Een erg populair geneesmiddel dat honderdduizenden Belgen gebruiken voor maagproblemen zou het risico op dementie met 44% verhogen volgens het Duitse Centrum voor Neurodegenratieve Ziektes. Die PPIs of protonpompremmers werden bovendien onlangs door Stanford nog in verband gebracht met een fors verhoogde kans op hartproblemen.

Protonpompremmers of PPI’s worden bijvoorbeeld gebruikt voor de behandeling van een maagzweer of van refluxklachten. Ze zijn bij de meest verkochte geneesmiddelen in ons land.

De introductie van PPI’s veroorzaakte een ware revolutie in de geneeskunde: maagzweren die vroeger een ernstige, zelfs levensbedreigende ziekte waren met veel ziekenhuisopnamen, langdurig diëten, veel recidiven en veel operaties, kunnen nu meestal met een simpel tabletje per dag genezen en voorkomen worden zolang je de PPI’s blijft slikken. Ze worden onder meer onder de namen omeprazol, lansoprazol, esomeprazol, pantoprazol en rabeprazol voorgeschreven.

Gebruik van protonpompremmers remt de opname van vitamine B12 en kan op den duur een tekort aan dit vitamine veroorzaken, dat was al wel bekend. En ook gebruik in combinatie met clopidrogel (in bloedverdunners zoals Plavix en DuoPlavin) levert problemen op. Maar verder golden PPI’s als niet problematisch.

“Onmiskenbare statistische associatie”

Nu blijkt dat mensen die ze regelmatig nemen veel meer kans hebben op dementie. Bij 74.000 75-plussers die het middel gebruikten tussen 2004 en 2011, werden 44% meer gevallen van dementie gevonden. Waarom dat zo is, is nog niet duidelijk, maar volgens het Centrum voor Neurodegenratieve Ziektes (Deutsches Zentrum für Neurodegenerative Erkrankungen) is de statistische associatie tussen PPI’s en verhoogd risico op dementie onmiskenbaar.

Ook hart

Vorig jaar ontdekten ze bij Stanford University al een link tussen PPI’s en hartaanvallen. Ze onderzochten daar maar liefst 3 miljoen gebruikers van PPI’s voor. Bleek dat bij gebruik van PPI’s het risico op een hartaanval met 20 % steeg, ongeacht de leeftijdscategorie. “These drugs may not be as safe as we think”,waarschuwden Nicholas Leeper en Nigam Shah van het Stanford Center for Biomedical Informatics Research toen al.