Kijk jij ook tv met het licht in je woonkamer uit? Dan heb je je wellicht al afgevraagd of dat nu echt zo schadelijk is voor je ogen als je moeder je altijd al zei. Wij hebben het voor je uitgezocht en het antwoord is duidelijk: blind ga je er niet van worden en toch investeer je best in een extra lampje.
Gaan je ogen erop achteruit als je veel naar een scherm kijkt in een pikdonkere omgeving? ’t Is toch het cliché dat we overal horen, maar wat is er nu precies van waar? Moeten we alle lampen aansteken of is een volledig donkere kamer net goed voor je ogen? Het antwoord is eigenlijk vrij eenvoudig: investeer in wat sfeerverlichting.
Tv in het donker
Het belangrijkste om te begrijpen over je ogen is dat ze werken met een systeem van gemiddelden. Als je naar iets kijkt, of het nu koplampen in de verte zijn of een landschap of een t-scherm: het komt op hetzelfde neer. Je pupillen zullen verwijden of versmallen naargelang het licht dat er binnenkomt, om meer of minder binnen te krijgen. Acoomoderen, heet dat. Hoe veel je pupil verwijdt, hangt af van de gemiddelde hoeveelheid licht die je ogen binnenkrijgen, dus niet door het helderste licht in het geheel.
Gevolg: als je in het donker naar tv kijkt of naar je computer, dan kijken je ogen heel gefocust naar een klein vakje helder licht op een donker scherm. Je ogen zien heel goed dat enkel het vakje helder is, in contrast tot de rest van de kamer. Maar je ogen passen zich aan aan al het licht dat (niet) binnenkomt. Zij passen zich dus aan naar een soort half-verlichte kamer, niet aan het heldere licht.
Dit zijn de eerste tien reeksen die mensen bingewatchen als ze Netflix krijgen.
Probleem met in het donker naar tv kijken
Dat veroorzaakt twee problemen: om te beginnen zie je niet zo’n duidelijk contrast op je scherm als de rest van de kamer donker is. Als je omgeving een beetje beter verlicht is, zal je dus een ‘zwarter zwart’ krijgen op je scherm. Dat klinkt contra-intuïtief, maar dat is het niet.
Het tweede probleem gaat naar de kern van de vraag: is het slecht voor je ogen. Het antwoord is eigenlijk nee, want je wordt er niet blind van. Maar door je ogen zo te laten focussen en compenseren voor te veel en te weinig licht. Wie dat lang doet, krijgt wellicht waterige ogen, droge ogen of gewoon hoofdpijn die naar de slapen resoneert. Sommige mensen kunnen er oculaire migraine van krijgen, verkeerde visuele informatie (sterretjes zien) of extreme hoofdpijn. Maar blind word je er dus niet van.
Oplossingen
De gevolgen van lang naar tv kijken in het donker, zijn in principe ook tijdelijk. Maar wie regelmatig ’s nachts moet werken, wie sowieso veel naar een scherm kijkt voor het werk of wie gewoon graag bingewatcht, moet daarom geen hoofdpijn krijgen. De oplossing is natuurlijk gewoon wat sfeerverlichting.
In essentie komt het erop neer dat je de algemene verlichting in de kamer omhoog trekt. Dat wil niet zeggen dat je alle lichten moet aansteken. Dat heeft namelijk ook nadelen: de verlichting schijnt in je scherm of in je ogen, wat opnieuw het gemiddelde lichtniveau verstoort. Je moet op zoek naar sfeerverlichting die je de hoofdpijn bespaart én de kwaliteit van je beeld zo goed mogelijk verbetert.
Zin in een serie om dit weekend te bingewatchen? Check hier al onze aanraders!
De beste sfeerverlichting
In een ideaal scenario zet je de sfeerverlichting achter je tv. Dat kan onder de vorm van een ledstrip of een langere lamp, verschillende kleine lampjes of één grotere lamp. Er zijn ook tv-merken zoals Philips die Ambilight hebben, een gepatenteerd systeem dat verlichting in de tv steekt. Die verlichting wordt afgestemd op het programma waar je naar kijkt en de omgeving.
Maar zo’n tv kost al snel enkele honderden euro’s en die heb je er misschien niet voor over. Je kan ook eenvoudigweg led-strips kopen om aan de achterkant van je tv te hangen. Sommige daarvan kan je zelf besturen zodat je de warmte van de verlichting kan aanpassen aan het programma waar je naar kijkt. Goed om weten: de meeste tv-programma’s calibreren hun licht op 6.500 KB. En voilà, voor vijftig euro heb je nog een reden om te bingewatchen.