Wetenschappers van de Amerikaanse Harvard-universiteit willen dit jaar krijtpoeder in de stratosfeer loslaten via een ballon in een poging om het zonlicht te dimmen en de aarde af te koelen. Het project oogst heel wat kritiek. 

Volgens de onderzoekers is het mogelijk om de aarde af te koelen door een ballon op te laten in de stratosfeer en vervolgens calciumcarbonaat – of krijt – op een hoogte van 20 kilometer te verstuiven. De idee is dat het krijt het zonlicht weerkaatst en zo de opwarming van de aarde vertraagt. 

Het project, dat eind vorig jaar werd aangekondigd en onlangs de steun heeft gekregen van Microsoft-oprichter Bill Gates, zal naar verluidt ongeveer 20 miljoen dollar (16,8 miljoen euro) kosten.

Eind juni zou de eerste test met een dergelijke ballon, met 600 kilogram wetenschappelijk materiaal aan boord, kunnen plaatsvinden boven de Zweedse stad Kiruna. Die zou in een eerste fase 2 kilogram krijtpoeder in de stratosfeer loslaten. Volgens de wetenschappers is Zweden namelijk een land met “veelbelovende vliegroutes en aanzienlijke ervaring met het lanceren van wetenschappelijke ballonnen“.

“Angstaanjagend”

Onderzoek waarbij minuscule, reflecterende deeltjes in de stratosfeer worden gesproeid om de opwarming van de aarde tegen te gaan, worden echter al jarenlang omgeven door controverse. Sommige experts waarschuwen dat de methode een ongekende impact kan hebben op onze weersystemen. Anderen vrezen dat het de noodzakelijke vermindering van de uitstoot van broeikasgassen zou kunnen ontmoedigen. 

Zelfs Frank Keutsch, een professor aan de Harvard-universiteit en een van de projectleiders, geeft in The Times toe dat hij de gedachte om op grote schaal aan geo-engineering te doen “angstaanjagend” vindt. Maar omdat de huidige modellen “misschien te optimistisch” zijn en het systeem aantrekkelijk doen lijken, is het volgens Keutsch noodzakelijk om de werkelijke effecten ervan te achterhalen. 

Isadora Wronski, hoofd van Greenpeace Zweden, is geen voorstander van het project. “Het is in vele opzichten uiterst riskant”, zegt ze aan Euronews. “Als het wordt uitgevoerd op de schaal die nodig is om invloed te hebben op de wereldwijde temperaturen, kunnen ze inherent onvoorspelbare schokken veroorzaken in het klimaatsysteem.” (evb)