Uit een intern onderzoek bij Defensie blijkt dat militairen zich niet gewaardeerd voelen en dat ze niet hoog oplopen met het leger. Ook zouden de meesten het jongeren afraden om zich in te schrijven bij het leger. De voornaamste oorzaak: het gebrek aan zekerheden. Defensieminister Vandeput (N-VA) zegt dat hij de militairen begrijpt, maar belooft beterschap.

De stemming van de Belgische militairen is somber. Dat blijkt uit een intern onderzoek bij Defensie dat de VRT kon inkijken. De bevraging dateert van enkele maanden geleden, maar de slechte resultaten worden nu pas openbaar gemaakt. De militairen voelen zich ondergewaardeerd en hebben niet veel aanzien voor hun organisatie. Deze negatieve trend is nu veel erger dan twee jaar geleden.

Deze drie bevindingen zijn opmerkelijk:

• Franstalige militairen zijn positiever dan Nederlandstaligen
• Militairen ouder dan 45 zijn positiever dan jongere militairen
• Er zijn weinig verschillen tussen de verschillende componenten

Verder twijfelt 40 procent van de militairen eraan of Defensie zijn werk taak wel behoorlijk uitvoert. Diezelfde 40 procent vindt dat ze niet de juiste taken of opdrachten uitvoeren. Een overdonderende meerderheid meent dat de Belgische bevolking niet trots op hen is. Volgens het onderzoek is dat nochtans wél zo.

Onzekerheid

De jongere militairen zouden nog een relatief grote affiniteit hebben met Defensie. Ongeveer de helft van hen is nog trots om militair te zijn. Nochtans zouden ze jongeren niet aanraden om zich bij Defensie aan te sluiten. De meesten zijn erg onzeker over hun toekomst en vinden dat er intern te weinig gecommuniceerd wordt. Hoewel het leger in sociale media investeert, slaat dat niet aan bij de militairen. Ook de externe communicatie staat niet op punt.

Andere bevindingen:

• 56 procent van de Defensie-werknemers zou niet opnieuw voor Defensie kiezen als werkgever
• Meer dan de helft zou jongeren niet aanraden om bij Defensie te gaan werken
• Wie tevreden is, is dat vooral omwille van de werkzekerheid

“Negatieve vicieuze cirkel”

In de conclusie van het rapport staat dat deze negatieve beeldvorming een negatief effect kan hebben op de noodzakelijke aanwervingen bij het leger. De komende jaren zullen heel wat oudere militairen op pensioen gaan, terwijl er nog amper jongeren zijn die zich aansluiten bij het leger. “Defensie dreigt in een potentieel negatieve vicieuze cirkel terecht te komen”, klinkt het. “Daarmee dreigen stakeholders (politici, de belastingbetaler, red.) op termijn vraagtekens te plaatsen bij de bestaansredenen van een Belgische Defensie.”

Volgens het intern rapport ligt de oorzaak van de onzekerheid van de militairen bij het gebrek aan keuzes door politici. Militairen willen duidelijkheid over welke kazernes sluiten en welke niet. Ook Belgisch Chef Defensie Marc Compernol is zich bewust van het gebrek aan politieke besluitvorming. “Met het vooruitzicht van de gemeenteraadsverkiezingen verwacht de Chef Defensie weinig verbetering omtrent deze onzekerheid vanuit politiek hoek”, klinkt het in de conclusie.

Vandeput reageert

Nochtans heeft federaal Minister Steven Vandeput (N-VA) een vrij gebalanceerd plan klaarliggen voor de sluitingen van sommige kazernes. Omdat de huidige politiek er geen eenduidig standpunt over kan innemen, worden die beslissingen naar de volgende regering doorgeschoven. Geen enkele burgemeester wil zo kort voor de gemeenteraadsverkiezingen nog een kazerne sluiten. Veel militairen kunnen moeilijk met die onzekerheid om.

Vandeput zegt dat hij de militairen begrijpt, maar benadrukt dat er weer meer gerekruteerd wordt en dat de ergste besparingen voorbij zijn. “Maar dat gaat niet van de ene op de andere dag, zo’n ommeslag”, zegt Vandeput aan de VRT. “Vandaag zijn we terug aan het investeren. Als iedereen zegt dat het niet gaat lukken, tja, dan gaat het inderdaad niet lukken.”

Roger Housen van de militaire vakbond ACMP zegt dat er een vertrouwensbreuk tussen de gewone militair en de top: “De gewone militair wil dat de problemen eindelijk eens ten gronde worden aangepakt. Nu heerste er een funeste cultuur van ‘pappen en nathouden’. De krijgsmacht is afgebladderd en de wil ontbreekt om er iets aan te doen.” De vakbond hoopt dan ook dat dit rapport voor beterschap zal zorgen.