Netflix is de laatste weken aan een verrassend sterk filmparcours bezig, want na The Irishman en Marriage Story hebben ze dit jaar nog een derde film uitgebracht die ons hart sneller deed slaan: The Two Popes met Anthony Hopkins én Jonathan Pryce in meesterlijke rollen. Maar het is niet al Netflix wat de klok slaagt, het loont soms ook om over de grens te kijken. Deze week kwam ook Instinct in onze zalen, een Nederlandse thriller die best op wat aandacht kan rekenen in ons Belgenlandje. Het is de Nederlandse inzending voor de Oscars dit jaar en de wereldberoemde Carice Van Houten speelt de hoofdrol.

The Two Popes: een masterclass in acteren, met humor gebracht

Een film over twee pausen die zich grotendeels afspeelt in het Vaticaan en in het pauselijk zomerverblijf en toch smakelijk moeten lachen: we hadden het vooraf ook niet verwacht, maar het gebeurde bij The Two Popes. Dit is de volgende verdienstelijke productie van Netflix die dezer dagen in onze cinemazalen te zien is en ook mee te rekenen valt in het lopende awardseizoen, met zeer binnenkort de Golden Globes en begin februari de Oscars.

We beseften het voor de film zelf maar half, maar we leven al een paar jaar in historische tijden. De wereld heeft immers nog twee pausen die in leven zijn en dat is nog maar een handvol keer gebeurd in de geschiedenis van de mensheid. Een paus wordt normalerwijze immers verkozen voor het leven, het is een ambt dat men vervult tot aan de dood.

Paus Benedictus XVI is nog maar de vijfde paus die bij leven terugtreedt en de tweede die dat vrijwillig doet. The Two Popes focust op een (fictieve) ontmoeting tussen paus Benedictus XVI ‘(Anthony Hopkins) en kardinaal Jorge Bergoglio (Jonathan Pryce), de man die later bekend zou gaan staan als paus Franciscus. De eerste speelt met het idee om af te treden als paus en ziet in Bergoglio zijn opvolger, de tweede komt aankloppen met de vraag of hij zijn titel als kardinaal zou kunnen neerleggen.

Wat The Two Popes doet is opmerkelijk: bij hande van regisseur Fernando Meirelles (regisseur van onder andere Cidade De Deus en The Constant Gardener) en door de pen van Anthony McCarten (scenarist van onder andere The Theory Of Everything en Bohemian Rhapsody) vermenselijkt hij het mythische ambt van paus en geeft hij deze twee heren op leeftijd een gezicht. Er wordt geweldig geacteerd, maar laten we ook het talent van deze mannen niet vergeten: de dialogen zijn snedig (dankjewel McCarten) en de keuzes die Fernando Mereilles maakt tijdens het Conclaaf (wanneer de kardinalen achter slot en grendel samenkomen om een nieuwe paus te kiezen) doen dat gebeuren bijna op een thriller lijken.

De film zoomt in op de tegenstellingen tussen beide figuren en doet dat aan de hand van eigenschappen die we vaak niet kennen: hun gevoel voor humor, hun angsten, hun schuldgevoelens en hun fouten, maar ook hun hobby’s. Zo zien we Jorge Bergoglio voetbal kijken op café en God danken wanneer het Argentijnse elftal een doelpunt maakt. Maar we zien ‘m ook telefonisch een reis boeken als paus (wat nog niet zo simpel blijkt te zijn), een lid van de Zwitserse Garde om de WiFi-code in het Vaticaan vragen en op toilet tijdens het handen wassen Dancing Queen van ABBA fluiten. Ratzinger van zijn kant blijkt dan weer een pianist en muziekliefhebber te zijn, met een plaat die opgenomen werd in Abbey Road, maar blijkt niet zo bekend te zijn met The Beatles.

Doorheen de film zien we die twee tegengestelden: Ratzinger die belang hecht aan rituelen en traditie en Jorge Bergoglio die vooral alles graag anders zou zien. Maar de twee groeien naar elkaar toe en leren elkaar waarderen. Het is een beproefd concept in Hollywood, maar dankzij het grote vakmanschap van zowel Anthony Hopkins (81) als Jonathan Pryce (72) lijkt het toch weer iets nieuw te zijn hier. En misschien is het ook wel een mooie boodschap voor de wereld: als we naar elkaar luisteren, als we met elkaar in dialoog zouden proberen gaan, dan kunnen we elkaar misschien ook wel gaan begrijpen en waarderen.

