Lang geleden dat we nog iets hoorden van Yves Leterme (CD&V). Hij was in elk geval niet op de nieuwjaarsreceptie van z’n christendemocraten. Neen, de voormalige premier zat in Nepal, in Kathmandu om precies te zijn. Daar helpt hij mee een nieuwe grondwet schrijven en communautaire hervormingen door te voeren. 

Secretaris-generaal van de Internationale Intergouvernementele organisatie voor Democratische en Electorale Assistentie (IDEA), alstublieft. Dat is de job van Yves Leterme tegenwoordig. Als baas van dat kenniscentrum, gevestigd in Stockholm, Zweden, reist hij heel de wereld rond om overal te helpen de democratie te verstevigen (of zelfs te redden).

En kijk, vanuit de Nepalese pers bereikt ons een verslag van de missie van onze oud-premier. In de gerenommeerde Nepali Times staat een portret van de man die ooit de Wetstraat 16 betrok. En het is best leerrijk. 

Persoonlijke kortetermijnambitie 

Zo leren we dat een “constitutioneel debat vaak doorkruist wordt door persoonlijke kortetermijnambitie, terwijl eigenlijk in het proces zelf vooral nationale langetermijnbelangen op het spel staan”. Die zit. 

“Yves Leterme heeft eerste hand-ervaring op dit vlak, omdat hij moest aftreden nadat hij in 2008 er niet in lukte om grondwettelijke hervormingen door te voeren die meer autonomie aan de Vlamingen moest geven.” Goed, in 2008 was het eerder de Fortis-zaak en pas in 2010 BHV dat hem de das om deed, maar dat is de Nepali Times een beetje ontgaan.

Hoe dan ook, ze zijn overtuigd dat hij hun man is. “Randagenda’s zoals politieke punten scoren, je electorale kracht proberen opdrijven of strategieën verzinnen om je gezicht te redden, hinderen de rationale aanpak die nodig is in zo’n proces”, zo noteert de Nepali Times gretig als quote van Leterme.

Meubilair vernield

En Leterme ziet parallellen. Bijvoorbeeld filibusteren, in beide parlementen gebruikelijk. Niet helemaal gelijklopend, maar toch. “Terwijl Nepalese parlementsleden vorige week nog het meubilair vernielden, gaf Leterme zelf ook ooit een 7-uur durende speech als vertragingsmanoeuvre in het parlement”, zo schrijft de krant.

En toch: “Veel van de woorden en concepten die ik hoorde tijdens mijn bezoek aan Nepal gebruiken we in België ook”, zegt de oud-premier. Al zijn er ook verschillen, bijvoorbeeld 103 etnische groepen tegen 3 in België, zo weet de krant (al zijn het bij ons taalgroepen, geen etnische groepen). “Ja, het aantal religieuze groepen, taalgroepen en etnische groepen in Nepal mag niet onderschat worden, dat is een uitdaging die je moet overwegen”, zo vertelde Leterme.

Maar, verklaarde Leterme de Nepali, “alles hangt af van de kunst van onderhandelen”. “Leiders zullen een sterke ruggengraat en vastberadenheid moeten tonen, ook om naar hun achterban terug te gaan en een moeilijk compromis daar te verdedigen.” En hij zag ook hoop, want “de inter-persoonlijke relaties tussen de Nepalese politici zijn nog steeds goed”.