Het vliegtuig van de Turkse minister Mevlüt Cavusoglu die vanmiddag in Rotterdam een toespraak zou houden, mag niet in Nederland landen. Daarmee gaat de Nederlandse regering frontaal in de clinch met Turkije. Dat land heeft vanochtend gedreigd met zware politieke en economische sancties tegen Nederland als Cavusoglu niet zou mogen komen. 

Çavusoglu is net als andere Turkse getrouwen van Erdogan momenteel in Europa stemmen voor een referendum aan het ronselen bij Turken die hier wonen. Dat referendum moet een grondwetshervorming mogelijk maken die de Turkse president Recep Tayyip Erdogan significant meer macht zal geven. In se betekent dit dat Turkije een regelrechte dictatuur wordt. (Lees: Terwijl Trump werd beëdigd, kreeg Erdogan van Turks parlement nu echt bijna onbegrensde macht).

Hoe belangrijk dat wel is voor Erdogan, blijkt hier uit: in 2015, bij de meest recente Turkse verkiezingen, ging de helft procent van de 270.000 stemgerechtigde Turkse Nederlanders stemmen en van hen stemde 69% op Erdogan, tegen iets meer dan 50% in Turkije zelf. De Turks-Nederlandse stemmen hebben toen, net als die uit onder meer België en Duitsland, de doorslag gegeven.

Cavusoglu wilde om 17 uur naar Rotterdam komen om een toespraak te houden voor de grondwetswijziging in Turkije, tegen het dringende advies van de Nederlandse regering in om dat niet te doen. Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dat de openbare orde in gevaar is gekomen door de oproep van de Turkse autoriteiten om het evenement in Rotterdam groter te maken.

Het Nederlandse kabinet wil geen Turkse campagne voor het grondwetsreferendum in Nederland en probeerde in overleg met Turkije tot een “acceptabele oplossing” komen. Maar nog voordat de gesprekken waren afgerond, dreigden de Turkse autoriteiten publiekelijk met sancties en zei Cavusoglu dat Nederland de Turkse Nederlanders gegijzeld houdt.

“Redelijke oplossing onmogelijk”

“Dat maakt de zoektocht naar een redelijke oplossing onmogelijk”, schrijft het ministerie. De kwestie rond de komst van Cavusoglu speelt al de hele week. Eerst trok het zalencentrum waar hij zou spreken zich terug, waarna de bijeenkomst werd verplaatst naar het huis van de Turkse consul.

Premier Rutte pleite gisteren nog voor scherp toezicht bij de bijeenkomst. Ook PVV-leider Wilders verzette zich fel tegen de komst van de Turkse regering. Hij zegt nu in een reactie dat het besluit nooit zonder de PVV genomen zou zijn.

“Als Nederland verhindert dat ik kom, kunnen zware strafmaatregelen volgen”, zei Çavusoglu in een interview met de Turkse afdeling van tv-zender CNN. In het interview noemde hij Geert Wilders een “nazi”.

Eerder deze week noemde Erdogan de Duitsers ook al nazi’s. Bondskanselier Merkel noemde die uitlatingen onaanvaardbaar. Ook Duitsland heeft campagnebijeenkomsten met Turkse politici verboden.