Roltabak en goedkope sigaretten worden duurder. Met een verhoging van de accijnzen, of indirecte belastingen, wil de federale overheid jaarlijks 25 miljoen euro binnenhalen. Ondertussen heeft tabaksgigant Marlboro nieuwe pakjes, die 50 cent goedkoper zijn, op de markt gebracht. 

De accijnzen, de indirecte belastingen, op tabak zullen stijgen. Dat heeft de federale overheid vorige week vastgelegd in het zomerakkoord over de begroting, een nieuwe vermogenstaks en andere sociaaleconomische maatregelen. Vooral de prijzen van goedkope sigaretten en roltabak uit discountsupermarkten zoals Aldi en Lidl zullen de lucht ingaan. Het gaat om mindere bekende tabaksmerken zoals Boston, Bantam, Houston en Colorado.

Op sigaretten en tabak zijn verschillende soorten accijnzen van toepassing. Bij de minder bekende ‘B-merken’ liggen de minimumaccijnzen momenteel in verhouding een stuk lager dan bij de bekende merken. “Dit wil de regering rechttrekken”, laat de woordvoerder van minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) weten aan de kranten van De Persgroep. “Want die B-merken zijn uiteraard even schadelijk voor de gezondheid als de andere sigarettenmerken.”

Hoeveel duurder de goedkopere tabak precies wordt, zal Van Overtveldt pas eind september uitrekenen, na de zomerstop. De maatregel moet jaarlijks 25 miljoen euro opbrengen. Ook het kabinet van minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) is tevreden: “Alles wat mensen ertoe aanzet om gezonder te leven, met minder suiker en minder tabak, is een mooie stap vooruit voor ons.”

Stichting tegen Kanker is ‘not amused’

De Stichting tegen Kanker vreest dat weinig rokers zullen stoppen ondanks een prijsverhoging. “We zijn tevreden met deze accijnsverhoging”, zegt Luk Joossens. “Alleen valt die laag uit. Dit zal weinig impact hebben.” Joossens verwacht een prijsstijging tussen 10 en 30 cent per pakje bij de B-merken. “Dat is gewoon niet genoeg om rokers écht van hun sigaretten af te houden.”

Een derde van de rokers in ons land rookt roltabak of goedkope sigaretten. Bij ons is roltabak tot vier keer minder duur dan in de buurlanden. Bij de B-merken van sigaretten zijn de verschillen een stuk kleiner. “Als de regering de strijd tegen tabak serieus neemt, moet ze de accijnzen nog een stuk optrekken”, benadrukt Joossens. “Voor roltabak en goedkope sigarettenmerken, maar zeker ook voor de bekende tabaksmerken.”

Stunt Marlboro

De sigarettenpakjes van grote merken worden voorlopig dus niet duurder. Marktleider Marlboro heeft zelfs net een nieuw pakje van twintig sigaretten op de markt gebracht dat maar 6 euro kost. Dat is 50 cent minder dan normaal. Hun trucje: de sigaretten zijn korter en hebben een andere samenstelling.

De Stichting tegen Kanker eist dat de regering ingrijpt. “Het gaat om reclamestunts om Marlboro goedkoper aan te prijzen. Op het pakje staat in grote letters 6 euro geschreven. Dan weet je wel wat de bedoeling is”, zegt Joossens. “De prijs is de belangrijkste maatregel om te stoppen met roken.”

De accijnsverhogingen liggen erg gevoelig in de politiek. In januari stelde Van Overtveldt voor om te stoppen met de accijnzen op sigaretten en tabak steeds te verhogen. Zijn redenering: Belgen gaan binnenkort gewoon hun sigaretten in het buitenland kopen. Hun gezondheid wordt er zo niet beter op en de schatkist verloor inkomsten. Van Overtveldt kreeg de wind van tevoren van De Block. Als minister van Volksgezondheid stelde ze haar veto. Ook dokters en de Stichting tegen Kanker reageerden erg negatief op de suggestie van Van Overtveldt.

Vorige regeringen hebben de prijzen van roltabak doelbewust laag gehouden. De socialisten wilden steeds ‘het sigaretje van de kleine man en de student’ betaalbaar te houden. Maar die zetelen nu niet meer in de federale regering.