Na onderhandelingsgesprekken die tot dinsdagvoormiddag hebben geduurd, heeft de regering-De Croo eindelijk een begrotingsakkoord voor 2023 en 2024. Maar wat betekent dat voor jouw geld?

Het had heel wat voeten in de aarde, maar de federale regeringspartijen hebben uiteindelijk een begrotingsakkoord. “De oorlog in Oekraïne doet heel Europa op zijn grondvesten daveren”, zei De Croo bij de start van zijn State of the Union. “Niet enkel de Oekraïners lijden. Ook onze landgenoten gaan gebukt onder wat er zich afspeelt in Oost-Europa. Op zo’n moment moet de overheid één ding doen: de bevolking beschermen.”

Hij voegde er wel meteen aan toe dat er geen mirakeloplossingen bestaan. “Dergelijke ingrepen gaan gepaard met een stevige factuur voor de overheid”, klonk het. De begroting gaat eindigen op een structureel tekort van 3,2 procent in 2024. Wat is de impact daarvan op jouw budget?

Afschaffing van de federale woonbonus

De Waalse liberalen hebben zich lang gekant tegen een afschaffing van de federale woonbonus. Die maatregel werd zelf even van tafel geveegd, maar uiteindelijk beslisten de onderhandelaars om het belastingvoordeel voor de tweede woning vanaf 2024 te schrappen. In Vlaanderen krijg je al sinds 2020 geen woonbonus meer voor de aankoop van de eerste woning. Als compensatie kwam er een verlaging van de registratierechten. Vorig jaar werd die belasting verder verlaagd.

Hervorming accijnzen elektriciteit en gas

De federale regering gaat ook sleutelen aan de belasting op gas en elektriciteit. Om te beginnen wordt de btw op die twee energieproducten definitief verlaagd naar 6 procent. Die tarieven zijn nu al van toepassing, maar tot nu toe was dat slechts een tijdelijke maatregel. In ruil gaat er gewerkt worden met flexibele accijnzen. Die kunnen dalen als de energieprijs stijgt (en omgekeerd). Je kan het vergelijken met het cliquetsysteem dat al aan de pomp bestaat. De regering wil op die manier de prijsschommelingen beter opvangen.

Verlenging tegemoetkoming energiefactuur

Ook wordt de tegemoetkoming op de energiefactuur voor de gezinnen verlengd tot maart. Eerder werd al beslist om de energiefactuur voor gezinnen in november en december met maximaal 196 euro per maand (135 euro voor gas en 61 euro voor elektriciteit) te verlichten. Die regeling geldt niet voor gezinnen die voor 1 oktober 2021 een energiecontract met een vast tarief hebben afgesloten.

De Croo herhaalde tijdens zijn beleidsverklaring ook zijn pleidooi voor een Europees prijsplafond voor gas. “Zo’n overheidsingreep is nodig om de vrije markt in andere sectoren zijn werk te laten doen”, klonk het. “We willen ook ons land energieonafhankelijk maken. Daarom verlengen we onder meer de levensduur van onze jongste kerncentrales.”

Tabak en e-sigaretten worden duurder

De verhoging van de accijnzen blijft een populaire maatregel als de regering op zoek gaat naar extra financiële middelen. En dat is dit jaar niet anders. Een verhoging van de accijnzen op tabak en e-sigaretten moet de komende twee jaar zo’n 275 miljoen euro in het laatje brengen. Eerst stijgen de accijnzen op tabak in 2023. Pas in 2024 volgt de introductie van accijnzen op e-sigaretten.

Het is de bedoeling om met die opbrengst op termijn de btw op gezonde voeding als groenten en fruit naar nul te brengen. Maar daarover is er nog geen akkoord bereikt. “Vier op de tien sterfgevallen in ons land zijn toe te schrijven aan ongezond leven”, aldus de premier. “Daarom bereiden we dus een gezondheidsshift voor.”

Flexi-jobs worden uitgebreid

Het systeem van flexi-jobs wordt uitgebreid naar andere sectoren. “Er komen ook flexi-jobs in de landbouw, evenementen- en cultuursector, in de zorg en de sport”, zei De Croo. Voorts mogen studenten meer uren per kalenderjaar werken. De regering trekt dat aantal op van 475 naar 600 uur.

Inperking tijdskrediet en loopbaanonderbreking

Wie een beroep wil doen op tijdskrediet om voor een kind te zorgen, zal dat nu moeten doen voor de 5de verjaardag van het kind. Voorheen was dat voor de 8ste verjaardag. De duur van het tijdskrediet daalt van 51 naar 48 maanden. De periode voor loopbaanonderbreking met andere motieven daalt van 60 naar 51 maanden.

Verhoging belastingvrije som

Er ligt ook een plan op tafel om de belastingvrije som op te trekken van 9.000 naar 13.000 euro. Dat zou werkenden 1.300 euro netto per jaar extra moeten opleveren. Die aanpassing zal deel uitmaken van een fiscale hervorming die er deze legislatuur nog moet komen.

Maaltijdcheques voor ambtenaren

Er komen maaltijdcheques voor de ambtenaren. Dat moet leiden tot 1.000 euro koopkrachtwinst per jaar. Daarnaast wordt de geplande loonsverhoging voor politieagenten gespreid in de tijd doorgevoerd.

Vrijstelling patronale bijdragen bedrijven

In de eerste jaarhelft van 2023 komt er een korting op de patronale bijdragen (7,07 procent van de netto basisbijdragen), gevolgd door uitstel van betaling tot 2025. Dat moet de Belgische ondernemingen helpen om de automatische indexering van de lonen te dragen. Heel wat lonen, waaronder de bediendelonen (Paritair comité 200), zullen begin volgend jaar met zo’n 10 procent stijgen.

Nog enkele wijzigingen voor ondernemingen:

• De notionele interestaftrek wordt afgeschaft vanaf het boekjaar dat begint na 30 december 2022. Ondernemingen kunnen wel nog de overgedragen notionele intrestaftrek van voorgaande jaren benutten.
• De vennootschapsbijdrage wordt geïndexeerd.
• Een eenmalige minimumbelasting voor grote bedrijven (die meer dan 1 miljoen euro winst boeken) in 2023. Dat moet 400 miljoen euro opbrengen. Concreet gaat het om een inperking van de mogelijkheid om via overdraagbare verliezen van voorgaande jaren de winsten, en dus de belastbare basis, te verkleinen. Het gaat om een eenmalige ingreep in afwachting van een Europees akkoord over een minimumbelasting. Die zou er in 2024 moeten komen.

(as)