In het kort

• Microplastics belemmeren de fotosynthese van planten, wat leidt tot verliezen in de oogst van basisgewassen zoals tarwe, rijst en maïs.
• Tegen 2040 zouden 400 miljoen extra mensen het risico lopen op honger door de gevolgen van microplasticvervuiling.
• De impact reikt verder dan landbouw: ook zeealgen en visbestanden worden aangetast, wat de voedselzekerheid verder onder druk zet.

Microplastics, afkomstig van de enorme hoeveelheden plastic afval die in het milieu terechtkomen, hebben ernstige gevolgen voor de wereldwijde voedselproductie. Ze belemmeren de fotosynthese van planten, wat leidt tot aanzienlijke verliezen in de oogst van basisgewassen zoals tarwe, rijst en maïs. Volgens een recente analyse gaat het om een verlies van 4 tot 14 procent. Deze trend kan verergeren naarmate de vervuiling door microplastics toeneemt, waardoor honderden miljoenen extra mensen het risico lopen op honger.

Verwoestende gevolgen voor voedselzekerheid

De onderzoekers schatten dat microplastics het aantal mensen dat met honger wordt bedreigd, tegen 2040 met 400 miljoen kan doen stijgen. Dit zou de toch al precaire wereldwijde voedselzekerheid verder verslechteren. De verliezen door microplastics zijn vergelijkbaar met die door klimaatverandering, wat een grote uitdaging vormt voor duurzame voedselproductie, vooral omdat de wereldbevolking naar verwachting tegen 2058 tot 10 miljard mensen zal groeien. Dat meldt de VN.

Microplastics zijn overal aanwezig, van de hoogste bergtoppen tot de diepste oceanen. Ze tasten de gezondheid van de bodem aan, blokkeren zonlicht dat essentieel is voor fotosynthese en dragen giftige chemicaliën met zich mee die schadelijk zijn voor plantencellen.

Impact reikt verder dan landbouw

De gevolgen van microplastics beperken zich niet tot landbouwgewassen. Ook zeealgen, de basis van het voedselweb in de oceaan, worden aangetast. Dit leidt tot een geschat jaarlijks verlies van 1 tot 24 miljoen ton vis en zeevruchten. Deze eiwitbronnen zijn van levensbelang voor miljoenen mensen wereldwijd.

De onderzoekers benadrukken dat de gevolgen van microplasticvervuiling verder reiken dan voedselzekerheid. Ze kunnen ook de gezondheid van de planeet aantasten door de opname van CO₂ uit de atmosfeer te verminderen en ecosystemen te verstoren.

Oproep tot actie

Hoewel de onderzoekers erkennen dat meer data nodig zijn om de voorspellingen te verfijnen, benadrukken ze dat het probleem dringend moet worden aangepakt. Hun bevindingen zijn van groot belang voor de lopende VN-onderhandelingen over een wereldwijd verdrag om plasticvervuiling te beteugelen.