Eersteklas hotels zien toeristische platforms zoals Airbnb niet als een bedreiging. Dat zegt een studie van wetenschappers van de Universitat Oberta de Catalunya (UOC) in Barcelona, gebaseerd op een reeks interviews met managers en directeuren uit de hotelsector in de Spaanse metropool, een topbestemming van het internationale toerisme.

De stad Barcelona telt meer dan 850 hotels met in totaal nagenoeg 34.000 kamers, terwijl de Catalaanse hoofdstad op Airbnb momenteel ook ongeveer 19.000 aanbiedingen telt.

Toeristisch landschap is veranderd

“De toename van het toerisme en de proliferatie van vakantieverhuurplatforms die appartementen, huizen en kamers aanbieden, hebben het toeristische landschap volledig veranderd, vooral op grote stedelijke bestemmingen”, zegt onderzoeksleider Francesc González Reverté, docent economie aan de Universitat Oberta de Catalunya.

“Deze omstandigheden vormen vooral een grote uitdaging voor de lokale overheden. Dit komt in de eerste plaats door de conflicten die de activiteiten kunnen veroorzaken onder de inwoners van de stad, maar ook door de vraag op welke manier de verschillende soorten toeristische accommodatie worden gereguleerd.”

“De interviews maken duidelijk dat upscale hoteliers Airbnb niet als een directe concurrent bestempelen”, benadrukt González. “Dit discours is gebaseerd op de overtuiging dat hun product superieur is in vergelijking met het aanbod dat bij Airbnb kan worden teruggevonden. Bovendien wordt opgemerkt dat er hier ook sprake is van heel verschillende klantengroepen.”

Een aantal andere hotelmanagers bestempelt Airbnb ook als een bron van zorg, maar tevens als een kans om te leren en te innoveren om te verbeteren. Tenslotte is er nog een derde stelling, waarbij Airbnb een aanvullende concurrent wordt genoemd en het platform wordt beschouwd als een potentiële bondgenoot, waarmee nieuwe bedrijfsmodellen zouden kunnen worden opgezet.

“Upscale hoteliers denken niet dat platforms zoals Airbnb een risico vormen, maar budgethotels en pensions beseffen bijzonder goed dat Airbnb bij hen aanzienlijke aantallen klanten kan weghalen”, werpt González op. “Zij zien Airbnb als een bedreiging die een proactieve en eensgezinde reactie van hotels vereist, rekening houdend met de stedelijke omgeving en de buurt waar ze zich bevinden.”

Vakantiehotelketens benadrukken dat Airbnb ertoe kan bijdragen dat minder geconsolideerde of minder winstgevende hotels tot toeristische appartementen worden omgevormd. Tegelijkertijd beklemtonen deze hotels dat zij van Airbnb oneerlijke concurrentie ondervinden en daardoor moeite ervaren om met het platform te concurreren. Anderzijds zien stedelijke hotels en kleine stedelijke ketens Airbnb als een stimulans voor innovatie en continue verbetering.

Gezamenlijke bekommernissen

“Er zijn bij de hotelmanagers ook enkele punten van consensus merkbaar”, voert Francesc González Reverté nog aan. “In alle gevallen leggen de hoteliers daarbij vooral de nadruk op de agressieve impact van Airbnb op de stedelijke omgeving.”

“Het platform wordt immers gelinkt aan gentrificatie en stimuleert in sommige wijken de toeristische processen. Hierdoor kan het evenwicht in de stad worden verstoord, wat kan leiden tot ontevredenheid en spanningen onder de leden van de lokale gemeenschap.”

“Het is opvallend dat bij een aantal hoteliers sommige aspecten van hun discours over platforms zoals Airbnb dezelfde achtergronden hebben als de argumenten van de sociale bewegingen die tegen dit type toerisme protesteren,” betoogt González.

“Beide partijen zien Airbnb als een bedrijf dat problemen in de stedelijke omgeving kan creëren en dat daarom beperkt en zwaar gereguleerd moet worden, maar ze hanteren daarbij wel verschillende doelstellingen en vertrekken van een ander strategisch perspectief.”

“In verschillende steden hebben bewonersgroepen en maatschappelijke organisaties de noodzaak geuit om de verhuur van appartementen te registreren, de dichtheid van huurappartementen in bepaalde gebieden te beperken, een toeristenbelasting in te stellen voor gebruikers en eigenaren en een onderscheid te maken tussen commerciële appartementen en flats die worden gebruikt om te delen.”

“Uiteraard zijn deze maatregelen niet bedoeld om tegemoet te komen aan de behoeften van hotels, maar eerder om de stedelijke impact van Airbnb te verminderen, vooral in de strijd tegen bewoners die moeten verhuizen vanwege de stijgende prijzen en woningtekorten”, besluit González. “De hotelsector kan echter indirect profiteren van de maatregelen om zijn concurrent te reguleren.”