Er zijn zo van die weken dat het nieuwe filmaanbod om van te huilen is. Deze week was zo een week, met een lamlendige Playmobil-film en de duizendste episode in de The Fast And The Furious-franchise. Die films zullen hun publiek vanzelf wel vinden, maar wij zijn het niet. Wij gingen deze week naar de documentaire Ask Dr. Ruth en zochten ook nog ons heil bij een documentaire die vorige week verscheen over voetballegende Diego Maradona.

Diego Maradona: een geweldige carrière, maar de tol was te hoog

De beste film van de twee is die over Diego Maradona. De film schetst een beeld van een extreem talentvolle jongeman, afkomstig uit een arme buurt in Buenos Aires die vanop een te jonge leeftijd te veel verantwoordelijkheid heeft moeten dragen.

Het wordt meermaals gezegd in de documentaire: vanaf zijn vijftiende was Maradona verantwoordelijk voor het financiële onderhoud van het hele gezin. Maradona was al heel snel de duurste speler in het Europese voetbal. Hij werd gekocht door topclub Barcelona, maar daar bleef hij vooral aan de kant door ziekte en een langdurige blessure.

Om die kater te verwerken trekt Maradona naar de Italiaanse club Napoli waar hij “rust en respect” zoekt. Napoli vecht op dat moment tegen de degradatie. Op een paar jaar tijd zal de club onder invloed van Maradona transformeren in een kampioen. Het mooist is Diego Maradona wanneer we deze successen op het voetbalveld kunnen aanschouwen – inclusief de uitschakeling van de Rode Duivels op het WK 1986 – in een flitsende, indrukwekkende montage.

Het is typerend voor regisseur Asif Kapadia die ook al van Senna (2010) zo’n flitsend sportevenement maakte. Wanneer Kapadia dan de downfall in beeld begint te brengen doet Diego Maradona weer meer denken aan die andere film van Kapadia, Amy (2015). Ook Maradona gaat gebukt onder te veel aandacht, een roem en verering die te groot is voor één persoon om te kunnen dragen. Wanneer Napoli voor de eerste keer kampioen wordt, is het twee maanden feest in de stad. Elke inwoner van Napoli vereerde Maradona, “zijn foto hing in elke slaapkamer boven het bed, naast die van Jezus.”

Maradona wil weg, maar mag niet van de voorzitter van Napoli die zijn goudhaantje niet wil verliezen. Maradona verliest zich op den duur dan ook in zijn cocaïnegebruik, cocaïne die hij aangeleverd krijgt door de plaatselijke maffia. We horen het ‘m zelf ergens zeggen: “Elke week feestte ik en nam ik drugs van zondag tot woensdag. Daarna begon ik met de ontgifting van mijn lichaam om klaar te zijn voor de volgende wedstrijd.” Gezond kunnen we ’t niet noemen.

Diego Maradona toont de schoonheid, maar ook de lelijkheid van de voetballerij. Als de supporters van Juventus die van Napoli op grote spandoeken “choleralijders” noemen en hen aanmanen om zich eens te wassen besef je: ook dat is voetbal. Een passie en een toewijding die even snel kan omkeren in haat. Als heel Italië Maradona begint te haten omdat hij tijdens een WK met Argentinië Italië uitschakelde besef je: ook dat is voetbal.

Dit is een knappe, vlot gemonteerde film die ook de niet-voetballiefhebber zal kunnen bekoren. We zien ook een man lijden onder zijn verslaving, al duurt het lang voor hij dat zelf beseft. En het is best schokkend om te zien hoe een man wiens lichaam lange tijd zijn broodwinning was die tempel zo heeft weten te verwaarlozen.

Alleen is het jammer dat we zo weinig te weten komen over hoe het vandaag met het voetbalicoon gaat. Feit is dat het lichaam van Maradona kapot is op zijn 58e. Begin dit jaar onderging hij nog een operatie voor een hernia en een interne maagbloeding. Zoals iemand het samenvat in de documentaire: Maradona heeft geweldige tijden gekend in zijn leven, maar de tol ervoor was veel te hoog.

Score: 7/10

Ask Dr. Ruth: klein vrouwtje, grote invloed

De tweede documentaire die we deze week zagen was Ask Dr. Ruth. Die vertelt het verhaal van Dr. Ruth Westheimer, bij ons niet zo superbekend, maar in de Verenigde Staten een soort van Goedele Liekens van ondertussen 91 jaar en amper 1 meter 40 hoog.

De film doorkruist haar leven: van hoe ze als kind uit Duitsland moest vluchten voor de nazi’s en hoe ze op haar tiende op een trein richting een Zwitsers weeshuis werd gezet tot hoe ze nadien haar ouders nooit meer terugzag. Hoe ze van daaruit toch wist te gaan studeren aan een Parijse universiteit, drie keer trouwde, een alleenstaande moeder werd in de jaren vijftig, op latere leeftijd nog besloot om te gaan doctoreren en door toeval uitgroeide tot eerst een radio- en nadien televisiepersoonlijkheid.

Het is het leven van Dr. Ruth in een notendop. We zien een klein maar gedreven vrouwtje die op haar 91 nog steeds wereldwijd lezingen en gastcolleges geeft, colleges verzorgt aan de universiteit en aan een onverminderd Herman Brusselmans-tempo boeken blijft schrijven.

Het leven van Dr. Ruth is interessant omdat het ons een inkijk geeft in een ander tijdperk: een tijdperk van nog niet zo heel erg lang geleden waarin er nog amper over seks gepraat kon worden en mensen er bijgevolg maar weinig vanaf wisten. Een tijdperk waarin er niet gepraat mocht worden over het feit dat ook vrouwen plezier beleven aan seks. Maar we zien ook hoe Dr. Ruth de beeldvorming rond AIDS zelf bijstuurde door het onderwerp bespreekbaar te maken en we zien haar strijden voor het recht op abortus.

Kritiek op Dr. Ruth is ook best te uiten. Want wat met een bordspelletje, de sitcom waarin ze meespeelde? Moet dat echt? De sitcom is overigens nooit verkocht geraakt, maar dat werd er netjes niet bij gezegd.

Bij sommige reacties van Dr. Ruth op verhalen of vragen van anderen dachten we ook: “Dit is een ongeleid projectiel.” Bedachtzaam was de dokter niet en het leek ons dat ze er goed aan zou doen om soms wat langer over een situatie of een antwoord na te denken. Ook dat misten we: de kritiek die op haar figuur te uiten is. Nu deed Ryan Murphy die af met één zinnetje: ze is er niet mee bezig.

Het diepste respect voor een leven als dat van Dr. Ruth, maar Ask Dr. Ruth dringt te weinig door tot zijn onderwerp. Ook al heeft regisseur Ryan White duidelijk heel wat tijd in het gezelschap van de vrouw doorgebracht, echt doordringen tot de persoon die Ruth Westheimer is lukt maar zelden of nooit.

De meest interessante bespiegeling zit ergens achteraan de film en komt van de zoon Joel Westheimer: “Ik vermoed dat ze blijft werken om haar jeugdtrauma’s te verdringen. Omdat ze op die manier staande weet te blijven. Het is haar manier om ermee om te gaan.” Van dat soort momenten hadden we er graag meer gezien.

Kortom: een interessant leven maakt nog niet automatisch een goeie documentaire.

Score: 6/10