Vorige week is het Litouwse luchtruim kort geschonden door twee Russische militaire vliegtuigen. Het incident, bevestigd door het Litouwse leger, heeft geleid tot scherpe reacties uit Vilnius en een diplomatieke crisis binnen de NAVO.

Volgens het Litouwse leger kwamen een Su-30 gevechtsvliegtuig en een Il-78 bijtankvliegtuig vanuit de Russische exclave Kaliningrad en vlogen ze gedurende ongeveer 18 seconden over Litouws grondgebied. De toestellen bevonden zich op een hoogte van zo’n 700 meter.

VN en NAVO betrokken

De Litouwse president Gitanas Nauseda noemde de gebeurtenis een “duidelijke schending van het internationaal recht” en kondigde aan dat de Russische gezant in Vilnius zou worden ontboden. Premier Inga Ruginiene ging nog verder en bestempelde het Russische gedrag als “terroristisch”.

Het incident bleef niet zonder gevolgen op internationaal niveau. Estland vroeg onmiddellijk een spoedvergadering van de VN-Veiligheidsraad aan en deed een beroep op artikel 4 van het NAVO-verdrag. Dat artikel voorziet in overleg tussen de bondgenoten wanneer de veiligheid of territoriale integriteit van een lidstaat wordt bedreigd.

Moskou ontkent

Het Kremlin ontkende de aantijgingen en verklaarde dat de betrokken vliegtuigen deelnamen aan routineoefeningen boven Russisch grondgebied. Volgens Moskou zijn de toestellen nooit van hun geplande route afgeweken.

De luchtruimschending komt er na een reeks soortgelijke incidenten in de regio. In september meldde Estland dat drie Russische MiG-31’s twaalf minuten lang boven zijn grondgebied vlogen. Polen en Roemenië onderschepten eerder die maand Russische drones die hun luchtruim binnenkwamen tijdens aanvallen op Oekraïne.

NAVO verhoogt paraatheid

Het Litouwse leger vermoedt dat de Su-30 op het moment van de schending bezig was met een bijtankoperatie boven Kaliningrad. Twee Spaanse Eurofighter Typhoons, die deel uitmaken van de NAVO-luchtpolitiemissie in de Baltische regio, werden onmiddellijk ingezet om te patrouilleren.

President Nauseda riep op tot een versterking van de Europese luchtverdediging en een hardere reactie op Russische provocaties. Binnen de NAVO klinkt de roep luider om bij toekomstige schendingen niet langer enkel te waarschuwen, maar desnoods over te gaan tot het neerschieten van binnendringende toestellen.