Maar liefst 15 tot 20 procent van de algemene bevolking blijkt hooggevoelig te zijn. Het merendeel van hen weet dit echter niet van zichzelf. Een ‘highly sensitive person’, oftewel HSP, is een term uit de psychologie die werd geïntroduceerd door de Amerikaanse psychologe dr. Elaine Aron. Haar boeken openden bij vele mensen de ogen en zorgden voor een golf van herkenning. 

Hooggevoeligheid blijkt aangeboren en genetisch bepaald te zijn. Blijkbaar hebben HSP’s een gevoeliger zenuwstelsel en worden hierdoor intern en extern sterker geprikkeld dan de doorsnee mens. Hoogsensitief zijn hoeft geen probleem te vormen, als je weet hoe je er mee om moet gaan. En daar knelt het schoentje vaak, want veel mensen weten niet dat ze hooggevoelig zijn en weten dus niet waar bepaalde problemen vandaan komen.

Het fenomeen werd pas in 1996 beschreven, en op 13 mei 2015 organiseerde de Vrije Universiteit voor het eerst een Internationaal Congres Hoogsensitiviteit. Klinisch psyschologe Elke Van Hoof (VUB) legde diezelfde dag de nuances uit in het radioprogramma Hautekiet. Zo heeft HSP met vier kenmerken te maken: diepgaande verwerking, overprikkeling, emotionaliteit en oog voor details.

Of je zelf hoogsensitief bent, kan je testen via hspvlaanderen.be. Maar hier alvast 7 dingen die je moet weten over hoogsensitieve personen.

1. Ze zijn ideale werknemers, maar vaak onbegrepen

Iemand die hoogsensitief is kan geen ‘neen’ zeggen, is bijzonder loyaal, voorziet problemen voordat ze gebeuren, doet meer dan wat er van hem of haar verwacht wordt en is vaak creatief. Dat maakt van hen een ideale werknemer.

Maar die voordelen hebben ook een schaduwkant. Professor Elke Van Hoof: “Vooral in werksituaties waarbij voortdurende veranderingen aan de orde zijn. Denk maar aan ‘open spaces’, de kantoren waar heel veel verschillende mensen en afdelingen bij elkaar zitten. Hooggevoelige mensen hebben ook extra tijd nodig om zich aan nieuwe situaties aan te passen. Ze zijn daar terughoudend mee terwijl flexibiliteit op de werkvloer tegenwoordig juist de boventoon voert.”

2. Ze moeten hun grenzen leren stellen en ze houden zich niet altijd aan de feiten

Jezelf verlossen van HSP kan niet. Het is een aangeboren temperament waar je goed mee moet leren omgaan. Van Hoof: “Leer je grenzen afbakenen en wees je ervan bewust wat je wilt. En hou je aan de feiten. Veel hooggevoelige mensen hebben zo veel inlevingsvermogen dat ze bijna gaan denken in iemand anders zijn plaats en dingen gaan invullen.”

3. Ze gaan gemakkelijker huilen

Wanneer ze gelukkig zijn, wanneer ze droevig zijn en wanneer ze boos zijn. Omdat ze alles intenser voelen. Helaas is huilen nog vaak een taboe in onze samenleving.

4. Ze lijken verlegen, maar zijn eigenlijk bedachtzaam en goede waarnemers

Eén van de centrale kenmerken van hoogsensitiviteit is bedachtzaamheid en de neiging tot goed observeren vooraleer te gaan handelen. Daardoor lijken HSP’s soms verlegen, maar dat zijn ze zeker niet. Ze hebben enkel tijd nodig om te wennen aan een nieuwe situatie.

5. Ze ervaren meer stress als ze hun talenten niet kunnen ontwikkelen

Mensen met HSP neigen naar jobs waar ze een maatschappelijk belang kunnen dienen. Professor Van Hoof raadt hooggevoelige mensen aan om geen werk onder hun niveau te kiezen, of een baan waarbij ze hun talenten niet kunnen inzetten. Is er dat niet dan kunnen ze snel last krijgen van stress.

Ilse Van Daele, voorzitter van HSP Vlaanderen: “Als rekening wordt gehouden met hooggevoelige mensen voelen ze zich meer begrepen waardoor ze beter functioneren, aangenamere werkrelaties hebben en efficiënter werken. Dat betekent dan voor zowel bedrijf als werknemer een grote stap vooruit. Een echte win-win-situatie dus.”

6. Ze hebben voldoende rust en slaap nodig

Net omdat ze zo snel overprikkeld zijn en niet weten hoe ze met die gevoeligheid moeten omgaan, zijn mensen met HSP sneller moe, hebben ze nood aan rust en kalmte. Ze hebben elke nacht 7 tot 8 uur slaap nodig, en vermijden best cafeïne.

7. Ze hebben meer tijd nodig om te beslissen, maar durven ook risico’s te nemen

HSP’s zijn zich meer bewust van subtiliteiten en details, en hebben daarom meer tijd nodig om een beslissing te nemen. Ze wegen elke mogelijke oplossing af, zelfs als ze nadenken over de vraag ‘wat schaft de pot vandaag?’. Ze zijn bang een foute keuze te maken, en dit vaak op elk moment van de dag.

Maar ze durven ook risico’s te nemen en spontaan te zijn. Ze hangen de waaghals uit op een skateboard, of kiezen voor een avontuurlijke reis. Ze kiezen voor stimulerende en zinvolle jobs, zoals dat van journalist. Uiteraard.