De nieuwe releases blijven aan een snelvaart de zalen indenderen. Wij zagen deze week zelf zeven films in de zalen, maar zijn ook nog niet bijgewerkt. Toch zou het ons verbazen als er deze week een film zou zijn die evenveel impact zou hebben als Promising Young Woman.
Promising Young Woman: we voelden ons vuil als man na deze film, en dat was precies de bedoeling
Het fijne aan de heropening van de cinema’s is dat we nu eindelijk ook die Oscarfavorieten kunnen zien. Minari staat te trippelen voor de ingang (release op 30/6), maar ook Promising Young Woman heeft bij ons nog de weg naar de zalen gevonden. Dat is in België te danken aan distributeur The Searchers, want in Nederland is de film rechtstreeks op Amazon Prime belandt. Dat heeft als gevolg dat wij iets langer hebben moeten wachten, maar de film wél in de ideale omstandigheden hebben kunnen bekijken: in de zalen.
Promising Young Woman was genomineerd voor vijf Oscars, waarvan één beeldje ook verzilverd werd. Emerald Fennell won een Oscar voor het scenario dat ze schreef voor wat ook haar debuutfilm werd. Daarmee ontwikkelt Fennell zich zo ongeveer als een alleskunner, want ze schreef ook het grootste deel van de scenario’s voor het tweede seizoen van de succesreeks Killing Eve én ze speelde Camilla Parker Bowles in het meest recente seizoen van The Crown. Ze stond overigens hoogzwanger op de set van Promising Young Woman, zo’n drie weken voor haar bevalling.
Carey Mulligan, die gewoon altijd goed is, speelt Cassie. Zij was ooit een veelbelovende studente geneeskunde, maar gaf haar studie op toen haar vriendin Nina zich van het leven beroofde ten gevolge van een verkrachting. Wanneer Cassie toevallig op een dag haar oude studiegenoot Ryan (Bo Burnham) tegen het lijf loopt en hoort dat het de dader van destijds voor de wind gaat, besluit ze wraak te nemen op alle personen die ze verantwoordelijk acht voor Nina’s dood.
Het is een gewaagde premisse die helemaal gebukt zou kunnen gaan onder zwaarte, maar net doordat dat niet gebeurt, maakt de film zo veel impact. Carey Mulligan portretteert op sublieme manier wat het wegvallen van haar beste vriendin destijds met haar leven heeft gedaan: ze heeft het gepauzeerd en heeft afstand genomen van alles en iedereen. Waar anderen gewoon zijn doorgegaan, afgestudeerd zijn, jobs hebben gevonden, huizen hebben gekocht en kinderen hebben gemaakt, heeft zij al die verbindingen afgezworen, heeft ze een job in een middelmatige koffiebar aangenomen en woont ze nog thuis op haar 30e. In een even hilarische als schrijnende scène geven haar ouders Cassie een grote koffer cadeau op de ochtend van haar verjaardag. Een subtiele hint.
Dat niet alleen Nina’s, maar ook Cassie’s leven verpest is: dat is hoe Promising Young Woman duidelijk maakt dat je altijd meer schade aanricht dan je denkt wanneer je niet handelt zoals het hoort. De mannen in de film gebruiken flauwe excuses: ze waren nog jong, heel erg dronken, of deden zelf niks toen ze stonden te kijken. Dat klopt ongetwijfeld allemaal, maar dat zijn nog geen excuses. En nee, niet alleen mannen zijn schuldig, want ook Madison (Alison Brie), een vriendin van destijds, ging er gewoon vanuit dat Nina wel zou overdrijven en ook de decaan van de universiteit (ook een vrouw) gaf de dader het voordeel van de twijfel.
Ze zijn allemaal medeschuldig, zo redeneert Cassie, en ze zet haar wraakplan in werking. In recensies wordt hier en daar gesuggereerd dat de film in kracht moet inboeten doordat Cassie mentaal niet helemaal in orde is, maar dat spreken we tegen. Ze is net heel erg rationeel bezig met hoe ze van de wereld een betere plek kan maken. Ze geeft er zelfs haar eigen leven voor op. Héél haar leven heeft ze gewijd aan Nina en ze doet er alles aan om te voorkomen dat mannen nog andere slachtoffers zouden maken. In het weekend schuimt ze de clubs af, doet ze alsof ze stomdronken is om mannen die denken in haar een gemakkelijk slachtoffer te hebben gevonden een lesje te leren. Dat doet ze maar met één bedoeling: hopend dat ze een volgende keer in eenzelfde situatie aan haar zullen terugdenken en zullen afzien van hun snode plannen.
