17 topwetenschappers hebben een rapport gepubliceerd met een ijzingwekkende boodschap. De planeet staat volgens hen voor een “afschuwelijke toekomst van massale uitsterving, toenemende gezondheidsproblemen en door klimaatverandering veroorzaakte onrust die het voortbestaan ​​van de mens bedreigen vanwege onwetendheid en passiviteit”. Volgens de internationale groep gereputeerde wetenschappers zijn we ons amper bewust van de urgentie van de biodiversiteit- en klimaatcrises.

De 17 experts, onder wie prof. Paul Ehrlich van Stanford University, auteur van The Population Bomb, zeggen dat de planeet in een veel slechtere staat verkeert dan de meeste mensen – zelfs wetenschappers – begrijpen. “De omvang van de bedreigingen voor de biosfeer en al zijn levensvormen – inclusief de mensheid – is in feite zo groot dat het zelfs voor goed geïnformeerde experts moeilijk te bevatten is”, schrijven ze in een rapport in Frontiers in Conservation Science. In dat rapport wordt verwezen naar meer dan 150 onderzoeken waarin de belangrijkste milieu-uitdagingen ter wereld worden beschreven.

“Meeste mensen hebben geen benul van ernst”

De vertraging tussen de vernietiging van de natuurlijke wereld en de gevolgen van deze acties betekent dat we niet beseffen hoe groot het probleem is, stellen de wetenschappers: “De meerderheid van de mensen heeft moeite om de omvang van dit verlies te begrijpen, ondanks de gestage erosie van het weefsel van de menselijke beschaving.”

Het rapport waarschuwt dat door het klimaat veroorzaakte massamigraties, meer pandemieën en conflicten over hulpbronnen onvermijdelijk zullen zijn, tenzij er dringend actie wordt ondernomen: “Onze boodschap is niet dat het te laat is en dat we moeten opgeven, maar laat dit een realistische koude douche zijn met de toestand van de planeet die leiders wakker moet maken opdat we een ​​afschuwelijke toekomst kunnen vermijden.”

Om de enorme omvang van het probleem aan te pakken, zijn ingrijpende veranderingen nodig in het mondiale kapitalisme, onderwijs en gelijkheid, volgens de auteurs. Zoals het afschaffen van het idee van voortdurende economische groei, het correct beprijzen van externe milieueffecten, het stoppen van het gebruik van fossiele brandstoffen, het beteugelen van corporate lobbying en het versterken van de rol van vrouwen in de maatschappij.

Volgens een recent VN-rapport worden naar schatting een miljoen soorten met uitsterven bedreigd, vele in de komende decennia.

“Oneindig veel bedreigender voor de beschaving dan het Trumpisme of Covid-19”

“De achteruitgang van het milieu is oneindig veel bedreigender voor de beschaving dan het Trumpisme of Covid-19”, volgens Paul Ehrlich. In The Population Bomb, gepubliceerd in 1968, waarschuwde Ehrlich voor een dreigende bevolkingsexplosie en een hongersnood waarbij honderden miljoenen mensen zouden omkomen. Hoewel hij heeft toegegeven dat sommige zaken die hij in het boek voorspelde qua timing verkeerd waren, blijft Erlich achter de fundamentele boodschap staan dat bevolkingsgroei en hoge consumptieniveaus ons fataal zullen worden.

Grote populaties en hun voortdurende groei zorgen voor bodemdegradatie en verlies van biodiversiteit, waarschuwt het nieuwe rapport. “Meer mensen betekent dat er meer synthetische verbindingen en gevaarlijk wegwerpplastic worden geproduceerd, waarvan er vele bijdragen aan de toenemende vergiftiging van de aarde. Het vergroot ook de kans op pandemieën die gevoed worden door de steeds wanhopigere jacht op schaarse hulpbronnen.”

De effecten van de klimaatcrisis zijn duidelijker dan die veroorzaakt door het verlies aan biodiversiteit, maar toch slaagt de samenleving er niet in de uitstoot te verminderen, stellen de auteurs van het rapport. “Ons belangrijkste punt is dat als je eenmaal de omvang en dreiging van het probleem beseft, het duidelijk wordt dat we veel meer nodig hebben dan individuele acties, zoals minder plastic gebruiken, minder vlees eten of minder vliegen. Ons punt is dat we grote systematische en snelle veranderingen nodig hebben.”

De paper citeert een aantal belangrijke rapporten die de afgelopen jaren zijn gepubliceerd, waaronder het rapport van het World Economic Forum in 2020, waarin het verlies aan biodiversiteit werd genoemd als een van de grootste bedreigingen voor de wereldeconomie, en een rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change uit 2018, waarin staat dat de mensheid de opwarming van de aarde van 1 °C boven het pre-industriële niveau al had overschreden en tussen 2030 en 2052 een opwarming van 1,5 °C zal bereiken.

We kunnen niet zeggen dat wetenschappers ons niet hebben gewaarschuwd

Underestimating the Challenges of Avoiding a Ghastly Future is het zoveelste in een jarenlange reeks rapporten met waarschuwing over de toestand van de planeet van ’s werelds toonaangevende wetenschappers. Daaronder een verklaring van 11.000 wetenschappers in 2019 dat mensen te maken zullen krijgen met “onnoemelijk lijden als gevolg van de klimaatcrisis” tenzij er grote veranderingen komen.

In 2016 schreven schreven 375 wetenschappers – onder wie 30 Nobelprijswinnaars – een open brief aan de wereld over hun frustraties over het politieke falen in het aanpakken van klimaatverandering.