Deze film is een frisse wind waar we ‘m niet verwacht hadden. Het einde van het jaar is nu echt niet veraf meer en The Two Popes staat momenteel nog te blinken in onze top 10 van het filmjaar 2019. Laat je dus niet afschrikken, denk niet “Bah, een film over twee pausen, zo saai!”, maar geef het gegeven een kans.

Vier nominaties voor de Golden Globes heeft de film ondertussen binnengehaald en die zijn stuk voor stuk terecht. De concurrentie (The Irishman, Marriage Story) is stevig, maar The Two Popes is zelfs tegen die stevige concurrentie niet kansloos.

The Two Popes is momenteel in een beperkt aantal cinemazalen te zien. Bekijk de programmering hier. Vanaf 20 december is de film ook op Netflix te bekijken.

Score: 8/10

Instinct: Knappe thriller, vooral overtuigend in zijn sfeerschepping en acteerprestaties

Nederlandse films doen het maar zelden goed in de Belgische bioscopen, onze gemeenschappelijke taal ten spijt. Dat is vaak jammer en daarom zijn we verheugd dat Instinct dezer dagen wél op wat publiciteit kan rekenen. Dat ligt vast aan de casting van de uitstekende Carice Van Houten die sinds Game Of Thrones waarin ze gestalte gaf aan de hogepriesteres Melisandre, natuurlijk ook bij ons een bekende naam is geworden.

We vinden Van Houten in deze nieuwe film zeker zo sterk acteren. Ze speelt Nicoline, een ervaren psychologe die aan een nieuwe job begint in een instelling voor zedendeliquenten. Daar wordt ze de case officer van Idris (Marwan Kenzari), een patiënt die er al vijf jaar detentie op heeft zitten voor verschillende verkrachtingen met gebruik van geweld, maar die – daar zijn alle personeelsleden het over eens – geweldig meewerkt en heel wat progressie heeft gemaakt. Zijn eerste onbegeleide verlof komt eraan, maar Nicoline ziet Idris helemaal niet als zo’n positieve case. Zij vindt ‘m een psychopaat met extreem manipulatieve kenmerken.

Dat is het begin van een machtsspelletje tussen Nicoline en Idris. Hij probeert haar – zo gemaskeerd en vriendelijk mogelijk – te intimideren, zij probeert er zich zo moedig mogelijk bij te houden, geeft Idris tegenwind, en jaagt ‘m daardoor tegen haar in het harnas. Wat voor een knappe actrice we Carice Van Houten ook vinden, voor ons is het Marwan Kenzari die de echte revelatie van deze film is. Elk glimlachje, elke grap, elke onschuldig lijkende opmerking heeft iets angstaanjagends en dat ligt grotendeels aan de lichaamstaal en de intonatie van Marwan.

Instinct is het debuut van Halina Reijn, die in Nederland ook enige status geniet als actrice en voor de cast gewoon even bij haar vrienden moest polsen. Zoals Carice Van Houten zegt, heeft ze deze film voor een appel en een ei gedraaid, maar dat zijn vaak de meest interessante films. Instinct is dan ook vooral een sterke acteursfilm die – mede door de ondersteunde soundtrack – sterk is in zijn thrillerachtige sfeerschepping.

Instinct is ook de Nederlandse inzending voor de Oscars van dit jaar maar – we zouden eerst wat zicht moeten hebben op de concurrentie voor we hier echt uitspraken over kunnen doen – daarvoor voelt Instinct dan weer net iets te beperkt aan. Instinct heeft de durf van de soberheid die je vaak in een debuutfilm ziet, maar om echt te overtuigen zijn enkele elementen niet volledig genoeg uitgewerkt. Want waar komt de obsessie voor Idris vandaan? En hoe zit nu precies de relatie tussen Nicoline en haar moeder in elkaar?

Misschien betekent Instinct wel een ingang voor meer Nederlandse films in onze zalen. We zouden ’t toejuichen, want er zitten soms echte pareltjes tussen die het niet eens tot hier schoppen. Instinct is net geen pareltje, maar is wel zeer verdienstelijk. De film overtuigt vooral in zijn acteerprestaties en sfeerschepping. Vooral Marwan Kenzari speelt Idris ijzersterk als een personage om bang voor te zijn. We waren dan ook ergens blij dat de lichten van de cinemazaal weer aangingen en we weer de klaarlichte dag in konden lopen.

Score: 7/10