Tijdens het kijken gunden we Cassie vooral een eigen leven. In de geweldige Stars Are Blind-scene (ja, we hebben het over het nummer van Paris Hilton) krijgen we een glimp van hoe dat mooie einde, dat lichte en liefdevolle leven, voor haar eruit zou kunnen zien, maar tegelijkertijd weet je: nee, dit zal niet mooi eindigen.
Als man voelden we ons vies en betrapt na het kijken naar Promising Young Woman. De film heeft ons er nog meer bewust van gemaakt dat het pure survival is voor vrouwen in de wereld van vandaag. En dat het dat niet zou mogen zijn. Zelf proberen we zo correct mogelijk met vrouwen om te gaan, maar ongetwijfeld zegt en denkt iedere man dat van zichzelf.
Deze film namen we dus mee naar huis en zal nog enige tijd blijven nawerken. Hopelijk heeft hij hetzelfde effect op iedere andere mannelijke toeschouwer. De enige reden waarom we hieronder geen fonkelende 9/10 hebben gegeven is een verhaaltechnische: in de laatste tien minuten zitten drie mogelijke eindes. Volgens ons heeft Emerald Fennell voor het minst sterke van de drie opties gekozen.
Score: 8/10
A Quiet Place Part II: nog altijd even entertainend, maar niet meer zo origineel
Oorspronkelijk had A Quiet Place Part II in maart van 2020 in de zalen moeten schuiven. We zijn een volledig jaar en drie maanden verder, maar nu kunnen we eindelijk toch naar die sequel gaan kijken. In 2018 was A Quiet Place een gigantische hit: John Krasinski – het klinkt als een Russische spion, maar het is gewoon Jim uit The Office US – maakte de film voor 17 miljoen dollar, maar leverde Paramount er 340 miljoen mee op, of het twintigvoud.
Het is dus geen verrassing dat Paramount van A Quiet Place een langdurige franchise hoopt te kunnen maken. Een derde deel staat al in de steigers voor 2023, maar dat zal niet meer geschreven en geregisseerd worden door Krasinski. Die geeft de fakkel door aan Jeff Nichols, regisseur en schrijver van onder andere Take Shelter (2011) en Mud (2012).
Het illustreert de ijzeren wet van de filmindustrie: zolang iets geld opbrengt, zal het blijven doorgaan. En dat is zeer begrijpelijk – zeker in tijden van crisis als deze – maar anderzijds ook erg jammer. Want als er iets was dat A Quiet Place zo’n succes maakte enkele jaren geleden dan was het wel hoe anders deze film was in vergelijking met zijn genregenoten. Niet de scares of de monsters waren het akeligst aan de film, maar wel de stilte. Wie stil moet zijn, kan immers geen emoties uiten. Er mag niet gelachen worden, maar ook angst, woede of verdriet mogen er niet zijn. Dat impliceert dus dat de acteurs naar andere manieren moeten gaan zoeken om die emoties toch tot uiting te brengen en net dat is het element dat A Quiet Place interessanter maakt dan zowat iedere andere horrorfilm.
De premisse is nog helemaal dezelfde: ergens in de nabije toekomst wordt de wereld aangevallen door monsters die gelokt worden door geluid. Wie een kik maakt gaat er hoogstwaarschijnlijk aan. In dit tweede deel is dat nog niet veranderd, maar starten we met een flashback van tien minuten naar hoe het allemaal begon.
Voor diegenen die deel één nog niet gezien hebben: een spoiler alert volgt. De gebeurtenissen in de eerste film impliceren immers dat Krasinski zelf in de film amper nog te zien is, op de flashback in het begin van de film na. Het verhaal wordt deze keer dus gedragen door Emily Blunt, maar eigenlijk ook minstens evenveel door Millicent Simmonds, die Regan speelt. Zij heeft immers een signaal opgevangen en gaat op zoek naar waar dat vandaan komt.
Ze doet dat goed tot uitstekend, hoewel ze nog maar 16 was ten tijde van de opnames is ze in staat om deze film te dragen. Dat ze ook in het echte leven doof is, is goed voor de inclusie en erg correct, maar Simmonds acteert vooral ook erg goed.
Dat het desondanks allemaal een tikje minder origineel voelt dan twee jaar geleden, ligt aan het feit dat het een vervolgfilm is met eenzelfde premisse. Of A Quiet Place in delen drie enzoverder nog origineel zal kunnen blijven, zal vooral te wijten zijn aan de originaliteit van de scenaristen. Voor dit tweede deel konden we een herhaling van ongeveer hetzelfde best nog waarderen.
Score: 7/10