We gaan er natuurlijk van uit dat het toestel is neergestort en de 239 mensen aan boord om het leven zijn gekomen. Maar niets is officieel zolang er geen sporen van een crash gevonden zijn. In de loop van het weekend hebben vooral Vietnamese toestellen succes gehad. Eerst maakten ze melding van twee oliesporen op 500 meter van elkaar in de Zuid-Chinese Zee, maar experts stelden dat die plekken ook afkomstig kunnen zijn van de vele olieplatforms in de regio.
Tientallen vliegtuigen en boten zijn het enorme wateroppervlak aan het screenen en dat leidde al een paar keer tot vals alarm. Toestellen uit de Verenigde Staten en Singapore meldden allebei al een vreemd object te hebben gespot, maar dat bleek niet van het verdwenen vliegtuig te zijn. Gisterenavond vond de marine van opnieuw Vietnam een drijvend object, maar het was te donker om op onderzoek te gaan.
4. Waar is het naartoe?
Het zoekgebied werd dit weekend al een keer uitgebreid toen bleek dat het vliegtuig waarschijnlijk van koers is veranderd. De marine van Thailand is nu op vraag van Maleisië zelfs buiten de Zuid-Chinese Zee beginnen zoeken naar sporen van het verdwenen vliegtuig.
5. Waarom hadden enkele passagiers een gestolen paspoort?
Bij het scannen van de passagierslijst werd snel duidelijk dat ook hier iets niet klopt. Er zijn minstens twee paspoorten gebruikt die gestolen zijn. Een Italiaan en een Oostenrijker bleken immers levend en wel, terwijl ze volgens hun paspoort aan boord van het verdwenen vliegtuig hadden moeten zitten. Interpol onderzoekt de zaak, maar kon voorlopig nog niet veel kwijt: de paspoorten zijn tussen de registratie in hun database en het vertrek van vlucht MH370 door geen enkel land in vraag gesteld. Het is niet geweten of ze al vaker gebruikt zijn om te vliegen of om de grens over te steken. Volgens Interpol zouden passagiers vorig jaar alleen al meer dan een miljard keer geboard hebben zonder dat er een screening van hun paspoort in de database geweest is.
“Terwijl het nog te vroeg is om te speculeren over een connectie tussen de gestolen paspoorten en het vermiste vliegtuig, maken we ons zorgen dat een passagier in staat is om aan boord van een internationale vlucht te gaan met een gestolen paspoort dat in onze database genoteerd staat”, zegt Ronald K. Noble, secretaris-generaal van Interpol. De twee valse passagiers zouden hun tickets ook samen gekocht hebben. Ze zijn betaald in de munteenheid van Thailand en de nummers volgen elkaar op, wat er dus op wijst dat ze samen gekocht zijn. De tickets zijn afkomstig van China Southern Airlines en gingen allebei van Kuala Lumpur naar Peking, om dan over te stappen op een vlucht naar Amsterdam. Vanuit Amsterdam zou het Italiaanse paspoort naar Kopenhagen vliegen en het Oostenrijkse naar Frankfurt.
De Italiaanse eigenaar van het gestolen paspoort, Luigi Maraldi, bevindt zich momenteel op Phuket in Thailand, waar hij op vakantie is. Dit weekend kreeg hij een pak telefoontjes en berichtjes op sociale media van ongeruste vrienden en familieleden. Toen besefte hij dat zijn paspoort gebruikt werd op het verdwenen vliegtuig. Het is in juli van vorig jaar gestolen en intussen beschikt hij alweer over een nieuw paspoort.
6. Zou het om terrorisme kunnen gaan?
Zolang niet bekend is wat er precies is gebeurd, zal een terroristische daad als mogelijkheid op tafel liggen. De gestolen paspoorten roepen immers veel vragen op en mogelijk worden de namen van nog andere passagiers op de lijst onderzocht. In elk geval wordt er nauw samengewerkt met organisaties die gespecialiseerd zijn in onderzoek naar terrorisme. Vijf passagiers blijken niet aan boord te zijn gegaan en hun bagage is verwijderd. Voorlopig doet niemand een uitspraak over een terroristische aanslag. De gestolen paspoorten kunnen ook het gevolg van illegale immigratie zijn, aangezien beide passagiers naar een land in West-Europa wilden reizen.
7. Waarom crasht een veilig vliegtuig?
Een crash met een toestel van een betrouwbare maatschappij is erg zeldzaam. Het vliegtuig in kwestie had al eens schade aan een vleugel opgelopen, maar dat heeft Boeing gerepareerd en dus was het toestel officieel veilig om te vliegen. Als alle passagiers zijn omgekomen, dan wordt deze crash één van de dodelijkste van de voorbije decennia. Malaysia Airlines is de nationale vliegtuigmaatschappij van het land. De koning van Maleisië betuigde zijn steun aan de familie van de passagiers en de crew. Dagelijks vervoert Malaysia Airlines zo’n 37.000 passagiers naar 80 verschillende bestemmingen wereldwijd. Sinds de crash zijn de aandelen van de maatschappij met 18 procent in waarde verminderd, een absoluut dieptepunt.
