Het Chinese bedrijf Anqiu Lu’an Pharmaceutical, één van de grootste procenten van paracetamol ter wereld, heeft grondstoffen voor paracetamol verkocht die kankerverwekkende stoffen bevatten. Van deze grondstoffen werden miljoenen pillen paracetamol gemaakt die volgens toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven), die aan het onderzoek meewerkte, wellicht ook in België verkocht werden.
Het onthutsend nieuws kwam aan het licht na een onderzoek van de Nederlandse krant NRC Handelsblad en het televisieprogramma Zembla. De onderzoekers lieten drie partijen pijnstillers en koortsremmers van Anqiu Lu‘an analyseren door een gecertificeerd laboratorium in Duitsland.
Alle drie de partijen pillen bleken vervuild te zijn met 4-chlooraniline, afgekort PCA. Die stof is een genotoxisch carcinogeen. Dat zijn stoffen die het DNA beschadigen en zo mutaties of zelfs kanker kunnen veroorzaken.
Het Europees Geneesmiddelenbureau EMA en de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA stellen dat PCA levertumoren kan veroorzaken bij proefdieren doordat het genetisch materiaal aangetast wordt.
Bij de mens zit dat net iets anders volgens de EMA. Iemand die dagelijks niet meer dan zes vervuilde tabletten slikt, blijft binnen de “toelaatbare dagelijkse inname” van PCA te blijven. De EFSA spreekt dat dan weer tegen en zegt dat meer dan één vervuilde pil per dag al een een onacceptabel risico op kanker veroorzaakt, aangezien het DNA kan worden aangetast.
“Kankerverwekkend” versus “verwaarloosbaar risico”
Ook Tytgat zei in het onderzoek dat PCA niet thuishoort in een pijnstiller. De toxicoloog stelt dat er boven de marge van één pil een bewezen risico is dat PCA kankerverwekkend is. Hij vindt dat de bevoegde instanties de vervuilde pillen moeten opsporen en uit de handel halen.
Het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) stelt echter dat de veiligheid van mensen die de pillen slikken, niet in het gedrang komt. De instelling meldt in de Nederlandse krant Algemeen Dagblad dat de hoeveelheid PCA in de geteste paracetamol niet boven de toegestane hoeveelheid uitkomt.
“Bij het vaststellen van deze limiet wordt er van de ergste situatie uitgegaan, waarbij iemand zijn leven lang dagelijks de maximale dosering paracetamol gebruikt”, stelt het CBG. “Deze limiet is gebaseerd op een verwaarloosbaar risico: één persoon extra die kanker krijgt op 100.000 mensen die levenslang dagelijks de maximale dosering paracetamol gebruiken. Bij kortdurend gebruik is het risico nog vele malen lager.”
Het CBG gaat de vervuilde pillen dus niet opsporen. Ook in ons land ziet het er niet naar uit dat de PCA-houdende pillen opgespoord zullen worden.
36 miljoen pillen
Deze pillen werden begin 2019 geproduceerd, goed voor zo’n 36 miljoen pillen paracetamol die op dit moment in winkels en apotheken liggen. In welke landen deze vervuilde pillen precies zijn beland, is niet bekend. Paracetamol is veruit de meest geslikte pijnstiller en koortsremmer ter wereld.
Slecht nieuws voor wie al met de piepers zit: de onderzoekers laten weten dat we zonder onderzoek niet zeker kunnen zijn of de paracetamol, die we hier bij de apotheker gaan halen, vervuild is. De Amerikaanse farmagigant Mallinckrodt vervaardigt paracetamol zonder kankerverwekkend PCA, maar die pillen worden hier niet verkocht. Wel zijn de grondstoffen van een andere Chinese producent niet vervuild.