Paul Magnette (PS) heeft eindelijk de sleutels van de Keizerslaan, het PS-hoofdkwartier.

In het nieuws: Zondag hief de PS Paul Magnette op het schild. Moeilijk was de race niet, de burgemeester van Charleroi was de enige kandidaat. Daarmee komt er een einde van Elio Di Rupo aan de top, het einde van een tijdperk dat meer dan 20 jaar duurde. Al is het maar de vraag met Di Rupo hoe definitief dat is: hij is en blijft natuurlijk Waals minister-president, en zit ook in het team federale onderhandelaars.

De cijfers: Die zijn natuurlijk Stalinistisch. Magnette is gekozen met 95,4 procent van de uitgebrachte stemmen. Maar, wel een beetje vervelend: amper één derde van de PS-leden bracht een stem uit. Dat is nu niet bepaald een massale opkomst. Nu ja, zoals gezegd, spannend was het niet. Je kan je eerder afvragen wie die 4,5 procent zijn die gaan stemmen zijn, maar weigerden Magnette te kiezen.

En nu: Meteen heeft Magnette nu de handen vrij om federaal de onderhandelingen te voeren, met uiteraard Di Rupo die over z’n schouder meekijkt. Federaal zijn Geert Bourgeois (N-VA) en Rudy Demotte (PS) bezig met een opdracht als preformateur, om te proberen een paars-gele regering op de been te brengen. De partijen die nog ‘in het spel zijn’, kunnen zo’n regering mogelijk maken: PS, N-VA, MR, CD&V, Open Vld en sp.a. Maar hoe serieus meent de PS dat?

Tussen de regels: Er is wel degelijk een doorbraak: de PS is bereid om over staatshervorming te praten, dat laten ze ondertussen duidelijk verstaan. Voor de N-VA is dat alvast een grote opluchting: het is voor Bart De Wever (N-VA) en co onmogelijk om in een ploeg of samenwerking met de PS te stappen, en enkel een sociaal-economisch programma uit te voeren. Maar als er institutionele hervormingen kunnen, er meer macht naar Vlaanderen zou komen, dan zijn compromissen op vlak van het sociaal beleid wel degelijk ‘eervol’.

De grote vraag? Betekent dat nu dat de PS echt een regering zal maken met de N-VA? De achterban van de PS heeft toch grote vragen, werkelijk niemand zit daar te wachten op een samenwerking. Als Magnette het echt meent, zal de nieuwe voorzitter héél veel masseerwerk moeten doen. De Franstalige socialisten zijn duidelijk nog niet klaar voor een samenwerking, ook niet na bijna vier maanden aftasten en rondjes rijden. Bovendien: mathematische druk is er niet. De PS is altijd nodig om een regering te maken, en ze ziet een alternatief op links voor de huidige pogingen: paars-groen.

Teken aan de wand: In Brussel is ook een nieuwe PS-voorzitter gekozen. Dat is PS-Kamerfractieleider Ahmed Laaouej. Die haalde het van Brussels Parlementsvoorzitter Rachid Madrane na een absolute thriller-race: 52,5 procent stemde voor Laaouej. De verschillen zaten onder meer in de strijd tussen de ‘ongelovigen’ en de ‘gelovigen’ binnen de PS, laïcisme is een terugkerend thema voor socialisten. Met Laaouej wonnen de ‘gelovigen’. Maar vooral: de man is absoluut geen voorstander van toenadering tot de N-VA. Hij stelde eerder al voor om een coalitie ‘op links’ te proberen. Nu ook herhaalde hij ferm z’n mening: “Ik zal de stem van de Brusselse PS zijn tegenover wie in het noorden van het land misprijzend naar Brussel kijkt.”

The big picture? De PS voelt geen enkele druk. Het enige wat kan spelen, is een soort verantwoordelijkheidsgevoel om België te ‘redden’. Maar bestaat dat nog echt? Bij N-VA valt te horen “dat het echt alleen maar om de centen is te doen” bij de PS. Het is zeker zo dat een nieuwe financiering van het Waals gewest en de Franse gemeenschap, handig zou uitkomen voor de PS. Maar daarvoor kunnen ze wachten tot 2024 ook. De keuze is dus aan Magnette en co: nu onderhandelen over staatshervorming, met de N-VA. Of hopen op een ander scenario, en zonder de N-VA een zevende staatshervorming doen.

De essentie: Magnette en Di Rupo moeten kiezen. Met de verkiezing van die eerste, kruipt de dag dat die keuze gemaakt wordt, alvast langzaam dichterbij.