Reizen door verschillende tijdzones is lastig voor je lichaam. Het kost je meestal een paar dagen om te acclimatiseren aan je nieuwe omgeving en de nieuwe tijdzone, maar gelukkig zijn er ook een paar trucjes om die jetlag te verzachten.

Een jetlag is eigenlijk een serie van symptomen die we opmerken als onze interne ‘lichaamsklok’ verstoord geraakt. Die biologische klok is een kleine groep van cellen die allemaal genen bevatten die we SupraChiasmaticNucleus (SCN) noemen. Die cellen springen aan en uit en vertellen ons lichaam welke tijd het is en wat we moeten doen in die tijd.

Die klok zorgt er dus voor dat we op regelmatige uren honger krijgen of moe worden. Een van de hoofdsignalen die ook helpen om ons lichaam te regelen is licht. Elke dag helpt (zon)licht ons om onze biologische klok te resetten en te matchen met de stand van de zon.

Symptomen

Dr. Alon Avidan van UCLA zegt dat je pas echt last krijgt van jetlag als je minstens twee tijdzones kruist tijdens je reis. De symptomen van een jetlag zijn vermoeidheid, slapeloosheid, prikkelbaar en gedesoriënteerd zijn en verlies van eetlust. Je kan ook maagklachten krijgen en last hebben van uitdroging.

Maar wat kun je nu doen aan die jetlag?

Ga je om 23 naar bed, slaapt 7 uur, maar is pas 3u42. Dus slaap je nog eens 6 uur, is het pas 5u11. En klaar wakker. #jetlag

— Sleinadretep (@Sleinadretep) 11 augustus 2017

1. Pas je op voorhand aan

Bekijk hoeveel uurverschil je zal hebben op je reisbestemming en probeer een aantal dagen voor je op het vliegtuig stapt je dagschema al wat aan te passen. Als je van oost naar west reist (bijvoorbeeld van België richting de Verenigde Staten), dan moet je klok naar achter worden gezet. Ga later op de avond naar bed en sta ’s ochtends wat later op. In de omgekeerde richting, van België naar Thailand bijvoorbeeld, ga je vroeger slapen en vroeger aan je dag beginnen.

2. Op het vliegtuig

Tijdens je vlucht drink je beter geen koffie of alcohol. Je lichaam verliest al meer lucht dan normaal in een vliegtuig door de zeer droge lucht en alcohol zal dit effect alleen maar versterken. Je slaap kan ook ontregeld worden door het drinken van (veel) koffie. De beste oplossing is om voornamelijk water te drinken. Water is goed om uitdroging, hoofdpijn en vermoeidheid te voorkomen. Ga ook regelmatig een wandelingetje doen op het vliegtuig en strek je benen even.

3. Trick je biologische klok

Kruip niet onmiddellijk onder de lakens als je op je bestemming aankomt als het daar pas middag is. Probeer op het ritme van de dag te leven. Als je ’s avonds nog niet moe bent als het al nacht is, ga dan toch naar bed en probeer te slapen. Je lichaam past zich op die manier het snelste aan.

Wat je nog kan doen is overdag zo veel mogelijk in het zonlicht doorbrengen. Op die manier krijgt je biologische klok alle ‘dagsignalen’ binnen en zal je lichaam niet zo snel in slaapmodus gaan. ’s Avonds probeer je dan best het omgekeerde te doen door je kamer zo donker mogelijk te maken.

Niet doen

Je doet jezelf geen plezier door nog een grote en zware maaltijd te eten voor je op het vliegtuig stapt. Je mag dan misschien geen fan zijn van vliegtuigmaaltijden, maar je lichaam moet zodanig aanpassen aan je nieuw bioritme dat je spijsvertering langzamer gaat werken. Eet daarom iets licht voor of tijdens je vlucht.

Hoewel het heel verleidelijk klinkt om je lichaam een handje te helpen met een slaappilletje, raden veel dokters af om een slaapmiddel te gebruiken op het vliegtuig. Omdat je bij een lange vlucht lang stilzit en makkelijker uitdroogt, heb je sowieso al meer kans op een vliegtuigtrombose. Als je dan nog een slaapmiddel neemt, kunnen er zich nog sneller kleine bloedklonters vormen en dan wordt het risico op een trombose nog groter.