Er is aanzienlijke vooruitgang geboekt bij de ontwikkeling van een acnévaccin. Er bestaan al effectieve geneesmiddelen en zalfjes, maar met een vaccin zouden jeugdpuistjes kunnen voorkomen worden.
Jeugdpuistjes (acne vulgaris) worden veroorzaakt door een overmatige productie van talg door de talgklier van het haarzakje. De overmaat aan talg zorgt ervoor dat dode huidcellen, hoorncellen, in het haarzakje blijven hangen, waardoor mee-eters (comedonen) ontstaan.
Mee-eters zijn te onderscheiden in gesloten zwarte puntjes (blackheads), gesloten witte puntjes (whiteheads) en kleine witte puntjes (microcomedonen).
Acné begint ongeveer bij het intreden van de puberteit. Mannen hebben, als ze acné hebben, dit vaak heftiger dan vrouwen. De overmatige talgproductie wordt namelijk gestimuleerd door mannelijke hormonen (androgenen).
Hormonaal én erfelijk
Meisjes kunnen rond hun achtste jaar puistjes krijgen, jongens meestal rond hun veertiende. Hormonen en erfelijke aanleg kunnen hierbij een rol spelen. Puistjes zijn meestal het meest aanwezig tussen je zestiende en negentiende jaar. Daarna neemt het meestal af. Echter hebben sommige mensen ook tot na hun dertigste nog jeugdpuistjes.
De grondoorzaak van acne is hormonaal. Maar ook genetische aanleg lijkt een rol te spelen. Mensen met acne hebben veelal een vette/glimmende huid. Hogere talgproductie zorgt voor een opstopping in de talgklieren waardoor er gemakkelijk ontstekingen ontstaan, vooral als het weefsel wordt beschadigd door uitknijpen.
In 2004 ontrafelden Duitse wetenschappers de genetische code van de bacterie Propionibacterium acnes, waardoor de weg voor de farmaceutische industrie vrij kwam te liggen voor het ontwikkelen van medicijnen.
En nu wordt sindsdien ook gewerkt aan een vaccin, en dat zou al die middeltjes overbodig moeten maken werd bekendgemaakt in het Journal of Investigative Dermatology.
Propionibacterium acnes
Het vaccin valt de bacterie Propionibacterium acnes aan. Deze bacterie leeft diep in haarzakjes en poriën en gebruikt onder meer talg als een bron van voedingsstoffen en energie. In het geval van acné wordt er heel veel talg geproduceerd. Dat talg zorgt ervoor dat haarzakjes verstopt komen te zitten en Propionibacterium acnes snel kan groeien. Die snelle groei kan ontstekingen in de huid veroorzaken, waarbij de voor acné kenmerkende rode knobbeltjes ontstaan.
In het nieuw onderzoek tonen wetenschappers allereerst aan dat de ontstekingen veroorzaakt worden door iets dat Propionibacterium acnes produceert, de Christie-Atkins-Munch-Peterson-factor genoemd (CAMP-factor). De onderzoekers probeerden de CAMP-factor te neutraliseren met behulp van antilichamen. Experimenten – met muizen- en mensenhuid – bleken veelbelovend te zijn. Wanneer antilichamen de CAMP-factor aanvielen, namen de ontstekingen af.
“Zodra onze resultaten gevalideerd zijn tijdens een grootschalig klinisch onderzoek, kunnen deze een enorme impact hebben op de honderden miljoenen mensen die leiden aan acné”, zegt onderzoeker Chun-Ming Huang. “Want de huidige behandelingen zijn vaak niet effectief of verdraagbaar.”