Verslavingen zijn een mysterie voor de wetenschap: of het nu drugs, chocolade of alcohol is, de meeste behandelingen proberen vooral je gedrag te verleren. Maar toonaangevende wetenschappers hebben nu het hersengedeelte gelokaliseerd waar alcoholverslaving zich bevindt. Beter: ze konden dat hersengedeelte aan- en uitschakelen in seconden. 

Kunnen we binnen enkele jaren met een laser iemand in een handomdraai van z’n alcoholverslaving afhelpen? Als het van Scripps, een onderzoeksteam met een geweldige reputatie, afhangt, zijn we daar niet ver meer van af. Zij ontdekten, bij ratten weliswaar, een neuronencircuit die je zin in alcohol bepalen én ze weten ook al meteen hoe ze dat circuit mogen uitschakelen.

Knop in je hersenen

Ongeveer één op de tien mensen kent iemand die verslaafd is aan alcohol: het zijn ontstellende cijfers. Maar een echte, sluitende methode tegen alcoholverslaving is er nog niet. Er zijn de twaalf stappen van AA, je kan je laten opnemen of op je eentje stoppen en hopen dat je niet hervalt. Toch weten we ook dat er delen van de hersenen anders werken bij verslaafden. Veel onderzoek vraagt zich dan ook af of er geen methode is om alcoholisme terug te draaien in de hersenen.

We zuipen ons dood: 1 op de 20 sterfgevallen te wijten aan alcoholmisbruik.

Wat we ook weten: dat het verschil tussen af en toe een pint en alcoholisme hand in hand gaat met veranderingen in je hersenen. In 2016 signaleerde Scripss ook al dat ze hadden gevonden welk stuk van je hersenen er verandert. Dat stukje hersenen is verantwoordelijk voor een ondragelijke goesting in alcohol. Ook bij ratten kunnen we het stukkje dat verantwoordelijk is voor onze verslavingen terugvinden, dat deden ze dus bij Scripps.

Om te testen of we dat stuk van de hersenen ook konden beïnvloeden, zijn nu ook proeven op de ratten gedaan. Eerst werden de diertjes bij Scripps alcoholverslaafd gemaakt, over een periode van zes maanden. Nadien werden ze op droog zaad gezet. Toen hen nadien opnieuw alcohol werd aangeboden, dronken ze extra veel: op hersenscans was goed zichtbaar dat het CeA-neuronale ensemble aan de slag was.

Lasers tegen alcoholverslaving

Door optische deeltjes in de hersenen van de ratten te implanteren, probeerden het team vervolgens om de ratten ook te beïnvloeden. We weten al langer dat we met laserlicht en optische ‘versterkers’ beweging kunnen veroorzaken, maar kunnen ze je hersenen ook letterlijk van idee doen veranderen. Door licht op de CRF (corticotropine-releasing factor)-neuronen, zou je de lasers als een soort aan- en uitknop kunnen gebruiken.

6 feiten over alcohol waardoor je meteen zal willen stoppen.

Het resultaat was vrij dramatisch: als de lasers aangezet werden, dronken de ratjes spontaan minder. Het effect was direct zichtbaar: op enkele minuten gingen de ratten van oncontroleerbaar drinkend naar ‘normalere’ hoeveelheden. En zodra de laser weer werd uitgezet, gingen de ratten terug aan de drank.

Of dat wil zeggen dat we binnenkort ook alcoholverslaafden van hun probleem kunnen afbrengen, is daarmee nog niet gezegd. Maar het onderzoek toont wel dat je probleem in de hersenen zit en daar dus ook eenvoudigweg omgeleid kan worden, in theorie. Verder onderzoek is dus zeker nodig: tot dan is het behelpen met Antabuse.