Volgens de internationaal befaamde slaapspecialist Matthew Walker worden de gevolgen van een slaaptekort ernstig onderschat. Dat schrijft hij in zijn nieuw boek ‘Why We Sleep: The New Science of Sleep and Dreams’. Hij trekt aan de alarmbel: we zouden momenteel een “catastrofale epidemie van slaapverlies” ervaren, die om maatregelen vraagt. Walker hoopt niet alleen individuen, maar ook beleidsmakers en overheidsinstellingen aan te spreken.

Matthew Walker is slaaponderzoeker en directeur van het Center for Human Sleep Science aan de prestigieuze Berkeley Universiteit in Californië. In zijn nieuw boek Why We Sleep: The New Science of Sleep and Dreams zegt hij dat te weinig slaap voor iedereen negatieve gevolgen heeft voor lichaam en geest. Dat schrijft de Britse krant The Guardian. Walker raadt mensen aan om minstens acht uren per nacht te slapen. Bij minder dan zeven uren is er sprake van ‘een gebrek aan slaap’ en dat is van directe invloed op de levensverwachting. Zo ziet Walker een verband tussen slaaptekort en ziektes als Alzheimer, kanker, diabetes, obesitas, angststoornissen en depressie.

Aanpak op het hoogste niveau

Toch kan ‘de epidemie’ volgens Walker enkel bestreden worden als de overheid tussenbeide komt. Hij redeneert dat veel andere problemen zullen verdwijnen als het slaaptekort aangepakt wordt. “Dingen moeten veranderen: op de werkplaats, in de gemeenschap en thuis”, zegt hij in The Guardian. “Maar heeft u ooit een NHS-poster (National Health Service, red.) gezien die slaap propageert? En wanneer schrijft een dokter slaap voor in plaats van slaappillen?”

In Why We Sleep wordt slapen dan ook als een alternatief voor de farmaceutische industrie naar voren geschoven. Zo luidt de introductie van zijn boek: “Wetenschappers hebben een revolutionaire nieuwe behandeling gevonden die je leven verlengt. Het verbetert je geheugen en maakt je aantrekkelijker. Het houdt je slank en verlaagt de voedingsbehoefte. Het beschermt je tegen kanker en dementie. Het houdt griep en verkoudheid op afstand. Het verlaagt de kans op hartaanvallen en beroertes, om over diabetes nog maar te zwijgen. Je zal je gelukkiger voelen, minder depressief en minder angstig. Geïnteresseerd?”

Oorzaken

De cijfers liegen er niet om: tegenwoordig lijden veel meer mensen aan slaaptekort. Walker ziet meerdere oorzaken. Zo zijn het gebruik van elektronische apparaten en verlichting slecht voor de nachtrust. Ook de werkcultuur is hard veranderd. De begin- en eindtijden van een job liggen minder vast. Daardoor is het moeilijker om een vast slaapritme aan te houden. Daarnaast zouden mensen tegenwoordig eenzamer zijn, wat tot depressies kan leiden. Dat veroorzaakt dan weer slaapproblemen. Bovendien is de consumptie van cafeïne- en alcoholhoudende dranken fors gestegen. Die zijn net als depressie en angst een vijand van de slaap.

Walker heeft nog een verklaring voor te weinig slaap, die je niet vaak hoort. Veel mensen zouden volgens hem slapen associëren met luiheid. Acht uren per dag slapen, zou als een vorm van zwakte gezien worden. Volgens Walker moeten we van dat stigma af.

Cijfers om wakker van te liggen

Enkele onthutsende cijfers over slaap:

• Twee derde van de volwassenen in geïndustrialiseerde landen haalt de acht uren slaap per nacht niet, die door de World Health Organisation aanbevolen worden.
• Een volwassene die slecht 6,75 uren per nacht slaapt, sterft wellicht als jonge zestiger als er medisch niet tussengekomen wordt.
• Uit een studie van 2013 blijkt dat het sperma van mannen, die te weinig slapen, van 29 procent lagere kwaliteit is dan dat van mannen die geregeld acht uren slapen.
• Wie een wagen bestuurt en minder dan vijf uren geslapen heeft, heeft 4,3 keer zoveel kans om in een een te belanden. Voor vier uren slaap is er zelfs 11,5 keer meer kans op een accident.
• Een warm bad faciliteert het slapen. Niet omwille van de temperatuur, maar omdat je verwijde aders innerlijke warmte uitstralen. Daardoor daalt je binnenste lichaamstemperatuur, wat het slapen in de hand werkt.
• Sporters die minder dan acht uren geslapen hebben, vooral minder dan zes uren, zijn 10 tot 30 procent sneller fysiek uitgeput.
• Er zijn meer dan honderd verschillende soorten slaapaandoeningen, insomnia is de bekendste.
• Ongeveer veertig procent van de wereldbevolking is ‘ochtendmens’. Zij worden het liefst wakker rond zonsopgang. Ongeveer dertig procent is ‘avondmens’. En de overige dertig procent ligt er tussenin.