EU-lid Litouwen heeft het verbod op het vervoer van gesanctioneerde producten via het spoor richting de Russische exclave Kaliningrad ingetrokken. Daarmee is de blokkade van Kaliningrad opgeheven.
Afgelopen week meldde de Europese Commissie dat het doorvoerverbod enkel betrekking heeft op transport over de weg. Litouwen zou Rusland daarom dus moeten toestaan om beton, hout en alcohol per spoor over het EU-grondgebied te vervoeren naar de exclave.
De Baltische staat had Rusland in juni verboden om gesanctioneerde producten per spoor over Litouws grondgebied naar Kaliningrad te zenden. Het leidde tot woede in Moskou, waarna er al snel dreigementen volgden. “Als de situatie zich niet snel stabiliseert, dan zal Rusland harde maatregelen nemen tegen Litouwen en de Europese Unie. Het heeft te lang geduurd om de kwestie op te lossen”, zei woordvoerder Maria Zakharova eerder deze maand.
Harde taal werkt niet
De harde taal van Moskou leek vooralsnog niet te werken: Litouwen gaf niet toe. Het land verzette zich sinds eind juni tegen een compromis met Moskou, waar EU-functionarissen juist op hoopten. Vilnius zag een overeenkomst met het Kremlin namelijk als een concessie.
Daar kwam eind deze week echter verandering in. In een poging de oplopende spanning tussen Litouwen en Rusland te verminderen, heeft de Europese Commissie woensdag haar richtsnoer omtrent de Europese sancties geactualiseerd. Moskou krijgt hierdoor toestemming om civiele goederen op de sanctielijst per spoor door EU-lidstaat Litouwen te vervoeren.
Voorlopig zal de blokkade door Vilnius echter nog gehandhaafd blijven. “Er zullen controles moeten worden uitgevoerd op bepaalde gesanctioneerde goederen. Litouwen zal de regels voor deze controles moeten vaststellen en tot die tijd zullen de huidige procedures van kracht blijven”, aldus de premier van Litouwen Ingrida Šimonytė.
Litouwen is lid van zowel de NAVO als de EU. Het land grenst aan Kaliningrad, de Russische exclave die tussen Litouwen en Polen is ingeklemd. Het grondgebied werd na de Tweede Wereldoorlog door de Sovjet-Unie geannexeerd van Duitsland en is volledig omringt door NAVO-landen.
Een groot deel van het vrachtvervoer vanuit Rusland bereikt de exclave normaal gesproken via een belangrijke spoorlijn, die loopt over Litouws grondgebied. Maar als gevolg van de Europese sancties is dit vervoer ernstig verstoord, waardoor de blokkade van Kaliningrad (zoals de Russen het zelf noemen), ernstige (economische) gevolgen kan hebben voor de exclave.