De Amerikaanse president Donald Trump wil nog meer geld vrijmaken voor de maanlanding die in 2024 moet plaatsvinden. Toch staat de overheidsinstelling NASA er niet alleen voor. Voor de bouw van de maanlander zal de overheidsinstelling de hulp inroepen van het commerciële circuit. Wellicht komt het tot een nieuwe ‘Space Race’ tussen vliegtuigproducent Lockheed Martin, Blue Origin van Amazon-CEO Jeff Bezos en wellicht ook SpaceX Tesla-topman Elon Musk.

Het Witte Huis en federale ruimtevaartorganisatie NASA vragen aan het Amerikaans Congres om 1,6 miljard dollar, of meer dan 1,4 miljard euro, extra vrij te maken voor een nieuwe maanlanding tegen 2024. Eerder vroeg Amerikaans president Trump al een budget aan van 21 miljard dollar, of 18,7 miljard euro, voor dit project voor NASA. Het toont nog maar eens de torenhoge ambities van het Trump-kabinet om de VS terug te katapulteren naar de gouden jaren als pioniers in de ruimtevaart.

NASA sleutelde de afgelopen twee maanden met de steun van het Witte Huis aan een wetsontwerp met het voorstel voor meer financiële middelen. Zo hoopt de federale ruimtevaartorganisatie genoeg geld binnen te loodsen om de grote droom van de Amerikaanse vicepresident Mike Pence waar te maken. Die kondigde eerder dit jaar aan dat de VS in 2024 opnieuw op de Maan wil landen.

Pence zei in maart dat de visie van NASA om tegen 2028 opnieuw mensen naar de Maan te sturen, “gewoon niet goed genoeg” was en dat er “koste wat het kost” een nieuwe deadline vastgelegd diende te worden.

Under my Administration, we are restoring @NASA to greatness and we are going back to the Moon, then Mars. I am updating my budget to include an additional $1.6 billion so that we can return to Space in a BIG WAY!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 13 mei 2019

Artemis

NASA-topman Jim Bridenstine zou amper “vijf minuten” voor die speech van Pence ingelicht zijn over vernieuwde ruimteambities van de Amerikaanse regering. Het werd echter al snel duidelijk dat er op vlak van budget en technologie nog bijna niets beslist was.

Tot nu: NASA maakt een concreet plan én een naam voor het project rond de maanlanding bekend, Artemis. Dat is de godin van de Maan bij de oude Grieken en de tweelingzus van Apollo. Daarmee wordt ook gerefereerd aan het Apolloprogramma uit de jaren ’60 en ’70, waarmee NASA als doel had om mensen op de Maan te laten landen. Verder wordt hier ook mee verwezen naar het feit dat NASA van plan is om de eerste vrouw op de maan te zetten.

SLS en Orion

Van de 1,6 miljard dollar, of 1,4 miljard euro, die NASA aanvraagt, zal 651 miljoen dollar, of zo’n 579 miljoen euro, besteed worden aan de verdere constructie van de twee voertuigen, waar NASA momenteel al aan sleutelt voor de maanmissie. Het gaat om een gigantische, nieuwe raket met de naam Space Launch System (SLS) en om een nieuwe capsule, een bemand ruimtetoestel, genaamd Orion. Dat laatste toestel werd ontworpen en gebouwd door vliegtuigproducent Lockheed Martin.

Het is de bedoeling dat Orion bovenop het SLS bevestigd wordt om astronauten in de ruimte te lanceren en uiteindelijk naar de Maan te brengen. NASA heeft de ambitie om beide ruimtetoestellen in 2020 al voor het eerst de atmosfeer uit te sturen. Of Bridenstine en zijn medewerkers daarin zullen slagen, is echter nog lang niet zeker.

De overige 1 miljard dollar, of zo’n 889,8 miljard euro, wil NASA pompen in een nieuwe maanlander, die de astronauten “drie jaar eerder dan aanvankelijk gepland was” veilig naar de oppervlakte van de Maan moet brengen. Voor die maanlander zal wellicht samengewerkt worden met partners uit het commerciële circuit, waarover later meer.

Afgeslankt ruimtestation

Doordat de tijds- en prestatiedruk op het project rond deze maanlanding opgevoerd wordt, hebben NASA-medewerkers minder tijd voor de andere maanprojecten die lopende zijn.

Zo was de federale instelling zinnens om een nieuw ruimtestation te bouwen rond de Maan met de naam Gateway. Dat zou moeten dienen als uitvalbasis voor astronauten op de Maan.

In Gateway zouden astronauten kunnen eten, slapen, trainen en werken. Het ruimtestation zou bestaan uit verschillende deelstukken bij elkaar, waarvan sommige ontworpen zijn voor het opwekken van energie en stuwkracht, en andere om in te wonen en dagdagelijkse activiteiten uit te voeren.

Door de hijgende adem van de deadline om in 2024 al naar de Maan te trekken, heeft Bridenstine gesuggereerd om in een eerste fase een verkleinde versie van Gateway uit te bouwen. Het zou gaan om een versie met één energie-module en één kleine leefruimte.

In de originele budgetaanvraag van Trump zou er 824 miljoen dollar, of 733,6 miljoen euro, gaan naar de Gateway, maar het wetsontwerp dat nu op tafel ligt, vraagt dat dat budget teruggeschroefd wordt naar 503 miljoen dollar of 447,8 miljoen euro.

Het oorspronkelijke voorstel voor Gateway:

(Lees verder onder het filmpje.)

