Elk jaar opnieuw hoor of lees je over mensen die sterven door CO-vergiftiging, zeker rond deze tijd van het jaar. Het is een heel enge vorm van intoxicatie die meestal (te) laat ontdekt wordt. Maar wat is CO-vergiftiging eigenlijk? Hoe kan je het voorkomen? En wat zijn de symptomen ervan?

Jaarlijks maakt de vergiftiging 500 slachtoffers in Vlaanderen, waarvan helaas ook een aantal dodelijke. Meestal gebeurt zoiets gewoon bij mensen thuis en merken ze amper dat ze een CO-vergiftiging hebben. De symptomen zijn dan ook niet zo uitzonderlijk dat mensen meteen aan een koolstofmonoxidevergiftiging denken.

Van gewoon wat hoofdpijn naar coma

Mensen die een CO-vergiftiging hebben, hebben in het begin meestal gewoon wat last van hoofdpijn en misselijkheid. Sommigen moeten ook braken en voelen zich duizelig. Vaak komen die symptomen voor op vaste plaatsen, zoals de badkamer of de woonkamer, waar een verwarmingstoestel staat dat op gas werkt. Als iemand te lang in die ruimte blijft, worden de symptomen erger en kunnen ze leiden tot flauwvallen en uiteindelijk komen de slachtoffers terecht in een diepe coma.

Wanneer je met meerderen in dezelfde ruimte bent en iedereen plots dezelfde symptomen vertoont, dan is de kans groot dat er CO in de kamer is. Ook je huisdieren merken dat en zullen zich vreemd gedragen naarmate het gas zich in de ruimte verspreidt. Bovendien komen de symptomen meestal voor als je een bepaalde handeling doet, zoals een douche nemen. Dat wil dan zeggen dat bijvoorbeeld de verwarmingsketel in je badkamer CO-vergiftiging veroorzaakt.

Maar wat is CO-vergiftiging eigenlijk?

Koolstofmonoxide (CO) komt vrij bij iedere verbranding van een brandstof. De brandstof die je verwarming of water op een aangenaam temperatuurtje brengt bijvoorbeeld. Het is heel normaal dat dat gas vrijkomt. Het vermengt zich steeds met de lucht. Maar het kan zijn dat er een onvolledige verbranding plaatsvindt. Daardoor komen er grote hoeveelheden CO vrij. Als de ruimte waar je verwarmingsinstallatie staat niet goed verlucht is, kan dat zelfs een dodelijk gevolg hebben.

Wat het gas extra gevaarlijk maakt, is dat je het niet kan zien of ruiken. Daarom moet je bij de eerste symptomen al ingrijpen, het toestel uitzetten, al je ramen openzetten en een dokter raadplegen. Doordat je het gas een tijd hebt ingeademd, heeft het zich via de longen al verspreid in je bloed. Daar hecht CO zich vast aan de rode bloedcellen, waardoor het transport van zuurstof in je lijf helemaal verstoord wordt. Hoe meer CO zich heeft kunnen verspreiden in de ruimte en hoe langer je in die ruimte bent geweest, hoe ernstiger de vergiftiging.

Beter voorkomen dan genezen

CO-vergiftiging kan behandeld worden, als je het op tijd ontdekt. Maar natuurlijk kan je ook proberen om het te voorkomen:

• Goed begonnen is half gewonnen: laat je verwarmingstoestellen en waterverwarmers plaatsen door een erkend installateur. Hij zal perfect weten dat het toestel moet aangesloten worden op een schouw of dat het gas via een rechtstreekse afvoer naar buiten kan geleid worden.
• Laat toestellen die op gas werken, tweejaarlijks controleren. Dat is zelfs verplicht.
• Vermijd verplaatsbare verwarmingstoestellen op gas of petroleum. Het zijn gevaarlijke apparaten waarbij het risico op CO-vergiftiging aanzienlijk hoger ligt. Als je toch zo’n toestel in huis hebt, gebruik je het best niet als je standaard verwarmingsmiddel, maar eerder om de grootste koude uit de ruimte weg te krijgen. Gebruik zo’n verwarming dus zeker niet doorlopend, maar maximum 10 minuten per half uur. Bovendien zet je deze apparaten best niet aan in een kleine ruimte. Zet ook zeker een een raam op een kier als je de zo’n verwarmingstoestel gebruikt.
• Slaap nooit in een kamer waar een waterverwarmer brandt of een verplaatsbaar verwarmingstoestel dat werkt op gas of petroleum.