Water op de maan

Daarnaast staat er in het wetsontwerp dat er voor nog eens 132 miljoen dollar, of 11,75 miljoen euro, geïnvesteerd zal worden in de ontwikkeling van nieuwe technologie om deze maanmissie tot een goed einde te brengen. Het gaat onder meer om soorten stuwkracht en hardware die ijs, dat mogelijk op de maan te vinden is, omzet in water.

De laatste 90 miljoen dollar, of 80,14 miljard euro, zou gaan naar wetenschappelijk onderzoek met als doel “de verkenning van de poolgebieden op de maan uitgevoerd kan worden door robots voordat er een menselijke missie uitgevoerd kan worden”.

Bridenstine liet tijdens een persconferentie verstaan dat het extra budget van 1,6 miljard dollar, of meer dan 1,4 miljard euro, voor de maanlanding niet van bestaande NASA-projecten weggevloeid zal worden: “We vinden het belangrijk om zowel de richting, die NASA vroeger uitgeslagen is, aan te houden als de richting die we nu inslaan.” Dat meldt de Amerikaanse techwebsite The Verge.

Samenwerking met commercieel circuit

Over waar het budget vandaan moet komen, als de plannen van NASA en Trump geen groen licht van het Congres krijgen, was Bridenstine een stuk minder duidelijk: “Ik ben niet formeel ingelicht en niemand heeft me dat verteld. Mijn focus lag op de behoeften van NASA.”

Wel maakten toplui binnen de federale overheidsorganisatie al duidelijk dat NASA voor deze nieuwe maanlanding zal samenwerken met vliegtuigproducenten en internationale ruimtevaartorganisaties. “We gaan niet als enigen vooruit”, zei NASA-topman Mark Sirangelo tijdens diezelfde persconferentie. “We gaan verschillende manieren bestuderen om samen te werken met onze commerciële partners, onze internationale partners en met onze universiteiten.”

Nieuwe Space Race

Een aantal private luchtvaart- en ruimtevaartbedrijven uit de commerciële sector hebben al aangegeven dat ze vragende partij zijn om mee te werken aan het maanproject. Nadat Pence zijn ambitieuze plannen aangekondigd had, waren Lockheed Martin en Blue Origin van Amazon-CEO Jeff Bezos er als de kippen bij om zich kandidaat te stellen om mee te werken met NASA of zelfs om zelf het voortouw te nemen in deze nieuwe Space Race. Ook Tesla-CEO Elon Musk is wellicht kandidaat om met zijn ruimtevaartbedrijf SpaceX mee te werken aan de maanlanding.

Bezos stelde vorige week nog zijn maanlander Blue Moon voor. “We kunnen helpen dat moment te halen”, zei Bezos over de nieuwe deadline van Pence. “Maar alleen omdat we hier al drie jaar geleden mee zijn begonnen.” Het is Bezos zijn visie om Blue Moon volledig op vloeibare waterstof te laten draaien: “We gebruiken vloeibare waterstof omdat we die voertuigen dan kunnen laten bijtanken op de oppervlakte van de maan. Wat ik vandaag uitdraag is hoe dan ook een visie voor meerdere generaties. Dit zal niet klaargespeeld worden door één generatie. We moeten de toekomstige generaties inspireren.”

Today, our founder shared our vision to go to space to benefit Earth. We must return to the Moon—this time to stay. We’re ready to support @NASA in getting there by 2024 with #bluemoon. pic.twitter.com/UqQyMa9Zcn

— Blue Origin (@blueorigin) 9 mei 2019

Lockheed Martin stapje voor

Ook Lockheed Martin stelde vorige maand al een ontwerp voor een maanlander voor met de hoop om NASA bij te mogen staan. Het gaat om een voertuig dat mensen van en naar de oppervlakte van de Maan kan brengen. Deze maanlander beschikt over twee essentiële elementen: één om op de Maan te landen en één om astronauten van de oppervlakte van de maan op te tillen in het voertuig. Dit concept van Lockheed Martin zou fungeren als een soort van taxidienst tussen het ruimtestation Gateway en de Maan.

Lockheed Martin heeft het voordeel dat het zijn maanlander niet vanaf nul moet beginnen bouwen. Veel van de hardware die in het ontwerp wordt aangehaald, is afkomstig van de Orion, een capsule waar Lockheed Martin al tien jaar lang aan werkte voor NASA. Ook het feit dat Lockheed Martin voor de Orion al samenwerkte met NASA zal hen wellicht geen windeieren opleveren.

Musk verdacht stil

Dan is er nog SpaceX, dat het de jongste jaren enorm goed doet. Wellicht komt het uiteindelijk tot een goeie, ouwe Amerikaanse ratrace tussen de drie spelers. SpaceX hielp Israël begin dit jaar trouwens nog met het lanceren van een onbemande sonde naar de maan. Het heeft dus de kennis om een onbemande maanlander te produceren, een bemande is dan niet héél veraf. Musk is zelfs van plan om de kolonisatie van Mars in gang te zetten.

Elon Musk heeft zich nog niet uitgesproken over een eventuele kandidatuur van SpaceX om met NASA in zee te gaan. Het is al langer bekend dat de ambities van de Tesla-topman veel verder gaan dan de maan, maar Musk staat ook bekend als een man van het The Winner Takes It All-principe. Zo’n maanlanding zou SpaceX alleen maar meer publiciteit opleveren en het is niet ondenkbaar dat het ruimtevaartbedrijf enig gezichtsverlies zou leiden als Blue Origin of Lockheed Martin zullen assisteren bij de maanlanding, die wellicht wereldwijd massaal gevolgd zal worden.

Met welke private partners NASA in zee zal gaan, is momenteel nog koffiedik kijken. Volgens experten zullen de contracten voor de maanlanders tegen september of oktober 2019 afgerond zijn.